Năm nào cũng vậy cứ đến đầu mùa khô là cán bộ, chiến sĩ Đội 192 lại chuẩn bị tư trang, hành lý khăn gói lên đường để làm nhiệm vụ cao cả đó là đi tìm kiếm, cất bốc và quy tập hài cốt liệt sĩ, quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh ở Lào đưa về nước. Nơi các anh đến là những bản làng xa xôi, những địa danh khốc liệt của chiến trường xưa, cung đường của các anh trong hành trình đi tìm đồng đội đó là những đèo cao, suối sâu, chênh vênh vực thẳm, những vị trí gần như không có dấu chân người qua lại, các thung lũng của rừng thiêng, nước độc, thứ các anh phải đối mặt là những cơn sốt rét kinh người, những con thú rừng hung dữ vẫn luôn luôn rình rập. Song với ý chí quyết tâm và trách nhiệm thiêng liêng, cao cả đối với những đồng đội đã hy sinh vì nghĩa lớn các anh luôn sẵn sàng dốc hết tinh thần, trách nhiệm với phương châm dù còn một nguồn tin cũng phải tìm bằng được các liệt sĩ để sớm đưa các anh trở về với Tổ quốc thân yêu của mình.
Xác định vị trí tìm kiếm, khai quật hài cốt liệt sĩ
Làm một nhân viên đã có 3 mùa khô thực hiện cong tác tìm kiếm các liệt sĩ tại Lào vì vậy Thiếu tá Quân nhân chuyên nghiệp Bùi Khắc Trường – Nhân viên quy tập Đội 192 đã thấm được sự gian nan, vất vả trong hành trình đi tìm đồng đội. Là người được giao nhiệm vụ cùng một số anh em tìm kiếm trên hướng của 2 huyện Tà ổi và SùMuồi thuộc tỉnh Salavan, đây có thể nói là địa điểm xa xôi, phong tục tập quán của bà con dân bản rất phức tạp, an ninh cũng không ổn định do vậy việc tìm kiếm gặp rất nhiều khó khăn: Anh Trường tâm sự: Có một kỷ niệm mà có lẽ tôi không bao giờ quên trong hành trình tìm kiếm đó là tại Bản Ka Vả thuộc huyện Sù Muồi, đây là một vị trí nằm ở rất sâu trong rừng núi, xe không vào được do đó anh em chúng tôi phải cơ động đi bộ từ 6h sáng đến 18h chiều mới tới nơi, trên vai nào là quân trang, thực phẩm, rồi dụng cụ hậu cần mỗi người vác trên vai gần cả 25kg, khi vào đó thì chúng tôi ở trong 6 ngày 5 đêm vất vả là vậy nhưng khi tìm thấy được 3 liệt sĩ thì anh em chúng tôi quên đi tất cả nỗi mệt nhọc.
Hài cốt liệt sĩ được tìm thấy trong quá trình tìm kiếm tại Lào
800 bản làng của 2 tỉnh Salavan và Sê Kông là những vị trí, địa điểm mà các cán bộ, chiến sĩ Đội 192 đã tổ chức tìm kiếm suốt những năm qua, đây có thể nói là những địa danh khốc liệt của chiến trường xưa vì vậy công việc của các anh hết sức khó khăn và nguy hiểm đó là những chặng đường phải hành quân bộ hàng mấy chục cây số trong rừng, đèo cao, suối sâu, vực thẳm mà trên vai còn mang những chiếc ba lô nặng 25 đến 30kg khi về lại còn mang thêm vài ba bộ hài cốt. Tuy khó khăn, vất vả là vậy nhưng khi nghĩ đến những đồng đội của mình đã hy sinh mà vẫn đang còn nằm lại nơi đất khách quê người, cùng với sự chờ ngóng của những người thân đang ngày đêm chờ tin thì mỗi cán bộ, chiến sĩ Đội 192 lại tiếp tục lên đường.
Thượng tá Nguyễn Như Hiếu - Đội quy tập mộ liệt sĩ 192, Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết, nhiệm vụ tìm kiếm, cất bốc quy tập các liệt sĩ hy sinh trên chiến trường Lào là một nhiệm vụ thiêng liêng và cao cả do đó để công tác tìm kiếm hài cốt liệt sĩ đạt được kết quả tốt thì trong từng mùa trước khi bước vào thực hiện tìm kiếm đơn vị đều thực hành khảo sát và nắm các nguồn thông tin một cách chặt chẽ, từ đó xây dựng kế hoạch tìm kiếm tỉ mỉ trong đó chúng tôi tổ chức phân công ra từng mũi, từng hướng. Thường thì sẽ chia ra làm 4 mũi ( 3 mũi tổ chức tìm kiếm còn 1 mũi là chuyên khảo sát về tìm kiếm hài cốt liệt sĩ). Trong quá trình tìm kiếm thì các tổ đã phân ra các mũi phối hợp với bà con dân bản và chính quyền nhân dân địa phương để tìm kiếm các hài cốt liệt sĩ.
Các hài cốt liệt sĩ được cán bộ, nhân viên Đội 192 đưa về
Chiến tranh đã lùi xa gần 50 năm, điều này đồng nghĩa với việc công tác quy tập mộ liệt sĩ đã khó càng khó hơn bởi thông tin về địa điểm, địa hình ngày càng thay đổi, những đồng đội người còn, người mất, không còn nhớ chính xác mộ phần. Tuy nhiên, với tấm lòng tri ân, các cán bộ, chiến sĩ Đội 192 đã không quản ngại gian nan, vất vả, thậm chí nguy hiểm tính mạng để hoàn thành việc tìm kiếm hài cốt liệt sĩ từ những thông tin nhỏ nhất.
Đại tá Hoàng Văn Nhân – Chính ủy Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên Huế khẳng định, sự hy sinh cao cả của Bội đội quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam trong chiến tranh giải phóng đất nước Lào là rất lớn và không gì có thể so sánh được vì vậy nhiệm vụ của thế hệ chúng tôi là phải có trách nhiệm tìm kiếm, cất bốc hài cốt của các anh về quê hương càng sớm, càng tốt để không phụ lòng mong mỏi hằng ngày, hằng đêm của những người thân các liệt sĩ. Đảng, Nhà nước đã giao cho chúng tôi nhiệm vụ thiêng liêng và cao cả này vì vậy cho dù gian khổ, hy sinh chúng tôi cũng sẽ quyết tâm hoàn thành sứ mệnh được giao.
Tỉnh Thừa Thiên Huế đón nhận các liệt sĩ hy sinh tại Lào về nước
Thật khó để có thể kể hết những vất vả, gian nan trong hành trình đi tìm kiếm hài cốt các liệt sỹ của các cán bộ, chiến sĩ Đội 192 Trong hơn 32 năm qua các anh đã tiến hành tìm kiếm hàng ngàn vị trí đã cất bốc, quy tập và hồi hương được 963 hài cốt liệt sĩ đưa về nước. Mặc dù vậy đang còn rất nhiều các hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam đã hy sinh vẫn đang còn nằm lại trên đất nước bạn Lào do đó nhiệm vụ của anh trong thời gian tới sẽ còn khó khăn và vất vả hơn nhưng với bản chất kiên cường của người Lính cùng với sự quyết tâm của từng cán bộ, nhân viên mà đặc biệt là nghĩa tình với những đồng đội đã hy sinh tin tưởng rằng Đội 192 sẽ hoàn thành nhiệm vụ thiêng liêng, cao cả mà Đảng, Nhà nước và Quân đội giao phó đó là tìm và đưa các liệt sĩ đã hy sinh trên đất bạn trở về với Tổ quốc thân yêu./.
Quang Đạo
