Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi cho biết, Trung Quốc hoan nghênh Myanmar đã tổ chức suôn sẻ và thành công cuộc bầu cử Quốc hội khóa mới. Là nước láng giềng thân thiện, Trung Quốc khẳng định ủng hộ Myanmar thúc đẩy các chương trình nghị sự chính trị sau bầu cử dựa trên pháp luật, giữ ổn định đất nước và phát triển lâu dài. Bắc Kinh còn sẵn sàng tiếp tục hỗ trợ và mở rộng hợp tác với Naypyidaw. Tôn Quốc Tường, quan chức phụ trách khu vực châu Á thuộc Bộ Ngoại giao Trung Quốc, đồng thời là Trưởng đoàn Trung Quốc sang giám sát bầu cử tại Myanmar, cho rằng, quan hệ hai nước Trung Quốc - Myanmar sẽ không thay đổi dù tình hình chính trị Myanmar có như thế nào sau cuộc bầu cử vừa qua.
Theo nhà bình luận thời sự Trung Quốc Chương Lập Phàm, Bắc Kinh nóng lòng hợp tác với chính quyền tương lai của Naypyidaw, vì Trung Quốc có những khoản đầu tư lớn tại Myanmar, nổi bật nhất là dự án đường ống dẫn dầu Trung Quốc - Myanmar trị giá hàng tỷ nhân dân tệ, nối từ Ấn Độ Dương qua Myanmar tới tỉnh Vân Nam, Trung Quốc. Quan trọng hơn,Myanmarlà điểm mấu chốt trong chiến lược “một vành đai, một con đường” của Trung Quốc. Myanmar là cửa ngõ nhanh và tiện nhất giúp Trung Quốc vào Ấn Độ Dương ở phía Tây, kết nối hai thị trường lớn Nam Á và Đông Nam Á; là điểm cuối của Hành lang Kinh tế Bangladesh - Trung Quốc - Ấn Độ - Myanmar và cầu nối của tuyến đường bộ cao tốc Ấn Độ - Myanmar - Thái Lan.
Về phần mình, Myanmar cũng sẽ được hưởng lợi từ những sáng kiến và dự án hợp tác với Trung Quốc, trong bối cảnh nước này đang thúc đẩy cải cách kinh tế và mở cửa. Các dự án của Trung Quốc có thể giúp Myanmar đẩy mạnh xây dựng hệ thống phân phối và vận tải hiệu quả, xây dựng cơ sở hạ tầng cũng như giúp tạo nhiều việc làm và tăng nguồn thu.
Để thúc đẩy chiến lược tạiMyanmar, Bắc Kinh không thể không “bắt tay” với chính quyền mới, sẽ do đảng NLD của bà Aung San Suu Kyi lãnh đạo. Trước đó, bà Aung San Suu Kyi là một trong những chính khách Myanmar phản đối Trung Quốc xây thủy điện Myitsone tại Myanmar, khiến công trình có kinh phí khoảng 3,6 tỷ USD này vừa khởi công đã bị đình lại.
Hướng tiếp cận thực dụng
Trung Quốc đã có những bước đi dọn đường khi dành sự đón tiếp trọng thị bà Aung San Suu Kyi trong chuyến thăm Bắc Kinh tháng 6 vừa qua. Tại buổi tiếp nữ thủ lĩnh đối lập của Myanmar, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã khẳng định Trung Quốc và Myanmar là hai nước láng giềng hữu nghị và gắn bó trong suốt 65 năm qua, kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao. Ông Tập Cận Bình nhấn mạnh Trung Quốc luôn coi quan hệ với Myanmar là quan hệ lâu dài và chiến lược; ủng hộ những nỗ lực của Myanmar bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, cũng như tôn trọng lựa chọn của Myanmar về con đường phát triển và sẽ hỗ trợ tiến trình hòa giải tại nước này.
Đặt sang một bên những ngôn từ hoa mỹ về quan hệ hợp tác song phương, giới phân tích nhận định, Bắc Kinh đã có sự rào đón trước triển vọng chiến thắng bầu cử của NLD trước đảng Đoàn kết và Phát triển Liên bang (USDP) của Tổng thống U Thein Sein, vốn có xu hướng xa rời vòng cường tỏa của người láng giềng phương Bắc. Chuyến thăm được đánh giá là “dài bất thường (5 ngày) của nữ thủ lĩnh đối lập Myanmar khi đó được coi là một bước đi có tính toán trong chiến lược của Bắc Kinh nhằm hạn chế Washington mở rộng ảnh hưởng tại Đông Nam Á.
Những năm qua, Myanmar dần trở thành nước láng giềng quan trọng chiến lược đối với Trung Quốc, khi vừa là nguồn cung cấp tài nguyên thiên nhiên cho nền kinh tế Trung Quốc, từ khoáng sản cho đến gỗ hay dầu mỏ, vừa là cửa ngõ giúp Trung Quốc mở đường sang các nước ở Ấn Độ Dương. Tuy nhiên, sau khi chính quyền quân sự chuyển giao quyền lực cho chính quyền dân sự tại Nay Pyi Taw và các lệnh trừng phạt của Mỹ được dỡ bỏ, tình hình đã thay đổi, với những cải cách dân chủ được Tổng thống Thein Sein thận trọng tiến hành. Trong quan hệ đối ngoại, chính quyền dân sựMyanmarkhông che giấu ý định giảm bớt lệ thuộc vào Trung Quốc. Hệ quả là Bắc Kinh buộc phải chia sẻ thị trườngMyanmarvới các nhà đầu tư phương Tây. Chính quyền của ông Thein Sein cũng đã đình chỉ hai dự án của Trung Quốc bị người dânMyanmarphản đối bao gồm đập thủy điện Myitsone và khai thác mỏ đồng. Thêm vào đó, căng thẳng biên giới giữa Trung Quốc vàMyanmar, nhất là tại vùng Kokang càng làm căng thẳng quan hệ giữa hai nước.
Theo các nhà quan sát, trong bối cảnh đảng đối lập sẽ lên nắm quyền ở Myanmar, Bắc Kinh sẽ có hướng tiếp cận thực dụng trong quan hệ với Naypyidaw, bởi hơn bất kỳ điều gì khác, Myanmar đang cần tăng trưởng kinh tế và Trung Quốc được xem là có lợi thế nhất trong việc giúp đỡ nước láng giềng này.
Đại biểu nhân dân