Tại phiên họp, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, sau khi nghe Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội trình bày toàn văn dự thảo Nghị quyết, Quốc hội đã tiến hành biểu quyết thông qua Nghị quyết về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013. Kết quả biểu quyết bằng điện tử cho thấy, có 452/452 đại biểu Quốc hội tán thành. Như vậy, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013 với tỷ lệ tuyệt đối đại biểu Quốc hội có mặt tham gia biểu quyết tán thành.

Theo Nghị quyết, Quốc hội quyết định xem xét sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013 để thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, trong đó tập trung vào các quy định về Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và việc phân định đơn vị hành chính, tổ chức chính quyền địa phương.

Quốc hội thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 để chủ trì, phối hợp với các cơ quan thực hiện nhiệm vụ xây dựng dự án Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013 và trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 9.

Trước đó, Quốc hội đã tiến hành thảo luận tại Hội trường về đề nghị sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.

Phát biểu thảo luận, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Bà Rịa - Vũng Tàu) nhấn mạnh, việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp lần này là bước đi lịch sử, mang tính kiến tạo thể chế sâu rộng, đặt nền móng pháp lý cho việc tiếp tục đổi mới tổ chức bộ máy Nhà nước, phù hợp với yêu cầu phát triển đất nước trong thời đại chuyển đổi số và hội nhập quốc tế sâu rộng. Việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013 trong thời điểm hiện nay là yêu cầu tất yếu của thực tiễn. Sau hơn 10 năm thực hiện, nhiều quy định của Hiến pháp năm 2013 dù góp phần ổn định tổ chức bộ máy và phát huy dân chủ nhưng đang bộc lộ những giới hạn, khoảng trống, nhất là trước yêu cầu tinh gọn bộ máy, bảo đảm hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, đặc biệt trong bối cảnh sáp nhập đơn vị hành chính và chuyển đổi mô hình quản trị.

Đại biểu đánh giá cao việc sửa đổi, bổ sung lần này tập trung vào nội dung trọng yếu, đúng và trúng các nút thắt thể chế. Đó là tái định hình mô hình tổ chức chính quyền địa phương, loại bỏ sự cồng kềnh, giao thoa 3 cấp, giảm tầng nấc trung gian để thực hiện có hiệu quả mô hình chính quyền hành động nhanh, linh hoạt, tập trung, trách nhiệm; củng cố vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, không chỉ là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân mà phải là chủ thể có quyền năng giám sát thực chất, phản biện chính sách, tham gia thiết kế chính sách công mà Hiến pháp hiện hành quy định rõ, tạo cơ sở Hiến định cho việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã - vấn đề chưa có tiền lệ nhưng đang đặt ra cấp bách cần được Hiến pháp quy định.

Để việc sửa đổi Hiến pháp lần này đáp ứng kỳ vọng lớn lao của cử tri và nhân dân cả nước, thể hiện trách nhiệm lịch sử của Quốc hội khóa XV, đại biểu đề nghị Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 chủ động xây dựng lộ trình tham vấn xã hội rộng rãi, khoa học để dân biết, dân bàn, dân góp ý, đồng thời dân phải đồng thuận cao. Xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật lập hiến theo hướng ngôn ngữ rõ ràng, nhất quán; Hiến định mô hình chính quyền địa phương 2 cấp phù hợp với thực tiễn đổi mới của đất nước, xây dựng nền hành chính hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, tái định hình tư duy quản trị quốc gia, đáp ứng yêu cầu đổi mới của đất nước trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Trong khi đó, đại biểu Thạch Phước Bình (Đoàn Trà Vinh) đề xuất bổ sung một đoạn về nguyên tắc sửa đổi, cụ thể: “Việc sửa đổi, bổ sung bảo đảm nguyên tắc kế thừa có chọn lọc, phù hợp với định hướng xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, bảo vệ quyền công dân, tăng cường phân quyền, phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội, đồng thời duy trì tính ổn định và linh hoạt của Hiến pháp”.

Theo đại biểu, việc thành lập Ủy ban dự thảo là bước quan trọng. Tuy nhiên, nội dung Nghị quyết nên xác định rõ tiêu chí thành phần, thời hạn và cơ chế lấy ý kiến nhân dân để bảo đảm tính dân chủ và khoa học trong quá trình sửa đổi.

Dangcongsan.vn