Thách thức trong bối cảnh chuyển đổi mô hình chính quyền hai cấp

Trong xu thế hiện đại hóa nền hành chính và xây dựng chính quyền điện tử, việc nâng cao chất lượng thực hiện thủ tục hành chính (TTHC) đã và đang trở thành một trong những nhiệm vụ trọng tâm của quá trình cải cách hành chính (CCHC). Đặc biệt, việc chuyển đổi mô hình tổ chức chính quyền địa phương theo hướng hai cấp – yêu cầu này càng trở nên cấp thiết, nhằm bảo đảm sự phục vụ hiệu quả, công khai, minh bạch và thuận tiện cho người dân, doanh nghiệp.

Mô hình tổ chức chính quyền địa phương theo hướng hai cấp đòi hỏi bộ máy hành chính phải hoạt động hiệu quả, tinh gọn, đảm bảo phục vụ nhanh chóng, minh bạch và đúng pháp luật. Do đó, việc nâng cao chất lượng giải quyết TTHC là yêu cầu bắt buộc để không làm gián đoạn quyền lợi của công dân trong bối cảnh thay đổi tổ chức bộ máy. Thành phố Huế đã và đang nỗ lực triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, từ cải cách quy trình đến ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số.

Xây dựng chính quyền phục vụ, kiến tạo – vì dân và vì sự phát triển bền vững

Việc tinh gọn bộ máy, giảm trung gian quản lý, tuy giúp tăng tính hiệu lực của cơ quan điều hành nhưng cũng kéo theo nhiều thách thức trong quản lý địa bàn rộng, đa dạng nhu cầu dân sinh và duy trì chất lượng dịch vụ công. Trong đó, thủ tục hành chính là khâu thường xuyên tương tác trực tiếp với người dân. Nếu không được cải tiến kịp thời, các thủ tục rườm rà, thiếu minh bạch sẽ gây phiền hà, làm giảm niềm tin và sự hài lòng của người dân đối với cơ quan hành chính nhà nước.

Chuyển đổi mô hình chính quyền đặt ra yêu cầu rõ ràng, nên cần phải tăng tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của cấp xã, đồng thời bảo đảm hiệu quả kết nối thông suốt với cấp tỉnh/thành phố. Điều này chỉ có thể đạt được khi các quy trình xử lý TTHC được chuẩn hóa, ứng dụng công nghệ thông tin hiệu quả và đội ngũ cán bộ, công chức hành chính được nâng cao năng lực toàn diện.

Vai trò của ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số

Cùng với cải cách thể chế, chuyển đổi số đang mở ra cơ hội mới trong việc nâng cao chất lượng TTHC. Hệ thống một cửa điện tử, cổng dịch vụ công trực tuyến, chữ ký số, cơ sở dữ liệu dùng chung…đang được triển khai mạnh mẽ tại nhiều địa phương, góp phần rút ngắn thời gian xử lý, giảm chi phí xã hội và hạn chế tiêu cực.

Tuy nhiên, để phát huy hiệu quả thực sự, chuyển đổi số trong TTHC không thể chỉ dừng ở số hóa quy trình mà cần cải cách quy trình – tức là xem xét lại toàn bộ cách thức thực hiện để loại bỏ các bước không cần thiết, đơn giản hóa biểu mẫu, giảm yêu cầu hồ sơ, phân cấp mạnh mẽ đi đôi với kiểm soát trách nhiệm.

Tạo niềm tin trong nhân dân ngay từ ngày đầu triển khai mô hình chính quyền hai cấp

 Thành phố Huế đã tích cực triển khai các nền tảng công nghệ như: hệ thống một cửa điện tử liên thông, Cổng dịch vụ công trực tuyến, ứng dụng Hue-S và tích hợp dữ liệu từ Trung tâm Giám sát, điều hành đô thị thông minh (IOC). Qua đó, nhiều thủ tục đã được giải quyết hoàn toàn trực tuyến, giúp giảm thời gian, chi phí và tạo thuận lợi tối đa cho người dân.

Tuy nhiên, chuyển đổi số chỉ thực sự hiệu quả khi đi kèm với cải cách quy trình và nâng cao năng lực con người. Thành phố đang tiếp tục rà soát, đơn giản hóa các TTHC còn rườm rà, loại bỏ các bước trung gian không cần thiết, đồng thời tăng cường bồi dưỡng cán bộ, công chức trong sử dụng công nghệ và kỹ năng phục vụ công dân.

Theo Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Nguyễn Thanh Bình, cần chuẩn hóa và đơn giản hóa thủ tục hành chính phù hợp với mô hình chính quyền đô thị, đồng thời đẩy mạnh cung cấp dịch vụ công. Phân cấp mạnh mẽ cho cấp phường trong một số thủ tục có thể giải quyết tại cơ sở, kèm theo cơ chế kiểm tra, giám sát hiệu quả. Qua đó, nâng cao năng lực cán bộ, công chức, đặc biệt là ở cấp xã/phường, trong xử lý hồ sơ trên môi trường số và kỹ năng giao tiếp hành chính. Tăng cường tương tác với người dân thông qua các kênh phản ánh hiện trường, khảo sát mức độ hài lòng, xử lý phản ánh kịp thời, công khai. Bên cạnh đó, phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan trong giải quyết thủ tục liên thông, liên ngành, đặc biệt trong lĩnh vực đất đai, xây dựng, đầu tư.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Nguyễn Thanh Bình kiểm tra vận hành mô hình chính quyền hai cấp tại phường Hương Trà

Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Nguyễn Thanh Bình nhấn mạnh việc nâng cao chất lượng thực hiện TTHC không chỉ là một nhiệm vụ quản lý hành chính, mà còn thể hiện rõ cam kết của chính quyền thành phố Huế trong việc xây dựng một nền hành chính phục vụ, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm. Trong quá trình chuyển đổi mô hình tổ chức chính quyền, Huế đang tận dụng cơ hội để bứt phá, khẳng định vai trò là đô thị di sản – văn hóa – thông minh, thân thiện với công dân.

Việc nâng cao chất lượng thực hiện thủ tục hành chính không chỉ là một nhiệm vụ hành chính đơn thuần, mà còn là thước đo cho hiệu quả của cải cách hành chính và năng lực phục vụ của bộ máy chính quyền trong giai đoạn mới. Trong bối cảnh chuyển đổi mô hình chính quyền hai cấp, đây là cơ hội và cũng là thách thức để các địa phương khẳng định quyết tâm xây dựng chính quyền phục vụ, kiến tạo – vì dân và vì sự phát triển bền vững.

Văn Bốn