Với những di tích như thành cổ Hóa Châu, phủ Phước Yên, phủ Bác Vọng, và nhiều hiện vật của các nền văn hóa khác; cùng với đó, Quảng Điền còn mang trong mình những tiềm năng quý báu đó là sự kết tinh của nền văn hóa cộng đồng lúa nước; những sinh hoạt văn hóa mang đậm tính chất nhân văn của vùng đất giàu truyền thống Quảng Điền với những phong tục, tập quán, lễ hội, tín ngưỡng... đặc biệt là các sinh hoạt văn hóa, trò chơi dân gian như cầu ngư, đua ghe, đu tiên, hò bã trạo, vật võ... cùng hệ thống đình, chùa, đền, miếu được xây dựng từ lâu đời với lối kiến trúc tinh xảo đã làm nên hình ảnh quê hương Quảng Điền, một giá trị văn hóa của riêng mình.
Là một vùng thuần nông, đời sống của người dân quanh năm suốt tháng cặm cụi với công việc đồng áng nên bản chất trong người dân hình thành nếp sống, lối ứng xử văn hóa tốt đẹp và hiếu khách. Cùng với kiểu cấu trúc làng xã ở các vùng quê khác, cấu trúc làng của Quảng Điền mang đậm tính chất làng nông nghiệp điển hình, cơ cấu kinh tế mang tính sản xuất nhỏ và chủ yếu phục vụ nội vùng. Trong lịch sử phát triển các ngành nghề nông thôn, trên cơ sở những lợi thế vốn có, một số làng đã tạo được sự chuyên môn hóa thủ công và hình thành nên nhiều làng nghề truyền thống với những sản phẩm, thổ sản đặc trưng của từng làng quê. Đặc biệt, trong những năm trở lại đây, Quảng Điền xuất hiện thêm một số làng nghề nông nghiệp phát triển mạnh mang dáng dấp sản xuất hàng hóa đó là làng rau ở các xã Quảng Thành, Quảng Thọ. Trên lĩnh vực thủy sản, huyện Quảng Điền có trên 3.500 ha mặt nước phá Tam Giang và bờ biển dài 12 km đẹp đã mang lại sư thăng hoa của vùng đầm phá lắm cá nhiều tôm. Với những tiềm năng, thế mạnh và hệ thống giao thông thuận lợi, du khách có thể đi bằng đường thủy lẫn đường bộ đến các điểm tham quan du lịch hệ đấm phá. Đây sẽ là điều kiện thuận lợi cho việc phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng trên Phá Tam Giang và trên biển.
Thời gian qua, huyện Quảng Điền đã có kế hoạch đẩy mạnh phát triển về du lịch, chú trọng các tour du lịch như tham quan thành cổ Hoá Châu. Tại đây, du khách được thăm quan thành cổ xưa, thăm ngôi chùa làng cổ Thành Trung để chiêm ngưỡng các hiện vật cổ của văn hóa Chămpa còn lữu giữ trong chùa; tìm hiểu hoạt động trồng rau và tìm hiểu lịch sử của làng rau Thành Trung, một cộng đồng cư dân sinh sống lâu đời nhất trên mảnh đất Thuận Hoá. Du lịch tham quan làng nghề thủ công truyền thống Bao La, tìm hiểu Phủ Bác Vọng, chùa Hạ Lang với chuông đồng Tây Sơn. Du lịch sinh thái, du thuyền trên Phá Tam Giang, tham quan các hoạt động đánh bắt thuỷ sản truyền thống, thăm sân chim Bắc Biên và tắm biển, nghỉ dưỡng bên bờ biển Quảng Công Quảng Ngạn.
Tiết mục múa Náp ở Tân Mỹ xã Quảng Ngạn
Hằng năm, đã thu hút 45 đoàn với hơn 500 du khách tham gia tour du lịch cộng đồng “Sóng nước Tam Giang” tại thôn Ngư Mỹ Thạnh, xã Quảng Lợi; trên 150 khách nước ngoài tham gia tour du lịch "01 ngày trên phá Tam Giang" ở thôn Tân Mỹ, xã Quảng Ngạn. Ngoài ra, các dịch vụ như hoạt động ngư nghiệp thả lưới, quăng chài, sản vật thu hoạch.v.v.. đặc biệt, múa Náp tại thôn Tâm Mỹ, xã Quảng Ngạn được đã góp phần tạo nên ấn tượng riêng có của du lịch Quảng Điền.
Để phát triển du lịch bền vững, Quảng Điền đã tăng cường xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật như hoàn thành nâng cấp tuyến đường Nguyễn Chí Thanh, nâng cấp tỉnh lộ 4, đường lên vùng trang trại, các tuyến đuờng ra biển. Quan tâm kiến thiết hạ tầng các điểm có tiềm năng phát triển du lịch, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý khai thác tài nguyên du lịch và thu hút đầu tư các cơ sở dịch vụ như nhà hàng, khách sạn, khu nghỉ dưỡng, cơ sở vui chơi giải trí. Chú trọng phát triển kinh tế với công tác bảo vệ môi trường sinh thái, xây dựng một nền nông nghiệp sạch. Chú trọng bảo đảm môi trường các khu vực có tiềm năng phát triển du lịch, nhất là môi trường tự nhiên vùng biển và phá Tam Giang. Ngoài những thế mạnh như cảnh quan thiên nhiên, những nét văn hóa đặc sắc, phát triển du lịch làng nghề sẽ là giải pháp hữu hiệu để bảo tồn nghề truyền thống và xóa đói giảm nghèo tại nông thôn. Cọi trọng công tác nghiên cứu, phục dựng và phát triển các lễ hội dân gian truyền thống như lễ hội cầu ngư của cư dân vùng đầm phá, ven biển; lễ hội vật truyền thống làng Thủ Lễ và các lễ tế thu, tế Thành hoàng của các làng; các loại hình văn hoá như hò bã trạo, múa bông... cần được sưu tầm và dàn dựng lại để tạo ra sự đa dang, phong phú trong dịch vụ du lịch.
Công Cường
