Giám sát thường xuyên là một trong những nghiệp vụ cơ bản, xuyên suốt, thể hiện chức năng giám sát của Đảng; là cơ sở, điều kiện bảo đảm cho chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước được thực hiện đúng; phát hiện các thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm khi còn manh nha để chấn chỉnh, ngăn chặn kịp thời, chống cái sai trái, xây cái tốt, cái tiến bộ, giúp giữ nghiêm kỷ cương, kỷ luật của Đảng. Các phương pháp kiểm tra, giám sát của Đảng sẽ phát huy tối đa được hiệu quả khi UBKT các cấp thực hiện tốt việc giám sát thường xuyên. Đây là một biện pháp quan trọng, là hoạt động ban đầu, có ý nghĩa giúp UBKT lựa chọn đối tượng, nội dung, phương pháp tiến hành công tác kiểm tra, giám sát đối với các tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên thuộc diện cấp ủy quản lý ở các cấp.

Cán bộ theo dõi địa bàn, lĩnh vực (sau đây gọi tắt là cán bộ địa bàn) là cán bộ, công chức của cơ quan UBKT được lãnh đạo cơ quan phân công bằng văn bản để giúp UBKT thực hiện nhiệm vụ giám sát thường xuyên tại địa bàn, lĩnh vực. Công tác giám sát thường xuyên của cán bộ địa bàn thực chất là việc quan sát, theo dõi, nắm tình hình, xem xét, đánh giá thường xuyên hoạt động của cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy, tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên trong phạm vi lãnh đạo, quản lý của cấp ủy cùng cấp. Các nội dung giám sát thường xuyên thường bao gồm: Việc chấp hành Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, quy chế làm việc, các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng, đường lối, chủ trương, nghị quyết, chỉ thị, quy định, quy chế, quyết định, kết luận của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hành tiết kiệm, phòng chống tham nhũng, lãng phí, “lợi ích nhóm”; việc giữ gìn đoàn kết nội bộ, thực hiện quy định của Đảng về trách nhiệm nêu gương, giữ gìn đạo đức, lối sống, thực hiện nhiệm vụ của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ chốt các cấp; việc quyết định, cho chủ trương, tổ chức thực hiện các nội dung về quản lý tài chính, ngân sách, dự án đầu tư, xây dựng cơ bản, quản lý và sử dụng đất đai, tài nguyên khoáng sản, mua sắm tài sản công, quản lý, sử dụng vốn và tài sản nhà nước tại doanh nghiệp, quản lý vốn đầu tư ra ngoài doanh nghiệp, cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước, công tác tuyển dụng, tiếp nhận, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, đánh giá, luân chuyển, đề bạt, bổ nhiệm, bố trí, sử dụng cán bộ; việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, điều tra; những kết luận của các cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, điều tra liên quan đến trách nhiệm của địa bàn, lĩnh vực; việc thực hiện các yêu cầu, kiến nghị theo các kết luận thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, điều tra; các nội dung phản ánh trên các phương tiện thông tin đại chúng (chính thống) và dư luận xã hội về các vụ việc có dấu hiệu sai phạm, tiêu cực liên quan đến địa bàn, lĩnh vực; việc tiếp nhận, tham mưu xử lý, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh liên quan đến địa bàn, lĩnh vực…

Trong những năm qua, công tác giám sát thường xuyên các địa bàn, lĩnh vực luôn được UBKT Trung ương và UBKT các cấp ủy trực thuộc Trung ương chú trọng, tạo điều kiện thuận lợi để các đơn vị chuyên môn và cán bộ Cơ quan UBKT thực hiện nhiệm vụ. Công tác giám sát thường xuyên có nhiều đổi mới, đạt kết quả tích cực, đóng góp quan trọng vào việc tham mưu, đề xuất với UBKT lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng, đề xuất UBKT tham mưu, giúp cấp ủy các cấp xây dựng chương trình kiểm tra, giám sát và chỉ đạo, hướng dẫn, tổ chức thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng. Ý thức, vai trò, trách nhiệm của cán bộ địa bàn được nâng cao, thẩm quyền, trách nhiệm được xác định cụ thể, rõ ràng. Cán bộ địa bàn đã chủ động xây dựng kế hoạch đi công tác địa bàn hằng tháng, xác định nhiệm vụ cụ thể trong mỗi đợt công tác. Ngoài việc tham dự các cuộc họp, hội nghị của tổ chức đảng các địa phương, đơn vị, còn tích cực đi cơ sở để nắm tình hình, tìm hiểu những khó khăn, bất cập khi triển khai các nhiệm vụ của địa phương, đơn vị... Mối quan hệ giữa cán bộ địa bàn với các địa phương, đơn vị tốt hơn, nhiều cán bộ địa bàn đóng góp rất tích cực, làm việc rất trách nhiệm, giữ gìn phẩm chất đạo đức, có uy tín cao, được cấp ủy địa phương, đơn vị tôn trọng. Các địa phương, đơn vị hiểu rõ hơn về công tác theo dõi địa bàn của cán bộ cơ quan UBKT, tạo điều kiện thuận lợi hơn để cán bộ địa bàn thực hiện nhiệm vụ được giao.

Kết quả đạt được rất tích cực: Nhiều cán bộ đã bám sát được địa bàn, lĩnh vực được phân công phụ trách, nắm chắc tình hình và đánh giá đúng hoạt động của các tổ chức đảng, đảng viên thuộc phạm vi lãnh đạo, quản lý tại địa bàn, kịp thời phát hiện hạn chế, thiếu sót, khuyết điểm, nguyên nhân của tổ chức đảng, đảng viên và chủ động báo cáo kịp thời, chính xác với UBKT và cấp có thẩm quyền để kịp thời uốn nắn, chấn chỉnh, sửa chữa, khắc phục; cảnh báo, phòng ngừa, ngăn chặn thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm của tổ chức đảng, đảng viên từ khi còn manh nha; kịp thời báo cáo, đề xuất với UBKT hoặc Thường trực UBKT xem xét, quyết định kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm, giải quyết tố cáo, giám sát chuyên đề…; kịp thời tham mưu, thẩm định nhân sự dự kiến bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, giới thiệu bầu cử, quy hoạch, luân chuyển, điều động, chỉ định đối với cán bộ thuộc diện cấp ủy cùng cấp quản lý và nhân sự khác theo phân cấp quản lý ở địa bàn; kịp thời tham mưu, thẩm định đối với đề nghị khen thưởng, phong, tặng danh hiệu khen thưởng bậc cao theo quy định; hướng dẫn, đôn đốc, giám sát việc triển khai thực hiện quy định của Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng ở địa bàn; tham gia ý kiến với lãnh đạo địa phương, đơn vị để triển khai thực hiện các nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng và công tác xây dựng Đảng; phối hợp với các đơn vị trong Cơ quan UBKT tham mưu, giúp UBKT xây dựng, triển khai các đề án, chương trình, kế hoạch công tác; tham gia phục vụ các hội nghị, đoàn công tác của UBKT, của cấp ủy, Ban Thường vụ, Thường trực cấp ủy tại địa bàn... UBKT Trung ương ban hành Quyết định số 1443-QĐ/UBKTTW, ngày 21/4/2020 về Mẫu báo cáo kết quả giám sát, nắm tình hình của các vụ theo dõi địa bàn, lĩnh vực và cán bộ được phân công theo dõi địa bàn, lĩnh vực của Cơ quan UBKT Trung ương; UBKT các cấp ủy trực thuộc Trung ương đã căn cứ văn bản này để ban hành mẫu báo cáo phù hợp với cấp mình, đã giúp tăng cường trách nhiệm của cán bộ địa bàn và tăng cường giám sát thường xuyên đối với địa bàn, lĩnh vực. Công tác giám sát thường xuyên đã giúp UBKT hoàn thành nhiệm vụ được giao, đóng góp tích cực vào thành tựu công tác xây dựng Đảng trong nhiệm kỳ vừa qua, nâng cao vị thế, vai trò của UBKT và Cơ quan UBKT các cấp.

Bên cạnh những kết quả tích cực, công tác giám sát thường xuyên địa bàn, lĩnh vực vẫn còn những bất cập, hạn chế như: Việc thực hiện có nơi còn chưa thống nhất, đồng bộ; chưa có văn bản quy định, hướng dẫn chi tiết về các phương pháp, biện pháp tiến hành giám sát thường xuyên đối với các loại hình tổ chức đảng, địa phương, đơn vị, dẫn đến nhiều cán bộ mới được phân công theo dõi địa bàn, lĩnh vực còn lúng túng trong thực hiện nhiệm vụ; việc theo dõi địa bàn của một số cán bộ kiểm tra chủ yếu còn dựa vào kinh nghiệm cá nhân. Còn một số địa bàn, lĩnh vực nắm chưa chắc, chưa kỹ, chưa sâu; một số cán bộ địa bàn thiếu chủ động, chưa nhận thức rõ nhiệm vụ, quyền hạn của mình, trách nhiệm chưa cao, phương pháp công tác chưa tốt, thiếu thông tin toàn diện về tình hình địa phương, đơn vị, dẫn đến tham mưu cho UBKT tiến hành kiểm tra còn thiếu trọng tâm, trọng điểm, tiến hành giám sát chuyên đề còn hẹp về phạm vi, đối tượng, kết quả chưa thực chất. Việc chủ động phát hiện, xác định dấu hiệu vi phạm của tổ chức đảng, đảng viên ở cấp dưới và đề xuất tiến hành kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm còn hạn chế. Một số cán bộ địa bàn chưa phát hiện kịp thời thiếu sót, khuyết điểm, dấu hiệu vi phạm của tổ chức đảng, đảng viên.

Trước yêu cầu khách quan của tình hình mới, cấp thiết đặt ra với công tác theo dõi địa bàn, lĩnh vực là cần thực hiện sâu sát hơn, thường xuyên, kịp thời hơn. Để tiếp tục nâng cao chất lượng công tác theo dõi địa bàn cũng như thực hiện Quy chế công tác của cán bộ theo dõi địa bàn, lĩnh vực một cách thiết thực, hiệu quả cao hơn, cần quan tâm một số vấn đề sau:

Thứ nhất, UBKT các cấp cần nhận thức đầy đủ về vị trí, tầm quan trọng của công tác giám sát thường xuyên đối với địa bàn, lĩnh vực; luôn coi cán bộ địa bàn là cầu nối cần thiết để bảo đảm việc giám sát thường xuyên chặt chẽ, hiệu quả, kịp thời của UBKT đối với tổ chức đảng, đảng viên ở các địa phương, cơ quan, đơn vị. Xác định rõ giám sát thường xuyên là tiền đề quan trọng, là một trong những yếu tố có ảnh hưởng quyết định đến chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, giúp UBKT và cấp ủy các cấp chỉ đạo, thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, nắm chắc tình hình về tổ chức đảng, đảng viên trong phạm vi lãnh đạo, quản lý.

Thứ hai, cần tiếp tục nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện quy định, quy trình, quy chế, cách thức, phương pháp giám sát thường xuyên một cách có hệ thống, đầy đủ, khoa học, sát thực tiễn, đảm bảo đồng bộ, thống nhất, chặt chẽ, khả thi, tạo cơ sở chính trị, pháp lý và điều kiện thuận lợi cho cán bộ địa bàn trong quá trình thực hiện, đưa công tác giám sát thường xuyên đi vào nền nếp, có hiệu quả chiều sâu. Cần tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện Quy chế công tác đối với cán bộ theo dõi địa bàn, lĩnh vực của cơ quan UBKT, coi Quy chế là một căn cứ để đánh giá năng lực cán bộ. Thường xuyên tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề, hội nghị, hội thảo trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm giữa các đơn vị và cán bộ địa bàn trong Cơ quan UBKT, góp phần nâng cao chất lượng công việc. UBKT các cấp cần có những đề tài khoa học nghiên cứu bài bản, chuyên sâu về công tác giám sát thường xuyên, về phương pháp, biện pháp nghiệp vụ nắm tình hình địa bàn. Xây dựng, hoàn thiện hệ thống bài giảng và bộ tài liệu chuyên sâu về nghiệp vụ giám sát thường xuyên trong chương trình đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp. Nội dung đào tạo, bồi dưỡng cần sát thực tiễn, cung cấp cho người học những kiến thức, kỹ năng, phương pháp làm việc cụ thể.

Thứ ba, UBKT các cấp phải luôn quan tâm xây dựng đội ngũ làm công tác kiểm tra; thực hiện tốt các khâu của công tác cán bộ từ tiếp nhận, tuyển dụng, đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, tạo nguồn cán bộ kế cận, phát hiện, lựa chọn cán bộ tốt, mạnh dạn cho thử thách với công việc. Quan tâm tiếp nhận, tuyển dụng cán bộ về cơ quan UBKT có trình độ chuyên môn, phẩm chất đạo đức tốt; thực hiện việc điều động, luân chuyển cán bộ giữa các đơn vị trong Cơ quan để cán bộ được đào tạo, bồi dưỡng, tích lũy kinh nghiệm, nâng cao hiểu biết ở nhiều địa bàn, lĩnh vực.

Xây dựng đội ngũ cán bộ cơ quan UBKT các cấp đủ số lượng, đủ phẩm chất và năng lực, ngang tầm nhiệm vụ, tin cậy, chuyên nghiệp, có bản lĩnh chính trị vững vàng, ý thức tổ chức kỷ luật, sự liêm chính, trong sạch, nắm vững nguyên tắc, cơ chế, chính sách, các quy định của Đảng, Nhà nước, có chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng thuần thục, phương pháp công tác khoa học. Tiếp tục cải tiến phong cách, lề lối làm việc, cách tiếp cận từ thực tiễn; tích cực đổi mới phương pháp công tác, tăng cường đi cơ sở, bám sát địa bàn, nắm chắc, sâu, kịp thời và toàn diện tình hình địa bàn, kịp thời phát hiện những thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm của tổ chức đảng, đảng viên tại địa bàn. Khen thưởng, động viên, khuyến khích kịp thời cán bộ địa bàn dám nghĩ, dàm làm, dám tham mưu, đề xuất, dám chịu trách nhiệm. Đồng thời, chuyển đổi vị trí công tác đối với cán bộ theo dõi địa bàn, lĩnh vực không còn uy tín tại địa bàn được phân công theo dõi, không hoàn thành nhiệm vụ được giao. Xem xét trách nhiệm, xử lý nghiêm minh đối với cán bộ địa bàn báo cáo không trung thực, che giấu sự việc, gây khó khăn, phiền hà, nhũng nhiễu trong quá trình thực thi nhiệm vụ tại địa bàn, lợi dụng chức trách, nhiệm vụ, vị trí công tác để vụ lợi cho mình và người thân hoặc có hành vi vi phạm liên quan đến địa bàn được phân công theo dõi.

Thứ tư, mỗi cán bộ địa bàn cần nắm vững phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp công tác xây dựng Đảng, công tác kiểm tra, giám sát nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng và trọng tâm kiểm tra, giám sát theo Chương trình công tác nhiệm kỳ và hằng năm của UBKT; chấp hành nghiêm sự lãnh đạo, chỉ đạo của UBKT; tham mưu cho UBKT thực hiện tốt quy chế phối hợp công tác giữa UBKT với tổ chức đảng liên quan, với cơ quan thanh tra, điều tra, kiểm toán để trao đổi thông tin, thu thập hồ sơ, tài liệu về tổ chức đảng, đảng viên thuộc địa bàn; phối hợp tốt với cán bộ theo dõi địa bàn của các cơ quan tham mưu của cấp ủy cùng cấp; phối hợp thường xuyên với các đơn vị trong Cơ quan UBKT; chủ động, thường xuyên giữ mối liên hệ chặt chẽ với cấp ủy, lãnh đạo địa phương, cơ quan, đơn vị, với UBKT và cơ quan tham mưu, giúp việc của cấp ủy cấp dưới; thường xuyên cập nhật mọi thông tin, tình hình về địa bàn. Kịp thời tham mưu cho UBKT chỉ đạo UBKT cấp dưới trong công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng theo Quy định số 195-QĐ/TW, ngày 18/6/2019 của Ban Bí thư, đặc biệt về kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, tập trung vào những vụ việc nghiêm trọng, phức tạp, lĩnh vực nhạy cảm, quan trọng; chuyển hồ sơ vụ việc lên UBKT cấp trên xem xét, xử lý khi có căn cứ cho thấy UBKT cấp dưới không xử lý hoặc xử lý không đúng mức đối với tổ chức đảng, đảng viên vi phạm…

Cán bộ địa bàn phải chủ động, kịp thời nắm chắc, đánh giá đúng hoạt động của cấp ủy, tổ chức đảng, đảng viên diện cấp ủy cùng cấp quản lý, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý, người đứng đầu; tập trung giám sát các địa bàn quan trọng, phức tạp, nhạy cảm, dễ xảy ra tiêu cực, những vấn đề nổi cộm, nơi người dân có nhiều bức xúc, báo chí phản ảnh, dư luận xã hội quan tâm, có đơn thư tố cáo, khiếu nại gửi nhiều nơi nhưng không được xem xét, xử lý dứt điểm ở địa bàn; giám sát thường xuyên văn bản của cấp ủy, tổ chức đảng để xem xét về thẩm quyền ban hành, sự tuân thủ các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước... Khi phát hiện thiếu sót, khuyết điểm, dấu hiệu vi phạm phải kịp thời cảnh báo, chấn chỉnh. Thực hiện tốt phương châm phải phòng ngừa chặt chẽ, phát hiện từ sớm, ngăn chặn từ gốc, xử lý từ đầu, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành vi phạm lớn, để lại hậu quả nghiêm trọng. Nếu thiếu sót, khuyết điểm không được khắc phục, trở thành vi phạm, phải kịp thời đề xuất UBKT xem xét, quyết định kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm.

Cán bộ địa bàn phải thực hiện nhiệm vụ theo đúng chức trách, nhiệm vụ được giao; tuân thủ nguyên tắc, trình tự, thủ tục, thời gian giải quyết công việc theo quy định; chấp hành nghiêm chỉnh chế độ bảo mật, kỷ luật phát ngôn và quy tắc ứng xử trong thực thi nhiệm vụ. Không ngừng củng cố uy tín tại địa bàn; phải luôn rèn luyện cho mình bản lĩnh chính trị vững vàng, phương pháp công tác tốt, thường xuyên trau dồi kiến thức ở các lĩnh vực để nâng cao trình độ chuyên môn, năng lực công tác; nhạy bén, thận trọng, trung thực, khách quan, công tâm, có chính kiến, dám làm, dám chịu trách nhiệm trong tham mưu, đề xuất, trong nhận xét, đánh giá về tình hình địa bàn./.

http://ubkttw.vn