Trải qua quá trình hình thành và phát triển của vùng đất Thuận Hóa - Phú Xuân - Thừa Thiên Huế, áo dài xứ Huế đã đi qua chặng đường dài phát triển với nhiều thăng trầm lịch sử. Một thời kì dài đi khắp nẻo đường từ thành thị đến nông thôn, dễ dàng bắt gặp hình ảnh chiếc áo dài của các mệ, các chị, các em học sinh nữ… Áo dài tôn lên tính thùy mị, kín đáo, nết na cũng như toát lên được thần thái của người phụ nữ Huế trong đi đứng, ứng xử… Hình ảnh các cụ ông, các bác, các anh với chiếc áo dài khăn đóng (ngũ thân) xuất hiện trong dịp lễ hội văn hóa truyền thống, việc làng, việc họ… thể hiện phong thái của người chính nhân quân tử với các đức tính Nhân - Lễ - Nghĩa - Trí - Tín.
Ở mảnh đất sinh ra chiếc áo dài, từ thập niên 1990 trở lại đây, áo dài dần được hồi sinh với diện mạo mới, trong các lễ hội cũng như trong cuộc sống đời thường tại Huế. Trên cơ sở pháp lý và thực tiễn, Đề án “Huế - Kinh đô áo dài” đã đưa ra những nhiệm vụ chính để xây dựng Huế trở thành Kinh đô Áo dài như: Nghiên cứu, sưu tầm, xây dựng cơ sở dữ liệu áo dài Huế; Xây dựng các chương trình, hoạt động, video, clip và tổ chức quảng bá, truyền thông hình về áo dài Huế; Tổ chức Ngày hội Áo dài Huế định kỳ hàng năm, trở thành sản phẩm văn hóa đặc sắc của Huế; Tạo lập và quản lý nhãn hiệu chứng nhận “Huế - Kinh đô Áo dài”.
Ngoài ra, xây dựng cơ chế, chính sách, đầu tư nguồn lực cho công tác quảng bá, truyền thông; tạo điều kiện thuận lợi để ngành may đo áo dài Huế phát triển; Hình thành Trung tâm trưng bày, may đo, đào tạo và trình diễn thời trang áo dài; Phát động, khuyến khích và nhân rộng phong trào mặc áo dài trong các không gian lễ hội, lễ nghi truyền thống, hình thành trang phục truyền thống các ngành nghề...
Mục tiêu chung là khẳng định giá trị, vị trí của Áo dài Huế trong dòng chảy văn hóa vùng đất Cố đô Huế và văn hóa Việt Nam. Tôn vinh nét đẹp văn hóa của Áo dài Huế, tôn vinh những người khai sáng và phát triển Áo dài Huế, Áo dài Việt Nam trong lịch sử hình thành và phát triển Việt Nam. Khai thác, phát huy vị thế Áo dài Huế trong phát triển du lịch, xây dựng các sản phẩm du lịch dịch vụ gắn với Áo dài Huế, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết 54-NQ/TW ngày 10/12/2019 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Mục tiêu cụ thể là tuyên truyền, quảng bá về giá trị, thương hiệu Áo dài Huế; xây dựng và phát triển thương hiệu “Huế - Kinh đô Áo dài Việt Nam”. Tổ chức Ngày hội Áo dài trở thành chuỗi sự kiện văn hóa cộng đồng được tổ chức định kỳ mỗi năm 02 lần, huy động sự tham gia của các tầng lớp nhân dân; trở thành điểm nhấn quan trọng trong các kỳ lễ hội ở Huế, đặc biệt là các kỳ Fetival Huế. Khuyến khích, từng bước đưa Áo dài Huế trở thành trang phục truyền thống trong các không gian văn hóa, hoạt động lễ nghi, lễ hội truyền thống; tạo nét đặc trưng riêng có của vùng đất Cố đô Huế. Đào tạo, bồi dưỡng, phát triển đội ngũ nghệ nhân, thợ may đo thiết kế áo dài; xây dựng các thương hiệu nổi tiếng về áo dài Huế. Đầu tư cơ sở vật chất, hình thành các điểm trưng bày, trình diễn Áo dài, trung tâm, cơ sở may đo Áo dài phục vụ nhu cầu của khách du lịch. Xây dựng Áo dài Huế trở thành sản phẩm du lịch đặc trưng, sản phẩm hàng hóa lưu niệm phục vụ nhu cầu của khách du lịch. Xây dựng, củng cố hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận Áo dài là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại…
Xây dựng thương hiệu “Huế - Kinh đô Áo dài” không chỉ làm rõ vấn đề Huế là nguồn gốc của áo dài truyền thống, mà còn là nơi “tỏa sáng” của trang phục này. Đây là chương trình lâu dài, với quyết tâm và chiến lược để triển khai thực hiện Đề án, bằng cách quảng bá rộng rãi không chỉ trong các chương trình nghệ thuật, các hoạt động mang tính chất ngắn hạn mà còn là việc nghiên cứu, thực hiện mặc áo dài tại các không gian nghi lễ, không gian văn hóa truyền thống… nhằm bảo vệ, gìn giữ và phát huy tốt bản sắc văn hóa của áo dài Huế, áo dài Việt Nam trong thời kỳ hội nhập và phát triển.
Châu Thu Hà
