Xã Phú Lương, một trong những vùng có diện tích lúa lớn nhất huyện Phú Vang với 1.100 ha, trong những năm qua địa phương chủ yếu sản xuất giống lúa thông thường như Khang Dân 18, HT1… Tuy nhiên, qua nhiều năm sử dụng, các giống lúa này đã bị nhiễm bệnh, ảnh hưởng đến năng suất và sản lượng. Nhận thấy được khó khăn đó, trong những năm qua, HTX Nông nghiệp Phú Lương 3 phối hợp với Trung tâm Khuyến nông huyện và Công ty Giống cây trồng Trung ương đưa vào thử nghiệm các giống lúa mới như RVT, Thiên Ưu 8, Bắc Thơm 7, Đài Thơm 8… trên các chất đất khác nhau.
Qua kết quả đánh giá bước đầu của các ngành chức năng và bà con nông dân sản xuất cho thấy, các giống lúa đã xuất trong các năm trước cũng như các giống lúa mới đưa vào thử nghiệm trong vụ Đông Xuân năm nay đều cho thấy khả năng vượt trội so với giống lúa thông thường như khả năng chống đỗ ngã, khả năng chống chịu rầy nâu, bệnh đạo ôn và bệnh khô vằn tốt, phù hợp trên chất đất sản xuất 2 vụ lúa/năm tại địa phương. Chi phí đầu tư sản xuất của giống lúa mới tương đương với các giống lúa thuần hiện có tại địa phương, năng suất lúa đạt khá cao từ 65 - 70 tạ/ha, chất lượng gạo ngon, giá thành cao hơn. So sánh với ruộng sản xuất giống đối chứng Khang Dân trên cùng một đơn vị diện tích bà con nông dân thu lãi cao hơn từ 4 - 5 triệu đồng/ha. Ông Phạm Tiến - Nông dân HTX Nông nghiệp Phú Lương 3, huyện Phú Vang cho biết: “Gia đình chúng tôi sản xuất lúa Thiên Ưu 8, tôi thấy giống lúa này có rất nhiều ưu điểm trong đó ưu điểm lớn nhất là chống được đỗ ngã, chống chịu sâu bệnh tốt, vụ sản xuất lúa Đông Xuân năm nay gia đình tôi làm 4 mẫu với giống lúa Thiên Ưu 8 tôi chưa phải bơm một loại thuốc nào cả, chỉ có bơm thuốc diệt cỏ ở đầu vụ nhưng tôi thấy lúa phát triển tốt, thấy rất có hiệu quả. Năng suất lúa Thiêu Ưu cao hơn so với các giống lúa khác với năng suất 8 tấn/ha, thậm chí trên cánh đồng của Thôn Khê Xá, xã Phú Lương chúng tôi đây, tôi thấy lúa Thiên Ưu làm hơn 2/3 diện tích, còn lại một số diện tích với giống lúa mới như Đài Thơm 8, Bắc Thơm 7 năng suất và hiệu quả mang lại cũng rất cao”.
Thành công bước đầu của mô hình các giống lúa mới là tiền đề để ngành Nông nghiệp huyện Phú Vang tiếp tục theo dõi, đánh giá để kịp thời đưa vào cơ cấu sản xuất của huyện trong những năm tiếp theo nhằm thay thế các giống cũ đã bị thoái hóa, nhiễm bệnh, bên cạnh đó ngành Nông nghiệp huyện cũng sẽ tiếp tục khuyến khích các địa phương, đơn vị HTX nông nghiệp tăng cường phối hợp, liên kết với các doanh nghiệp đẩy mạnh thực hiện xây dựng các giống lúa mới có năng suất cao, chất lượng tốt, phù hợp với điều kiện sản xuất tại các địa phương, nhằm đem lại hiệu quả, tăng thu nhập cho bà con nông dân. Ông Đoàn Thao - Trưởng trạm Khuyến nông huyện Phú Vang cho biết: “Năm 2018 trên địa bàn toàn huyện Phú Vang đưa vào cơ cấu và khảo nghiệm các giống lúa mới có tiềm năng về năng suất, chất lượng và các tính ưu việt như tính chống chịu sâu bệnh, đỗ ngã. Qua khảo nghiệm một lần nữa khẳng định tất cả tính ưu điểm vượt trội của các giống lúa mới như Thiên Ưu 8, RVT, Đài Thơm 8… cho năng suất và chất lượng cao hơn so với các giống lúa thông thường. Thời gian tới, chúng tôi sẽ tham mưa UBND huyện bố trí cho cơ cấu giống để nhân rộng trong vụ Hè Thu và các năm tiếp theo trên địa bàn huyện”.
Ông Đỗ Tiến Sỹ - Giám đốc Giống cây trồng Trung ương Quảng Nam cho biết thêm: “Huyện Phú Vang là huyện có diện tích đất nông nghiệp lớn nhất so với các địa phương khác trong tỉnh, thời gian qua Công ty Giống cây trồng Trung ương chúng tôi đã đưa các giống lúa mới có tiến bộ kỹ thuật cao để đưa vào địa bàn huyện Phú Vang từ 4 năm nay, đầu tiên là giống lúa thơm RVT, sau đến Thiên Ưu 8 bước đầu đã thể hiện hiệu quả rất tốt trên cánh đồng huyện Phú Vang mang lại hiệu quả kinh tế cao cho bà con nông dân và diện tích ngày càng mở rộng. Riêng vụ Đông Xuân 2017 - 2018 giống Đài Thơm 8 đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công nhận chính thức cho khu vực Miền Trung và Tây Nguyên, Vụ Đông Xuân này chúng tôi đã kết hợp với UBND huyện Phú Vang, Trạm Khuyến nông huyện Phú Vang thực hiện chương trình cánh đồng mẫu lớn giống lúa Đài Thơm 8, cho đến nay lúa chuẩn bị thu hoạch, qua khảo nghiệm chúng tôi thấy hiệu quả kinh tế đã thể hiện rõ trên đồng ruộng”.
Thay thế giống lúa cũ bằng những giống mới có chất lượng cao là hướng đi đúng mà huyện Phú Vang đang hướng tới. Tuy vậy, vấn đề đầu ra cho sản phẩm cũng là điều mà bà con nông dân băn khoăn. Vì vậy trong thời gian tới, ngoài việc nhân rộng những vùng lúa chất lượng cao thì huyện Phú Vang cũng mở rộng thị trường tiêu thụ ổn định để bà con yên tâm sản xuất mà không phải lo đầu ra cho sản phẩm của mình, nhằm nâng cao thu nhập cho bà con nông dân, góp phần vào việc xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện.
Chí Thức