Trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, công tác giáo dục đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên trên địa bàn thành phố Huế đã đạt được những kết quả tích cực, nhiều phong trào thi đua, chương trình hành động được triển khai linh hoạt, phù hợp với nhu cầu, nguyện vọng, xu thế phát triển của thanh niên trong thời đại mới và lan tỏa sâu rộng, tạo hiệu ứng tích cực trong cộng đồng, xã hội, nổi bật như: “Thanh niên sống đẹp, sống có ích”, “Tuổi trẻ học tập và làm theo lời Bác”, “Thanh niên tình nguyện”, “Mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp”... Thông qua những hoạt động thiết thực đã góp phần tạo môi trường thuận lợi để thanh niên rèn luyện, phát huy vai trò xung kích, sáng tạo trong học tập, lao động, khởi nghiệp và cống hiến vì cộng đồng. Đồng thời, xuất hiện nhiều tấm gương thanh niên tiêu biểu trên các lĩnh vực từ nông thôn đến thành thị, từ lực lượng vũ trang đến sinh viên, trí thức trẻ. Đặc biệt, các hoạt động xã hội như hiến máu tình nguyện, hỗ trợ người nghèo, giúp đỡ đồng bào vùng khó khăn, chung tay bảo vệ môi trường, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc… đã và đang trở thành trường học thực tiễn, sinh động, góp phần hình thành lối sống văn hóa, ý thức công dân và trách nhiệm xã hội trong thế hệ trẻ.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác giáo dục đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên hiện nay vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: Một số địa phương, nhận thức của cấp ủy, chính quyền về vai trò giáo dục thanh niên còn chưa sâu sát; việc chỉ đạo triển khai đôi khi mang tính hình thức, thiếu đồng bộ và chưa sát thực tiễn. Nội dung, phương pháp tuyên truyền, giáo dục và các thiết chế văn hóa, xã hội còn chậm đổi mới, thiếu tính hấp dẫn, chưa phù hợp với đặc điểm tâm lý và cách tiếp cận thông tin của giới trẻ trong kỷ nguyên số. Một số bộ phận thanh niên còn biểu hiện thờ ơ, thực dụng, thiếu lý tưởng, dễ bị cuốn theo những trào lưu lệch chuẩn, dẫn đến lối sống buông thả, thiếu trách nhiệm với bản thân và cộng đồng. Sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường, tổ chức Đoàn, Hội và chính quyền trong giáo dục đạo đức, lối sống cho thanh niên vẫn còn thiếu chặt chẽ, chưa hình thành được môi trường giáo dục đồng bộ, bền vững và có chiều sâu.
Thanh niên Thành phố Huế tự hào tiến bước, rèn luyện và trưởng thành dưới sự dẫn dắt của Đảng
Xuất phát từ tình hình thực tiễn và những khó khăn, thách thức hiện nay, việc tiếp tục tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng trong công tác giáo dục đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên là yêu cầu khách quan, cấp thiết và có ý nghĩa quyết định quan trọng nhằm góp phần xây dựng thế hệ thanh niên “vừa hồng, vừa chuyên”, có bản lĩnh chính trị vững vàng, lý tưởng sống cao đẹp, khát vọng cống hiến, tinh thần trách nhiệm đối với gia đình, cộng đồng, xã hội. Vì vậy, cần tập trung triển khai một số giải pháp như sau:
Thứ nhất, tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền đối với công tác tuyên truyền, giáo dục đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên gắn với việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; xác định đây là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên trong công tác xây dựng Đảng và phát triển thế hệ trẻ. Khuyến khích, tạo điều kiện để thanh niên tham gia các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao. Thường xuyên tổ chức các diễn đàn, hội thảo, tọa đàm, đối thoại giữa cấp ủy, chính quyền với thanh niên để lắng nghe, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của thanh niên và kịp thời định hướng tư tưởng, giải quyết những vấn đề phát sinh liên quan đến đạo đức, lối sống của thanh niên.
Thứ hai, quan tâm hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách hỗ trợ thanh niên phát triển toàn diện cả về trí tuệ, thể chất, đạo đức và năng lực nghề nghiệp. Xây dựng các chương trình, đề án hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp, học tập và rèn luyện kỹ năng sống, kỹ năng ứng xử văn hóa trong môi trường hiện đại. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, không gian sinh hoạt văn hóa, sáng tạo cho thanh niên; phát huy vai trò của Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng trong tạo dựng môi trường sống lành mạnh, an toàn, góp phần hình thành nhân cách, lối sống tích cực cho thế hệ trẻ.
Tuổi trẻ thành phố Huế tích cực tham gia các hoạt động xung kích, tình nguyện vì cộng đồng
Thứ ba, tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội, cũng như giữa các ban, ngành, tổ chức chính trị - xã hội trong công tác quản lý, giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên. Chú trọng xây dựng môi trường giáo dục toàn diện, tạo điều kiện để thanh niên rèn luyện qua thực tiễn và các hoạt động xã hội. Xây dựng các tiêu chí về chuẩn mực đạo đức, lối sống cho đoàn viên, thanh niên gắn với chương trình rèn luyện đoàn viên. Thường xuyên biểu dương, khen thưởng, nhân rộng các điển hình tiên tiến thông qua các giải thưởng uy tín như: Sao Tháng Giêng, Lý Tự Trọng, Lương Định Của, Người thợ trẻ giỏi, Sao Đỏ, Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu… qua đó, động viên, khích lệ thanh niên không ngừng nỗ lực phấn đấu và phát triển toàn diện.
Thứ tư, tiếp tục xây dựng và củng cố tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh các cấp vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi theo hướng thiết thực, hiệu quả, phù hợp với nhu cầu, đặc điểm của thanh niên tại các địa phương, đơn vị. Đồng thời, nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng, giáo dục chính trị, tư tưởng, lý tưởng cách mạng cho thanh niên và tạo môi trường thân thiện, tích cực để thanh niên rèn luyện, cống hiến và trưởng thành.
Thứ năm, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông số trong công tác giáo dục đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên. Tăng cường sử dụng các nền tảng mạng xã hội, các kênh truyền thông số do tổ chức Đoàn, Hội quản lý để lan tỏa giá trị tốt đẹp, hình mẫu thanh niên tiêu biểu. Chủ động đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thông tin xấu độc trên không gian mạng. Khuyến khích đoàn viên, thanh niên tích cực sáng tạo nội dung số, tham gia các chiến dịch truyền thông, diễn đàn trực tuyến về đạo đức, lối sống, văn hóa ứng xử trong thời đại số.
Những giải pháp cơ bản đó chính là yếu tố quan trọng trong việc xây dựng thế hệ trẻ Việt Nam nói chung, thanh niên thành phố Huế nói riêng trở thành lực lượng nòng cốt tri thức, bản lĩnh, tinh thần trách nhiệm và khát vọng cống hiến; tiếp nối truyền thống yêu nước, hiếu học và phát huy những giá trị văn hóa đặc trưng, đậm đà bản sắc của dân tộc và vùng đất Cố đô. Qua đó, từng bước khẳng định vai trò tiên phong của thanh niên trong hành trình xây dựng thành phố Huế ngày càng phát triển toàn diện, văn minh và bền vững.
Dương Thủy