Chính sách quản lý hối đoái của Argentina vốn tồn tại nhiều vấn đề, khiến quốc gia này trở thành một trong những thị trường chợ đen USD “khét tiếng” thế giới. Hơn một thập kỷ nay, ngườiArgentinavẫn có thói quen ra chợ đen để mua đồng bạc xanh thay vì vào ngân hàng do mức chênh lệch tỷ giá quá lớn. Điều này bắt nguồn từ sự kiện Chính phủ vỡ nợ công 13 năm trước, khiến người dân mất lòng tin vào tính ổn định của đồng peso. Hiện mức quy đổi trong ngân hàng ở mức 9,83 peso đổi 1 USD, trong khi tỷ giá thị trường chợ đen dao động từ 13 tới 15 peso đổi 1 USD.
Giới chức kinh tế Argentina khẳng định, động thái thả nổi tỷ giá lần này sẽ loại bỏ tình trạng nói trên, đồng thời gỡ bỏ các rào cản xuất, nhập khẩu và mua USD của doanh nghiệp cũng như người dân. Bên cạnh đó, Ngân hàng Trung ương Argentina (BCRA) sẽ can thiệp vào hoạt động mua bán USD trong trường hợp cần thiết. Chính sách mới cũng sẽ dỡ bỏ tất cả hạn chế về sử dụng hay tiêu đồng USD ở nước ngoài, tăng động lực phát triển nền kinh tế Argentina.
Một ngày trước khi thông báo bỏ trần tỷ giá, Chính phủ cũng quyết định giảm và miễn thuế xuất khẩu với một số mặt hàng nông nghiệp và công nghiệp nhằm thúc đẩy nền kinh tế. Cụ thể, thuế xuất khẩu đậu tương giảm 5% xuống 30%. Thuế đối với các loại nông sản gồm lúa mì, ngô và lúa miến, vốn trước lần lượt ở mức 23% và 25% cũng được bãi bỏ. Với chính sách này, Chính phủ hy vọng mỗi ngày xuất khẩu nông sản sẽ đem về choArgentina40 triệu USD trong 3 tuần tới. Nguồn tiền này sẽ giúp BCRA điều tiết thị trường ngoại hối.
Rủi ro của vụ “đặt cược”
Bên cạnh sự hoan hỉ của thị trường, những điền chủ, nhà sản xuất, thì “đèn vàng” cảnh báo cũng được lưu ý. Việc phá giá đáng kể đồng nội tệ có thể kéo theo tình trạng lạm phát cao và tình trạng chia rẽ xã hội sâu sắc. Tỷ lệ lạm phát trong năm nay được dự báo ở mức hơn 25% và 35% trong năm sau. Trước khi phá giá, mức lương tối thiểu của người lao động là 5.600 peso, tương đương 568 USD/tháng. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, con số này giảm xuống còn 400 USD.
Quyết sách này cũng thổi bùng căng thẳng giữa Chính phủ và Tổng Liên đoàn Lao động Argentina (CGT). Tổng thư ký CGT Hugo Moyano đã yêu cầu Chính phủ mới bổ sung thêm một khoản tiền lương tương đương 220 USD cho mỗi người lao động khi viễn cảnh đồng peso lao dốc đang hiện ra. Trong khi đó, Bộ trưởng Lao động Jorge Triaca cho biết việc chi thêm một khoản tiền cuối năm cho người lao động không có trong lộ trình của Chính phủ mới.
Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, việc dỡ bỏ trần tỷ giá là quan trọng nhưng chính sách này cần song hành với một kế hoạch tổng thể. Tỷ giá sẽ còn thay đổi bởi đây mới chỉ là những ngày đầu và mức giá giao dịch hiện nay không thể là mức giá thực bởi có quá ít giao dịch. Chính phủ cần giám sát chặt chẽ để giá cả hàng hóa không tăng quá cao, vì nếu điều này xảy ra, mức lương của người lao động sẽ không đủ sống và mục đích của chính sách thả nổi đồng tiền cũng phá sản. Việc tân Tổng thống Macri tin tưởng và “đặt cược” hoàn toàn vào thị trường tự do và khu vực tư nhân, coi đây là động lực duy nhất thúc đẩy nền kinh tế phát triển là bước đi quyết đoán nhưng quá nhiều rủi ro.
Sau khi quyết định trên được thông báo, đồng peso của Argentina bị phá giá 30%, sau khi bị mất tới 40% giá trị trong ngày giao dịch đầu tiên. Tuy nhiên, thị trường đã phản ứng khá tích cực với chính sách mạnh tay này của ông Macri bởi đã không xảy ra tình trạng hoảng loạn.
Đại biểu nhân dân