236
+ aa -

Quốc tế

Cập nhật lúc : 18/01/2016 10:22
Thế giới tuần qua: Nguy cơ hiện hữu
Xung đột sắc tộc; tấn công khủng bố; khủng hoảng nhân đạo; gây rối nơi công cộng… những tai họa liên tục giáng xuống đầu người dân nhiều nơi trên thế giới. Có những mối đe dọa tiềm tàng, cũng có những nguy cơ đã trở nên hiện hữu, đặt ra thách thức không nhỏ cho chính phủ và người dân nhiều nước về một tương lai hòa bình, ổn định.
Cảnh sát dùng ô tô để che chắn trong vụ đấu súng trước đó. Ảnh: Reuters

1. Loạt tấn công liên hoàn bằng súng và bom giữa lòng thủ đô Jakarta của Indonesia vào ngày 14-1, khiến ít nhất 7 người chết đã dóng lên hồi chuông cảnh báo về nguy cơ chủ nghĩa khủng bố tại Đông Nam Á ngày càng hiện hữu và không thể xem thường. Vị trí đánh bom gần Dinh Tổng thống, trụ sở Liên hợp quốc và một số cơ quan đại diện ngoại giao các nước. Cảnh sát khẳng định tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng là thủ phạm.

 

 

Cũng tại một quốc gia Đông Nam Á khác là Philippines, một số nhóm khủng bố cực đoan ở nước này đã liên kết và tuyên bố thiết lập một “vương quốc Hồi giáo” ở đảo Mindanao, đồng thời thề trung thành với trùm khủng bố IS Abu Bakr al-Baghdadi. Còn tạiMalaysia, nhiều nguồn tin cho biết, nhiều trẻ em Malaysia đang được huấn luyện để trở thành những chiến binh IS. Hiện có hàng nghìn công dân của nhiều nước Đông Nam Á đang tham chiến trong hàng ngũ IS ở Trung Đông.

 

Trong những năm gần đây, khu vực Đông Nam Á đã xảy ra nhiều vụ đánh bom khủng bố đẫm máu như:Tại Bali, Indonesia năm 2002; tại Thái Lan tháng 8-2015.

 

Trên phạm vi thế giới, sau những thất bại trên chiến trường, IS đã tổ chức nhiều vụ tấn công khủng bố đẫm máu tạiIraq, Thổ Nhĩ Kỳ.

 

Tại Iraq, vụ tấn công diễn ra tại khu mua sắm Mall Al Jawhara, khi các tay súng xông vào bắt cóc hàng chục con tin – trong đó có nhiều phụ nữ và trẻ em. Các tay súng cũng kích nổ một chiếc xe bên ngoài khu mua sắm này, khiến gần 70 người bị thương vong. 

 

Tại Thổ Nhĩ Kỳ, phần tử khủng bố IS đã tiến hành vụ đánh bom liều chết tại quảng trường cổ Sultanahmet ở trung tâm thành phốIstanbulkhiến 10 người thiệt mạng và 25 người bị thương.

 

2. Mặc dù chưa có dấu hiệu cụ thể về nguy cơ xảy ra tấn công khủng bố, nhưng nước Đức thống nhất đang phải cùng lúc đối diện với nhiều mối lo và nguy cơ về an ninh và bất ổn xã hội.


Trong những ngày qua, hàng loạt vụ đụng độ giữa những người phản đối và ủng hộ người nước ngoài, người Hồi giáo Salafi đã nổ ra ở Đức. Cảnh tượng đốt phá nhà cửa, xe cộ và chống người thi hành công vụ đã diễn ra tại nhiều nơi. Tâm lý bài ngoại và chống người tị nạn đang gia tăng ở nước này.

 

Phụ nữ Đức biểu tình phản đối những hành động cưỡng hiếp và quấy rối phụ nữ tại Cologne. Ảnh DPA

 

Mới đây nhất là vụ hành hung, cướp bóc và quấy rối tình dục xảy ra tại nhà ga trung tâmColognengay trong đêm Giao thừa. Cảnh sát cho biết đã có đơn trình báo của hơn 500 phụ nữ, trong đó có tới 40% trường hợp bị quấy rối tình dục. Đa số các nghi can gây ra vụ bạo lực nói trên là những người tị nạn và di cư đến từ Bắc Phi.

 

Tình hình trở nên đáng lo ngại hơn khi có trên 850 người Đức đã tham gia IS và các nhóm khủng bố khác, trong đó trên 300 người nay đã trở lại nước Đức. 

 

3. Quan hệ căng thẳng Iran - Saudi Arabia chưa có dấu hiệu “hạ nhiệt” khi hai nước vẫn đổ lỗi cho nhau hủy hoại an ninh khu vực


Ngoại trưởng Saudi Arabia, Adel al-Jubeir đã cáo buộc Iran can thiệp vào công việc nội bộ của các nước Arab và phá hoại an ninh khu; nhấn mạnh việc cắt đứt quan hệ ngoại giao và thương mại giữa nước này với Iran mới chỉ là bước đi đầu tiên và Riyadh sẽ có thêm hành động nếu Tehran không thay đổi các chính sách của mình. 
Đáp lại, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif ra tuyên bố buộc tội Riyadh lợi dụng cuộc tranh cãi với Tehran để "tác động tiêu cực" tới cuộc hòa đàm về Syria; khẳng định Iran sẽ không để điều đó xảy ra.

 

Cảnh sát Iran đụng độ với người biểu tình gần Đại sứ quán Saudi Arabia tại Tehran ngày 3-1. Ảnh: EPA

 

Trong khi đó, các nước trong Liên đoàn Ảrập (AL) đã bày tỏ sự ủng hộ hoàn toàn đối với Saudi Arabia trong việc đối phó với các hành động mà những nước này cho là thù địch và khiêu khích của Iran.

 

Cuộc khủng hoảng giữa hai quốc gia xuất khẩu dầu mỏ quan trọng này nổ ra sau khi Riyadh hành quyết giáo sĩ dòng Shiite Nimr al-Nimr, dẫn tới bùng phát các cuộc biểu tình phản đối Saudi Arabia tại các nước có người Hồi giáo Shiite chiếm đa số. TạiIranđã xảy ra một loạt vụ tấn công đốt phá nhằm vào Đại sứ quán và Lãnh sự quánSaudi Arabia.  

 

Cuộc khủng hoảng ngoại giao này còn là bức tranh phản chiếu sự chia rẽ bấy lâu tại Trung Đông giữa 2 nhánh Hồi giáo Shiite và Sunni.

 

4. Chỉ vài ngày sau vụ Triều Tiên tuyên bố thủ thành công bom nhiệt hạch, cuộc chiến tuyên truyền đã được Hàn Quốc và Triều Tiên tích cực tiến hành tại nhiều địa điểm dọc tuyến biên giới hai nước.

 

Cả Hàn Quốc và Triều Tiên đều đang tích cực thực hiện các chương trình phát thanh tuyên truyền ở khu vực biên giới. Ảnh: Reuters.

 

Chương trình phát thanh của CHDCND Triều Tiên phát đi các bài hát ca ngợi nhà lãnh đạo Kim Jong-un và có những lời lẽ chỉ trích Tổng thống Hàn Quốc ParkGeun-hye. Trong khi đó, các chương trình phát thanh của Hàn Quốc bao gồm những lời chỉ trích nhà lãnh đạo của Triều Tiên, tin tức thế giới, ca nhạc và dự báo thời tiết.

 

Ngoài ra, nhiều tờ truyền đơn của Triều Tiên đã xuất hiện tại thủ đô Seoul và các vùng lân cận, trong đó một số tờ có nội dung yêu cầu Hàn Quốc ngừng các buổi phát thanh tuyên truyền chống Triều Tiên. Phía Triều Tiên đe dọa chương trình phát thanh mà phía Hàn Quốc đang thực hiện có thể châm ngòi cho chiến tranh. Việc đi lại của công dân Hàn Quốc tại khu công nghiệp chungKaesong  nằm trên lãnh thổ Triều Tiên đã bị siết chặt hơn.

 

Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un đã lên tiếng kêu gọi mở rộng quy mô và sức mạnh kho vũ khí hạt nhân của nước này.

 

Tổng thống HànQuốcParkGeun-hye kêu gọi quốc tế có biện pháp cứng rắn hơn đảm bảo Triều Tiên phải chịu sự trừng phạt nghiêm khắc nhất; kêu gọi cần có một nghị quyết trừng phạt mới và có ý nghĩa của HĐBA LHQ. 


Về vụ việc này, Hạ viện Mỹ cũng đã thông qua dự luật mang tên "Luật tăng cường các lệnh trừng phạt" nhằm mở rộng các lệnh trừng phạt về kinh tế đối với Triều Tiên. Bộ Ngoại giao Trung Quốc  ngày 13-1 cho biết, nước này sẵn sàng phối hợp với Hàn Quốc giải quyết vấn đề Triều Tiên. Quan chức quốc phòng hai nước đã tiến hành tham vấn về vấn đề này.

 

5. Ngày 11-1, các quan chức cấp cao của 4 nước Afghanistan, Pakistan, Mỹ và Trung Quốc đã tiến hành tham vấn tại thủ đô Islamabad của Pakistan để thúc đẩy tiến trình hòa bình giữa Chính phủ Afghanistan và phiến quân Taliban. 

 

Các tay súng Taliban. Ảnh: AP


Tại cuộc tham vấn, 4 nước sẽ phối hợp thúc đẩy tiến trình hoà bình giữa Chính phủ Afghanistan và Taliban trên tinh thần chia sẻ trách nhiệm của các bên liên quan, theo đó vạch lộ trình cho các cuộc đàm phán hòa bình nhằm tìm kiếm giải pháp chính trị chấm dứt cuộc chiến tại Afghanistan, đồng thời tạo nền tảng cho việc nối lại các cuộc đối thoại trực tiếp giữa chính quyền Kabul và Taliban cũng như các nhóm Hồi giáo cực đoan khác. 

 

Đề xuất bốn điểm được đưa ra bao gồm: Khuyến khích Taliban không sử dụng bạo lực để theo đuổi các mục tiêu chính trị và ngồi vào bàn đàm phán; đưa ra các hành động và biện pháp thích hợp để dọn đường cho cuộc đàm phán trực tiếp với Taliban; sử dụng các biện pháp xây dựng lòng tin để khuyến khích các nhóm Taliban cùng ngồi vào bàn đàm phán; đề ra một lộ trình thực tế và linh hoạt xác định rõ các bước và thời gian thực hiện hành động, nhưng tránh các mục tiêu và thời hạn phi thực tế. 

 

Lãnh đạo Taliban vẫn chưa đưa ra phản ứng chính thức đối với tiến trình tham vấn này. 

 

6. Hơn 40.000 người dân thị trấn Madaya của Syria đang phải vật vã chống chọi với nạn đói hoành hành trong bối cảnh bị kẹp giữa hai làn đạn của lực lượng đối lập và quân đội Chính phủ. Đã có hàng chục người chết đói. Cỏ và lá cây trở thành nguồn thực phẩm chính và chỉ những người còn khỏe mới trụ được theo cách này. 

 

 

Trẻ em ở thị trấn Madaya đun lá cây và cỏ ăn cầm hơi. Ảnh: Daily Mail


Xe chở hàng cứu trợ của Liên hợp quốc đã tới nơi, nhưng cũng chỉ đủ duy trì sự sống cho người dân trong vòng một tháng.

 

Kể từ tháng 7-2015, thị trấn vùng biên Madaya, nằm ở phía Bắc thủ đô Damascus, đã bị mắc kẹt trong các cuộc giao tranh giữa quân đội Chính phủ Syria và quân nổi dậy, khiến hoạt động cứu trợ người dân gặp rất nhiều khó khăn.

 

Đợt viện trợ thực phẩm cuối cùng người dân Madaya nhận được là từ tháng 10 năm ngoái.  Giá cả ở đây tăng lên chóng mặt. Một cân gạo có giá lên tới 120USD. Còn giá của một lít sữa là 300USD, cao gấp hơn 280 lần giá sữa ở thủ đô Damascus.  

 

Theo ước tính có trên 4,5 triệu người tạiSyriađang sống tại các khu vực khó tiếp cận hàng cứu trợ.

 

7. Tấn công ở Burkina Faso làm ít nhất 20 người đã thiệt mạng: Rạng sáng 16-1 theo giờ Việt Nam, một nhóm tay súng đã tấn công khách sạn hạng sang Splendid tại thủ đô Ouagadougou của Burkina Faso, sau đó bắt giữ con tin bên trong. Lực lượng an ninh đã nhanh chóng có mặt và hiện đang đấu súng dữ dội với các tay súng tấn công.

 

Lực lượng an ninh được triển khai bên ngoài khách sạn Splendid khi nổ ra vụ tấn công ngày 15-1.

 

Hãng tin AFP dẫn lời ông Robert Sangare, Giám đốc bệnh viện Yalgado Ouedraogo nói: “Chúng tôi chưa thể có con số chính xác, song ít nhất 20 người đã thiệt mạng. Ngoài ra còn có 15 người khác bị thương do bị trúng đạn và trong quá trình bỏ chạy do hoảng loạn”. Lực lượng an ninhBurkina Fasohiện đã kiểm soát được khu vực xung quanh khách sạn Splendid và chờ lệnh để bắt đầu cuộc đột kích vào bên trong. Ngoại trưởng Burkina Faso Alpha Barry không loại trừ khả năng kêu gọi lực lượng đặc nhiệm Pháp đóng tại Burkina Fasotrợ giúp. Con số thương vong được cho là sẽ có thể còn tăng lên.

 

QĐND