Hiện nay, các thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trên chiến trường Lào ngày càng khan hiếm, do thời gian lùi xa quá lâu, những người biết thông tin già yếu, thậm chí đã qua đời; thông tin nếu có thì nằm rải rác ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồi núi hiểm trở, đường sá đi lại khó khăn, có những nguồn tin cả Đội phải hành quân bộ mấy ngày đường, trèo đèo, lội suối, lặn lội trong rừng sâu mới đến được nơi, thời tiết khí hậu trên đất bạn nắng nóng khắc nghiệt… Tuy nhiên, theo cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192 chia sẻ, dù gian nan vất vả là vậy, nhưng nếu có 1 thông tin về liệt sĩ, dù ở bất kỳ ví trí nào, khó khăn đến mấy anh em trong Đội cũng sẽ tìm đến để tổ chức khảo sát, tìm kiếm, quy tập để đưa liệt sĩ về với quê hương, về với đất mẹ.
Thượng tá Hà Trọng Thường, Bí thư chi bộ, Chính trị viên Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh chia sẻ: Sau khi hành quân sang đất bạn, cấp ủy, chi bộ, chỉ huy Đội kịp thời ra Nghị quyết để lãnh đạo, triển khai thực hiện, trên cơ sở nhiệm vụ và nguồn tin do Ban công tác đặc biệt, Bộ CHQS hai tỉnh bạn cung cấp, Đội nhanh chóng xây dựng kế hoạch và triển khai cho các mũi, các hướng về địa bàn để phối hợp tổ chức tìm kiếm; chúng tôi kịp thời phát huy sở trường những cán bộ, nhân viên có kinh nghiệm, thông thạo tiếng Lào, địa bàn để dẫn dắt các mùi, các hướng.
Do thời gian hy sinh quá lâu nên cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192 phải cẩn thận tìm kiếm tật kỹ hài cốt và những phần di vật của liệt sĩ
Thiếu tá Quân nhân chuyên nghiệp Bùi Khắc Trường, Nhân viên Đội quy tập 192 cho biết: Có những chuyến đi chúng tôi ở lại trong rừng sâu cả tuần trời, ngủ rừng, ăn rau rừng, uống nước rừng, có khi đang nắng chói chang nhưng ập xuống là mưa xối xả, vất vả gian lao vô cùng, song khi nghỉ về đồng đội, nghỉ về các bác, các chú đang còn nằm lại trên chiến trường Lào chưa về được với quê hương Việt Nam, anh em chúng tôi lại quên hết vất vả khó nhọc, chỉ mong tìm được liệt sĩ để đưa liệt sĩ hồi hương về với Tổ quốc, về với quê hương.
Theo chỉ huy Đội quy tập 192 cho biết: Mùa khô 2023-2024, sau hơn 7 tháng thực hiện nhiệm vụ trên đất bạn, cán bộ, nhân viên Đội đã tiến hành khảo sát, xác minh 76 nguồn thông tin ở 3 huyện gồm Lã Mam, Cà Lừm, Thà Tèng thuộc tỉnh Sêkông và 8 huyện thuộc tỉnh Salavan. Kết quả đã tìm kiếm, cất bốc được 12 hài cốt liệt sĩ, trong đó địa bàn tỉnh Sê kông cất bốc được 5 hài cốt và tỉnh Salavan cất bốc được 7 hài cốt liệt sĩ. Tất cả các phần mộ trên đều có hài cốt và di vật, tuy nhiên không có thông tin về họ tên, quê quán, đơn vị.
Thượng tá Hà Trọng Thường, Chính trị viên Đội quy tập 192 thông tin, quá trình hành quân về các bản, làng của bạn để tìm kiếm liệt sĩ, cán bộ, nhân viên Đội luôn chấp hành nghiêm kỷ luật Quân đội, nhất là quy định, phong tục, tập quán của bạn. “Chúng tôi tranh thủ ngày nghỉ, giờ nghỉ để giúp bạn sửa chữa nhà cửa, trường học, đường sá, giúp thu hoạch lúa, sắn, cà phê, hướng dẫn trồng cây ăn quả, tăng gia sản xuất với trên 225 ngày công; cử quân y của Đội đi khám bệnh, cấp phát thuốc miễn phí cho trên 300 lượt người. Những việc làm của chúng tôi được chính quyền địa phương, cán bộ, chiến sĩ của bạn và nhân dân các bộ tộc Lào ghi nhận đánh giá rất cao, luôn yêu thương chia sẻ với chúng tôi, qua đó thặt chặt hơn nữa tình đoàn kết giữa cán bộ, nhân viên trong Đội quy tập 192 với nhân dân các bản, làng của bạn”, Thượng tá Hà Trọng Thường chia sẻ.
Nhân viên quân y của Đội quy tập 192 tổ chức khám bệnh, cấp thuốc miễn phí cho người dân Lào
Hành trình đi tìm kiếm, quy tập, cất bốc hài cốt liệt sĩ Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trên chiến trường Lào để hồi hương về nước của cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh là một hành trình đầy trách nhiệm, thiêng liêng và cao cả, nhưng cũng gắn với nhiều gian nan, khó nhọc; mồ hôi, nước mắt. Hơn 20 năm đi tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trên chiến trường Lào, Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh đã tìm kiếm, cất bốc, quy tập được gần 1.000 hài cốt liệt sĩ để hồi hương về nước, đó là minh chứng, những con số mà bất cứ ai cũng phải trân trọng cho sự vất vả, gian nan trong hành trình đi tìm đồng đội của họ.
Trung tá Nguyễn Như Hiếu – Đội trưởng Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh cho biết: Tuy được sự quan tâm của trên về trang bị khá nhiều phương tiện, máy móc nhưng thực tế khi sang đất bạn làm nhiệm vụ, cán bộ, nhân viên trong Đội vẫn chủ yếu phải hành quân bộ và đào bới thủ công, do địa hình phức tạp, mộ liệt sĩ nằm rải rác, xa khu dân cư, chủ yếu trong rùng sâu. Bằng quyết tâm chính trị, ý thức trách nhiệm và sự tri ân sâu sắc đối với các anh hùng liệt sĩ, chúng tôi đã vượt qua mọi khó khăn, gian khổ để khảo sát, tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ để đưa các Bác về với quê hương đất mẹ. Đồng thời tham gia phục vụ chu đáo lễ bàn giao, hồi hương và lễ truy điệu, an táng hài cốt liệt sĩ bảo đảm tôn nghiêm, trang trọng, đầy tình cảm và trách nhiệm.
Một bữa cơm trên đường đi tìm đồng đội của cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192
Hành trình đi tìm đồng đội của cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192, Bộ CHQS tỉnh trên địa bàn hai tỉnh Salavan, Sêkông – Nước bạn Lào thời gian tới còn nhiều gian nan, vất vả hơn nữa do vẫn còn rất nhiều hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh nhưng chưa được tìm thấy. Với tâm nguyện tìm bằng được các anh hùng liệt sĩ, đồng đội của mình để đưa các anh về với đất mẹ thân yêu, cán bộ, nhân viên Đội quy tập 192 sẽ khắc phục mọi khó khăn, gian khổ, phát huy truyền thống đơn vị Anh hùng, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thiêng liêng, cao cả được giao phó.
Với những thành tích nổi bật trong thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ, Đội quy tập 192 nhiều năm liền được các cấp khen thưởng. Trong đó, tập thể Đội 3 lần được tặng Đơn vị Tiên tiến, 1 Bằng Khen của Thủ tướng Chính phủ, 1 Bằng khen của Chủ tịch tỉnh, 1 Bằng khen của Ban Chỉ đạo 515 Quân khu 4, 2 giấy khen của Ban chỉ Đạo 515 tỉnh và 55 lượt cán bộ, nhân viên được tặng các danh hiệu từ chiến sĩ thi đua, giấy khen, chiến sĩ tiên tiến ở các cấp, trong đó có nhiều đồng chí giữ vũng danh hiệu chiến sỹ thi đua trong nhiều năm liền./.
Lê Sáu
