Một năm tăng hơn 2.000 thư viện thôn làng
Sáng 16.12, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức Hội nghị Sơ kết 2 năm triển khai thực hiện Đề án “Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030” được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 329/QĐ-TTg ngày 15.3.2017. Theo Vụ trưởng Vụ Thư viện Vũ Dương Thúy Ngà, từ khi Đề án được phê duyệt đến nay, số lượng thư viện, phòng đọc sách ở cơ sở không ngừng tăng. Thư viện cộng đồng xã, thôn tiếp tục được duy trì và phát triển. Chỉ trong một năm, hơn 2.000 thư viện thôn làng đã được thiết lập, tạo môi trường thuận lợi cho người dân được đọc sách báo tại nơi sinh sống. 19.881 thư viện đã được triển khai từ những tấm lòng và hoạt động thiện nguyện của cán bộ hưu trí, cựu chiến binh, người cao tuổi. Có mô hình thư viện xã đã trở thành nơi học tập, điểm đến yêu thích của người dân: Thư viện cộng đồng xã Vĩnh Hòa (Hải Dương), Song Khê (Bắc Giang), Thư viện làng Bình Vọng (Hà Nội)…
Thư viện tư nhân cũng gia tăng nhanh, từ 102 thư viện đầu năm 2019, đến nay là 178 thư viện. Có thư viện ngay từ khi ra đời đã có quy mô lớn, như thư viện tư nhân của Thượng tướng Nguyễn Văn Hưởng (Long Biên, Hà Nội) với vốn tài liệu hơn 10.000 bản sách và 1 triệu tư liệu. Điều đáng ghi nhận là người khuyết tật cũng tích cực tham gia xây dựng thư viện và không gian đọc cho cộng đồng. Như anh Đỗ Hà Cừ, tỉnh Thái Bình, liệt toàn thân do ảnh hưởng chất độc màu da cam, đã mở không gian đọc Hy vọng tại nhà và giúp các bạn khuyết tật khác mở thêm nhiều không gian đọc, truyền cảm hứng đọc sách.
Với hệ thống thư viện công cộng, 2 năm qua, số lượng người dân đến thư viện và số lượng sách được đưa đến phục vụ cộng đồng, đặc biệt là học sinh, sinh viên, đều tăng. Theo thống kê của Vụ Thư viện, hệ thống thư viện công cộng và thư viện trường phổ thông đã phục vụ hơn 100 triệu lượt người với hơn 180 triệu lượt sách, báo và tài liệu... Lượt người sử dụng thư viện công cộng là 29 triệu năm 2017 tăng lên hơn 47 triệu năm 2019, với hơn 80 triệu lượt tài liệu được phục vụ. Nhiều loại hình thư viện đã triển khai dịch vụ mới phục vụ bạn đọc, lan tỏa văn hóa đọc hiệu quả.
Cải thiện môi trường đọc
Theo ông Nguyễn Bảo Quốc, Sở Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Long, những năm qua, tỉnh đã chú ý cải thiện môi trường đọc cho học sinh, bỏ bớt kệ tủ, bàn ghế cao, trang bị kệ thấp, thảm xốp; trang bị sách phù hợp cho thiếu nhi; phân loại sách theo trình độ đọc theo mã màu để các em dễ chọn sách phù hợp; cải thiện hệ thống mượn - trả, có lịch mượn - trả sách; có đội học sinh hỗ trợ thư viện. Bên cạnh đó, các trường cũng triển khai tiết đọc thư viện, mỗi tháng 2 tiết, học sinh tiểu học rất thích thú. Đây là hoạt động khuyến đọc hiệu quả. “Với sự quan tâm ngày càng nhiều đến văn hóa đọc, sự hỗ trợ của Room to Read và một số đơn vị khác, đến nay, tỉnh đã có 127 thư viện thân thiện tại 173 trường tiểu học trên toàn tỉnh, chiếm hơn 70%” - ông Nguyễn Bảo Quốc thông tin.
Không chỉ với học sinh, phát triển văn hóa đọc còn hướng tới nhiều đối tượng khác. Bà Nguyễn Thị Ánh Thu, Thư viện Thị xã Dĩ An, Bình Dương cho biết: Thư viện thực hiện nhiều chương trình nhằm mang sách đến bạn đọc thuộc nhiều tầng lớp trong xã hội. Đặc biệt, Thư viện Thị xã Dĩ An đề nghị lãnh đạo địa phương tổ chức phục vụ sách cho công nhân, phối hợp với Liên đoàn Lao động luân chuyển sách tới các khu nhà trọ, công ty (có công ty bố trí phòng đọc riêng, hỗ trợ kinh phí luân chuyển sách) nhằm đáp ứng nhu cầu tinh thần cho hơn 200.000 công nhân đang làm việc trên địa bàn…
Theo thống kê của Cục Cảnh sát Quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng, Bộ Công an, các thư viện tỉnh đã hỗ trợ luân chuyển hơn 150.000 bản sách đến các trại giam trong cả nước. Đại diện Trại giam Phú Sơn 4 (tỉnh Thái Nguyên) cho biết đã xây dựng được 5 thư viện cấp phân trại dành cho phạm nhân từ nguồn sách do các cá nhân, tổ chức ủng hộ, và hàng năm luân chuyển sách với thư viện tỉnh để có nguồn sách mới. Năm 2019 đã có trên 100.000 lượt phạm nhân đến mượn sách…
Qua 2 năm thực hiện Đề án, có thể thấy đã xuất hiện nhiều điểm sáng, truyền tình yêu đọc sách. Hy vọng từ những điểm sáng này, văn hóa đọc sẽ ngày càng phát triển. Tuy nhiên, theo bà Vũ Dương Thúy Ngà, qua báo cáo thống kê, vẫn có tình trạng thư viện chưa được quan tâm đầu tư, hơn 30% thư viện cấp huyện không được cấp ngân sách bổ sung tài liệu, cơ sở vật chất nghèo nàn... Để có thể đạt được các mục tiêu cụ thể trong Đề án, như đạt 1 bản sách/người dân trong hệ thống thư viện công cộng, số lượt người truy cập và sử dụng thông tin tại các thư viện đạt 300.000.000 lượt/năm, đòi hỏi nỗ lực lớn, sự quan tâm và thực hiện đồng bộ từ trung ương đến địa phương, trong đó tạo điều kiện về tài chính từ ngân sách đến huy động các nguồn lực xã hội...
daibieunhandan.vn
