Ngày 01/01/1955, một tiểu đội chữa cháy Hà Nội được cử tham gia bảo vệ lễ đài trên Quảng trường Ba Đình nhân dịp mít tinh chào mừng Đảng và Chính phủ sau 9 năm kháng chiến trường kỳ trở về Thủ đô. Ngay sau khi kết thúc, Bác đã đến thăm đơn vị chữa cháy đang làm nhiệm vụ. Bác ân cần bắt tay từng người và chúc: “Nhân dịp năm mới, Bác chúc các chú thất nghiệp”. Lời chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy vừa là lời động viên vừa là mục tiêu, nhiệm vụ mà Người tin tưởng giao cho lực lượng công an trong công tác phòng cháy, chữa cháy.

Đến ngày 04/10/1961, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh số 53/SL ban hành "Pháp lệnh quy định việc quản lý Nhà nước đối với công tác phòng cháy, chữa cháy” khi Pháp lệnh này đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa thông qua ngày 27/9/1961. Trong nội dung của Pháp lệnh nêu rõ: “Công tác phòng cháy, chữa cháy là nghĩa vụ và trách nhiệm của toàn dân và của toàn xã hội”. Sau đó, Quốc hội khóa 10, kỳ họp thứ 9 thông qua ngày 29/6/2001 ban hành Luật phòng cháy, chữa cháy trong đó quy định ngày 4/10 hàng năm là “Ngày toàn dân phòng cháy và chữa cháy”. Ngày 22/9/2015, Bộ Công an ban hành Quyết định số 5490/QĐ-BCA-X11 xác định ngày 04/10/1961 là Ngày truyền thống của lực lượng Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy.

Thực hiện nhiệm vụ được giao, 60 năm qua, lực lượng Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy đã phát huy năng lực, trí tuệ trong công tác tham mưu, đổi mới công tác nghiệp vụ phòng cháy, chữa cháy, phục vụ đắc lực trong sự nghiệp kháng chiến, kiến quốc cũng như trong thời kỳ hội nhập, công nghiệp hóa - hiện đại hóa; đóng góp công sức trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Lực lượng Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy tỉnh Thừa Thiên Huế được thành lập và từng bước trưởng thành ngay sau khi quê hương Thừa Thiên Huế được hoàn toàn giải phóng. Sau khi sát nhập 3 tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế năm 1976, lực lượng Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy có hơn 70 cán bộ, chiến sĩ và 10 xe chữa cháy. Từ năm 1976 đến năm 1989, lực lượng Cảnh sát phòng cháy chữa cháy Công an tỉnh Bình Trị Thiên đã khắc phục mọi khó khăn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Đến tháng 6/1989, tỉnh Bình Trị Thiên được chia tách thành 3 tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế. Phòng Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy Bình Trị Thiên cũng chia tách thành 3 đơn vị, trong đó có phòng Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy thuộc Công an tỉnh Thừa Thiên Huế.

Thực hiện Quyết định số 1110/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Quy hoạch tổng thể hệ thống cơ sở của lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ đến năm 2020 và tầm nhìn năm 2030”, Bộ Công an đã ban hành quyết định 3949/QĐ-BCA ngày 26/6/2015 thành lập Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy tỉnh và tổ chức ra mắt vào ngày 13/10/2015 với 4 phòng nghiệp vụ, 04 phòng Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy khu vực và 01 Trung tâm Nghiên cứu, ứng dụng và Đào tạo, huấn luyện phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.

Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2018 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về “Tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”, Bộ Công an đã triển khai Đề án “Một số vấn đề tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” (Đề án 106). Theo đó, Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy tỉnh được sáp nhập vào Công an tỉnh từ ngày 12/9/2018; đồng thời tổ chức thành lập lại Phòng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ. Đến nay, đã thành lập và kiện toàn Ban Chỉ đạo phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ tỉnh gồm 38 thành viên do 01 đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh làm Trưởng ban; đồng thời thành lập Ban Chỉ đạo phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ do thủ trưởng các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thị xã và thành phố Huế, các cơ quan Trung ương đóng trên địa bàn làm Trưởng ban. Quan tâm xây dựng, củng cố lực lượng cốt cán trong công tác phòng cháy, chữa cháy ở cơ sở; trong đó duy trì và thành lập mới 547 đội dân phòng với tổng số 5.739 đội viên; 2.325 đội phòng cháy, chữa cháy cơ sở và 19.022 đội viên; 04 Đội phòng cháy, chữa cháy chuyên ngành với 133 đội viên.

Qua quá trình xây dựng, trưởng thành, lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ Công an tỉnh Thừa Thiên Huế ngày càng lớn mạnh. Các mặt công tác được triển khai thực hiện đồng bộ, kịp thời, hiệu quả; đã tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức đối với các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, người đứng đầu các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể, trường học, các tổ chức, doanh nghiệp đối với công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh. Công tác chính trị tư tưởng và tổ chức cán bộ được đẩy mạnh, tính kỷ luật, kỷ cương trong công tác được nâng lên; công tác hậu cần phục vụ chiến đấu được đảm bảo, bộ mặt trụ sở làm việc ngày càng khang trang; đời sống vật chất và tinh thần của cán bộ, chiến sĩ có nhiều chuyển biến tích cực; công tác chỉ huy, chỉ đạo luôn chặt chẽ, sáng tạo, đổi mới, giữ vững khối đoàn kết, thống nhất. Công tác nghiệp vụ cơ bản kịp thời chấn chỉnh, từng bước phát huy hiệu quả trong phòng ngừa và xử lý tình hình cháy, nổ. Công tác cải cách hành chính luôn được quan tâm và triển khai thực hiện nghiêm túc; triệt để ứng dụng khoa học, công nghệ, tin học, nâng cao hiệu quả các mặt công tác. Công tác thanh tra, kiểm tra đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy trên các địa bàn, cơ sở trọng điểm tiếp tục được tăng cường, thực hiện đúng luật định. Công tác huấn luyện nghiệp vụ phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ cho các đơn vị, tổ chức, cá nhân được tăng cường. Công tác thường trực, sẵn sàng chiến đấu được củng cố, tiếp nhận xử lý hàng trăm tin báo về cháy, nổ, sự cố, tai nạn. Trong những năm qua, lực lượng đã kiềm chế xảy ra các vụ, việc cháy, nổ, sự cố, tai nạn xảy ra so với thời gian trước, không để thiệt hại về người và tình trạng cháy lan, cháy lớn khó xử lý, gây hậu quả, thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng; triển khai đồng bộ các biện pháp phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; cứu chữa thành công trên 1.000 vụ, không để cháy lan, cháy lớn, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng đến tài sản của Nhà nước, tính mạng, tài sản của nhân dân. Điển hình như: Vụ cháy kho quân sự L890 năm 1997; cháy kho xăng K51- Cục Hậu cần Quân khu 4 năm 1999; tổ chức cứu nạn, cứu hộ thành công vụ công nhân ngạt khí mê-tan xảy ra tại Công ty cổ phần Vinh Phát - Khu Công nghiệp Phú Bài, thị xã Hương Thủy vào năm 2014, kịp thời cứu sống 4 công nhân; các vụ cháy rừng lớn xảy ra năm 2019, 2021; tham gia công tác cứu nạn, cứu hộ vụ sự cố tại Thủy điện Rào Trăng 3 vào năm 2020…

20 năm qua, phong trào Toàn dân phòng cháy và chữa cháy đã có nhiều thành tựu đáng kể; công tác phòng cháy và chữa cháy trong nhân dân khá hiệu quả nên nhiều sơ hở, thiếu sót có nguy cơ gây cháy ở cơ sở sản xuất, khu dân cư được phát hiện và khắc phục kịp thời. Đã chủ động phối hợp tổ chức ký kết quy chế, kế hoạch phối hợp thực hiện công tác phòng cháy, chữa cháy với một số đơn vị, gồm: Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh; Liên đoàn lao động tỉnh; Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh; Ban Quản lý khu kinh tế, công nghiệp tỉnh... để nâng cao công tác tuyên truyền, xây dựng phong trào toàn dân tham gia phòng cháy và chữa cháy. Qua đó, từng bước phát triển sâu rộng phong trào Toàn dân tham gia công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ. Các hoạt động được tổ chức phong phú, đa dạng, như: Tổ chức thi tìm hiểu Luật phòng cháy và chữa cháy; Hội thao nghiệp vụ phòng cháy, chữa cháy; ký cam kết đảm bảo an toàn phòng cháy; tự kiểm tra, chấn chỉnh công tác phòng cháy, chữa cháy; xây dựng và nhân điển hình tiên tiến về phòng cháy, chữa cháy. Các sở, ban, ngành, địa phương đã tham gia phát triển phong trào toàn dân PCCC có hiệu quả, rộng khắp, điển hình là Ban quản lý KKT, CN tỉnh, UBND thành phố Huế duy trì, nhân rộng mô hình “Cụm doanh nghiệp an toàn, hỗ trợ PCCC&CNCH” tại 02 KCN và 01 Cụm CN; UBND các địa phương duy trì có hiệu quả các mô hình “Trường học đảm bảo an toàn PCCC”, “Khu dân cư đảm bảo an toàn PCCC”, “Cụm dân cư an toàn PCCC”, “Tuyến phố an toàn PCCC”, “Tiếng kẻng PCCC”; UB MTTQ Việt Nam tỉnh phát động phong trào “Mỗi gia đình tự trang bị bình chữa cháy” trong toàn tỉnh; thường xuyên phối hợp Sở Tư pháp, Sở Thông tin và Truyền thông in ấn, phát hành các tài liệu, tờ gấp để tuyên truyền về PCCC; Công an tỉnh duy trì thực hiện chương trình “Em làm lính chữa cháy” cho hàng nghìn các em thiếu nhi, học sinh trên địa bàn tỉnh...

Với những thành tích đạt được, lực lượng Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy tỉnh Thừa Thiên Huế đã được Bộ Công an khen thưởng vì đã có thành tích trong Đợt thi đua đặc biệt chào mừng kỷ niệm 55 năm Ngày truyền thống của lực lượng Cảnh sát Phòng cháy và chữa cháy (04/10/1961 - 04/10/2016) và 15 năm Ngày toàn dân phòng cháy, chữa cháy (04/10/2001- 04/10/2016) (năm 2016); Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UBMTTQVN tặng bức trướng “Kịp thời, dũng cảm, trách nhiệm, an toàn - Vì nước quên thân, vì dân phục vụ” nhân dịp kỷ niệm 55 năm Ngày truyền thống lực lượng Cảnh sát PCCC (04/10/1961 - 04/10/2016), 15 năm Ngày toàn dân PCCC (04/10/2001 - 04/10/2016); UBND tỉnh khen thưởng vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác cứu nạn, cứu hộ và đảm bảo an ninh trật tự vụ tai nạn giao thông đường sắt tại xã Lộc Thủy, huyện Phú Lộc (năm 2017); có thành tích xuất sắc trong công tác PCCC và CNCH góp phần đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế (năm 2019); thành tích xuất sắc trong công tác phòng chống bão lũ, tìm kiếm, cứu nạn, cứu hộ trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế  (năm 2020)… Nhiều cán bộ, chiến sĩ của lực lượng cũng đã được nhiều cấp khen thưởng.

Kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và 20 năm Ngày hội toàn dân phòng cháy và chữa cháy là dịp để lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ phát huy truyền thống vẻ vang, khắc phục khó khăn, gian khổ, hy sinh, phấn đấu vươn lên hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, thực sự là lực lượng chủ công, nòng cốt trên mặt trận phòng, chống giặc lửa; góp phần giữ gìn trật tự an toàn xã hội, vì bình yên cuộc sống, vì hạnh phúc Nhân dân.

Hồng Nga