Sáng 30.9, Bảo tàng Hồ Chí Minh tại Hà Nội đã tổ chức Lễ tiếp nhận tài liệu, hiện vật và gặp mặt cộng tác viên năm 2014 - 2015. Bà Nguyễn Thúy Đức, quyền Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh cho biết: tính riêng từ tháng 9.2014 - 9.2015, Bảo tàng Hồ Chí Minh đã sưu tầm và tiếp nhận 36 ảnh và file ảnh, trong đó có 14 ảnh gốc; 5 hiện vật, 1 tác phẩm nghệ thuật về Chủ tịch Hồ Chí Minh; tổ chức sưu tầm và sao chụp được gần 1.600 trang tài liệu, 3 đầu sách, 1 luận án tiến sĩ về Chủ tịch Hồ Chí Minh và cách mạng Việt Nam bằng tiếng nước ngoài; tiếp nhận 2 bản chép tay thơ và Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, 3 đầu sách liên quan đến Người ở trong và ngoài nước. 

Chân dung Bác bằng hợp kim gang 

Trong số tài liệu, ảnh, hiện vật đó, phải kể tới phù điêu chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh đúc bằng hợp kim gang từ năm 1948 của gia đình kỹ sư Việt kiều yêu nước Võ Quý Huân. Ông Phạm Hữu Quốc, người tham gia đúc phù điêu và cũng được tặng thưởng với bức phù điêu này nhớ lại: “Từng học luyện kim, sau khi Cách mạng tháng Tám thành công, tôi rủ anh em về Ninh Bình nhập vào Trung đoàn 34 Ninh Bình và được phân công sản xuất vũ khí phục vụ cách mạng. Năm 1948, Trung ương Đảng và Bộ Quốc phòng phát động thi đua Gây cơ sở, phá kỷ lục, Thi đua ái quốc đẩy mạnh kháng chiến tại các phân xưởng sản xuất vũ khí. Sau 2 đợt thi đua, nhà máy B4 ở Ninh Bình đã thành công và được phổ biến toàn quốc về các loại vũ khí đúc ra”. 

Khi ông Trần Đại Nghĩa và ông Võ Quý Huân về giúp công nhân tại nhà máy tiếp cận trình độ khoa học kỹ thuật để đúc vũ khí hiện đại, biết ông Huân là người tạo hình Bác Hồ và đã đúc tượng bán thân của Bác ở Thanh Hóa, ông Phạm Hữu Quốc, khi ấy là Tổ trưởng của xưởng đúc, đã đề nghị ông Huân tạo hình phù điêu Bác với kích thước nhỏ, và đề nghị lãnh đạo nhà máy đúc phù điêu này thưởng cho người có thành tích cao. Gần 30 phù điêu được đúc tại nhà máy B4, động Hoa Lư, Ninh Bình. Và với những thành tích trong sản xuất, ông Quốc đã được tặng thưởng 1 phù điêu. “Tôi coi đó như vật báu, đi đâu cũng mang theo hình Bác, kể cả khi tham gia trận đánh Điện Biên Phủ… Đầu năm 2015, khi biết gia đình ông Võ Quý Huân được vinh danh, dù rất yêu quý bức phù điêu, nhưng tôi nghĩ nên trao lại gia đình ông” - ông Phạm Hữu Quốc kể. Sau đó, gia đình ông Võ Quý Huân đã tặng lại hiện vật này cho Bảo tàng Hồ Chí Minh.

Huy chương Hồ Chí Minh tại Đức

Dịp này, Bảo tàng Hồ Chí Minh cũng tiếp nhận các hiện vật độc đáo như Huy chương Hồ Chí Minh được sản xuất tại Đức năm 1980 do ông Trần Ngọc Quyên, nguyên Tham tán Công sứ Việt Nam tại CHDC Đức sưu tầm và trao tặng. Ông Trần Ngọc Quyên cho biết: “Theo nghiên cứu của tôi, CHDC Đức là quốc gia duy nhất có Huy chương Hồ Chí Minh để tặng thưởng cho những cá nhân, tổ chức có thành tích đoàn kết chống đế quốc”. Bên cạnh đó, gia đình cụ Nguyễn Thị Dư, hiệu là Tường Hưng, trao tặng Bảo tàng ảnh tư liệu gốc Chủ tịch Hồ Chí Minh chụp với các nhà tư sản Hà Nội tại Bắc Bộ Phủ, tháng 10.1945 - cho đến nay được coi là bức hình duy nhất chụp Bác Hồ với giới công thương… 

Nhà sử học Dương Trung Quốc đại diện cho Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam trao tặng 19 file ảnh về Chủ tịch Hồ Chí Minh giai đoạn 1945 - 1946, trong đó có những bức ảnh ý nghĩa, như năm 1945, theo lệnh của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Bộ trưởng Bộ Tuyên truyền và Cổ động Trần Huy Liệu đã ra thông cáo cả nước làm lễ giỗ Đức Thánh Trần; hay bức ảnh thể hiện Bác Hồ là nguyên thủ quốc gia đầu tiên trong lịch sử chủ trì lễ Giỗ Tổ Hùng Vương năm 1946…

Bà Nguyễn Thúy Đức khẳng định: Các tài liệu, hình ảnh và hiện vật này góp phần lấp đầy những khoảng trống về cuộc đời và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh, từ đó giúp nhân dân trong và ngoài nước hiểu hơn cống hiến của Bác đối với dân tộc cũng như hòa bình thế giới.

Sáng 30.9, Bảo tàng Hồ Chí Minh, Hà Nội khai mạc triển lãm giới thiệu gần 200 tài liệu, ảnh, hiện vật, được chọn lọc từ 4.000 tài liệu, ảnh, hiện vật Bảo tàng tiếp nhận 10 năm qua (2005 - 2015). Nhà sử học Dương Trung Quốc nhận định: “Kỷ vật và ký ức về Chủ tịch Hồ Chí Minh còn rất nhiều trong nước và ngoài nước. Tình cảm, trách nhiệm của người ViệtNamđối với việc bảo tồn di sản thiêng liêng này sẽ là cơ sở để Bảo tàng Hồ Chí Minh ngày càng làm phong phú hơn những hiện vật của mình. Hy vọng thời gian tới, chúng ta có pho sử ngày càng phong phú, chân xác về Chủ tịch Hồ Chí Minh”.

Người đại biểu nhân dân