1. Hy Lạp đã bước một chân ra khỏi Khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) với tương lai u ám khi nước này không thể trả khoản vay 1,5 tỷ euro đúng hạn cho Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) vào ngày 30-6 và chính thức bị tuyên bố vỡ nợ đối với khoản vay này. Toàn bộ hệ thống ngân hàng của Hy Lạp đã phải đóng cửa từ đêm 28-6 cho đến hết ngày 6-7, để ngăn người dân rút sạch tiền trong các tài khoản. Tại Hy Lạp, thị trường chứng khoán tê liệt, nhiều nhà đầu tư đang rút chạy. Tính đến thời điểm hiện tại, nợ quốc gia của Hy Lạp đã lên tới 180% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP).
Hiện Hy Lạp đang đối mặt với hai luồng công luận trái chiều về chính sách kinh tế khắc khổ. Theo kế hoạch, Hy Lạp sẽ tiến hành trưng cầu dân ý về chính sách "thắt lưng buộc bụng" theo yêu cầu của các chủ nợ vào ngày 5-7, trong bối cảnh người dân nước này vẫn chưa ngã ngũ về việc nên ủng hộ hay phản đối.
Mặc dù chỉ trích các chủ nợ quốc tế đã gây ra tình trạng trên, nhưng Thủ tướng Hy Lạp Alexis Tsipras vẫn tuyên bố, sẵn sàng chấp nhận các điều khoản của gói cứu trợ tài chính được công bố ngày 28-6 vừa qua, với điều kiện: không hủy chế độ ưu đãi 30% đang có hiệu lực; hoãn cải tổ lương hưu cho tới tháng 10-2015. Đặc biệt, ông cũng kêu gọi ngay lập tức áp dụng các gói hỗ trợ của Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế OECD nhằm giúp đỡ ngành du lịch của quốc gia Nam Âu này.
2. Do bất đồng giữa các bên, cuộc đàm phán giữa Iran và nhóm P5+1 về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của nước này đã phải gia hạn qua hạn chót (ngày 30-6), kéo dài tới ngày 7-7 tới.
Trong cuộc đàm phán tạiVienna(Áo) hôm 30-6, dù vẫn còn tồn đọng một số vấn đề khó khăn, song cuộc đàm phán đã đạt được tiến triển nhất định. Các bên bày tỏ tin tưởng rằng cùng với việc nhất trí kéo dài cuộc đàm phán đến ngày 7-7 tới, sẽ tiếp tục hướng tới tiến bộ mới trong quá trình thương lượng.
Một cuộc họp giữa đại diện của Iran và P5+1. Ảnh: Reuters
Khác biệt lớn nhất giữa các bên hiện nay chính là thời gian và phạm vi các nước phương Tây dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Iran để đổi lại việc nước này sẽ hạn chế các chương trình hạt nhân của mình; cũng như các bên xây dựng một cơ chế giám sát, kiểm tra việc tuân thủ các điều khoản trong thỏa thuận của Iran.
Trong khi đó, Tổng Giám đốc Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế Amano đã tới Iran gặp Tổng thống nước này Rouhani để đánh giá những gì đã đạt được trong tiến trình đàm phán cũng như xem xét các đề xuất của Iran nhằm giải quyết các bất đồng.
3. Sau hơn nửa thế kỷ gián đoạn, quan hệ ngoại giao giữa Mỹ và Cuba sẽ chính thức được nối lại vào ngày 20-7-2015, khi hai nước quyết định mở Đại sứ quán tại thủ đô của nhau. Ngoại trưởng Mỹ John Kerry sẽ đến La Habana để dự lễ thượng cờ, khai trương đại sứ quán Mỹ.
Chủ tịch Cuba có cuộc gặp lịch sử với Tổng thống Mỹ hôm 11-4. Ảnh: Reuters
Kể từ sau tuyên bố lịch sử bình thường hóa quan hệ ngoại giao được Tổng thống Barack Obama và Chủ tịch Raul Castro đưa ra ngày 17-12-2014, hai nước đã nhanh chóng triển khai hàng loạt bước đi nhằm đẩy nhanh tiến trình này. Sau 4 vòng đàm phán lần lượt tại thủ đô của hai nước, Mỹ đã dỡ bỏ rào cản lớn nhất trên con đường khôi phục quan hệ song phương khi đưaCubara khỏi cái gọi là “Danh sách các nước bảo trợ khủng bố”. Trước đó, hồi đầu thángTư,Washingtonvà La Habana cũng đã lần đầu tiên tổ chức cuộc đối thoại về nhân quyền.
Đây là bước đi mang tính lịch sử, bỏ lại quá khứ “đối địch” giữa hai quốc gia vốn có nhiều duyên nợ này. Tất nhiên, hai bên vẫn cần xóa bỏ những khác biệt rất lớn để hoàn thành mục tiêu dài hạn, đặc biệt là trong bối cảnh cuộc bao vây cấm vận của Mỹ chốngCubavẫn còn nguyên hiệu lực.
4. Châu Âu đang phải đương đầu với cuộc khủng hoảng người tị nạn lớn nhất trong lịch sử khi số người vượt biển đổ vào lục địa này tăng 83% so với 6 tháng đầu năm 2014. Trong 6 tháng đầu năm 2015, số người vượt biển Địa Trung Hải tới tị nạn tại châu Âu đã lên tới con số kỷ lục - 137.000 người. Trong đó 1.867 người đã thiệt mạng trên hành trình đi tìm “miền đất hứa”.
Người nhập cư trái phép đang là vấn đề khiến nhiều nước châu Âu lo ngại. Ảnh: telegraph.co.uk
Theo báo cáo công bố của Liên hợp quốc, đa số những người tị nạn đều là những người sơ tán chiến tranh, các cuộc xung đột hay nội chiến, chạy trốn đói nghèo và ngược đãi. Họ chủ yếu đến từ các quốc gia nghèo đói hoặc có xung đột như Syria, Afghanistan, Eritrea, Iraq, Nigeria, Somaliavà Sudan.
Mới đây, EU phải phân bổ 40.000 người tị nạnSyria và Eritrean để một số nước thành viên cùng chia sẻ.
5. Liên hợp quốc (LHQ) ngày 1-7 đã ban bố tình trạng khẩn cấp về nhân quyền cấp độ 3 ở Yemen, mức cảnh báo cao nhất, nhằm thúc đẩy các nguồn viện trợ quốc tế cấp thiết dành cho quốc gia đang chìm trong nội chiến này.
Hiện trường một vụ đánh bom tại Yemen. Nguồn: THX/TTXVN
Hiện tại, hệ thống y tế củaYemenđang bên bờ sụp đổ với việc ít nhất 160 cơ sở y tế phải đóng cửa do không thể đảm bảo an ninh, thiếu nhiên liệu cũng như các vật liệu cần thiết. Hơn 21,1 triệu người, tương đương hơn 80% dân số Yemen, đang cần được cứu trợ; trong đó 13 triệu người đang phải đối mặt với tình trạng thiếu lương thực và 9,4 triệu người khó có thể tiếp cận các nguồn nước. Hiện 10 trong số 22 tỉnh thành của nước này đã bị xếp hạng khẩn cấp về lương thực, chỉ trên mức đói kém.
LHQ cũng yêu cầu liên minh do Saudi Arabian đứng đầu cho phép thêm các tàu vận tải thương mại tiếp cận các cảng ởYemenđể cung cấp hàng viện trợ.
Yemen rơi vào hỗn loạn kể từ khi phiến quân Houthi được sự hậu thuẫn của lực lượng trung thành với Tổng thống bị lật đổ Ali Abdullah Saleh chiếm giữ thủ đô Sanaa tháng 9 năm ngoái, sau đó tiến về miền Nam hồi tháng 3 vừa qua và hiện kiểm soát phần lớn lãnh thổ Yemen, buộc Tổng thống đương nhiệm Mansour Hadi cùng các bộ trưởng trong chính phủ của ông phải sang tị nạn ở thủ đô Riyadh của nước láng giềng Saudi Arabia.
6. Các nước Tây Âu đang oằn mình dưới cái nắng đầu hè gay gắt, do khối không khí nóng di chuyển từ châu Phi hướng về phía Bắc. Nhiệt độ tại Bồ Đào Nha, Anh, Tây Ban Nha, Pháp, Bỉ, Hà Lan và miền Bắc Italy đều không dưới 30°C, thậm chí có lúc lên cao đỉnh điểm 40°C-41°C.
Người dân tìm tới các vòi phun nước để giải nhiệt. Ảnh: AP
Với nhiệt độ tối đa 41°C tại tỉnh miền Trung Tolède, Tây Ban Nha đã phải ban bố cảnh báo cháy trên hầu khắp lãnh thổ đất nước. Tại Pháp, 40/95 vùng được đặt dưới báo động "cam" khi nền nhiệt độ trung bình tại các vùng này đều tăng cao. Đỉnh điểm nóng 40°C được ghi nhận tạiBordeaux, trong khi khu vựcParisvà vùng phụ cận có nguy cơ ô nhiễm tầng ozone. Tại Geneve, Thụy Sĩ, nền nhiệt độ có thể sẽ lên đến 39°C.
Là một châu lục vốn không quen với mức nhiệt quá nóng nên các vấn đề về sức khỏe người dân là điều mà Chính phủ các nước đặc biệt lo ngại. Đợt nắng nóng tại Pháp năm 2003 đã từng khiến gần 19.000 người thiệt mạng.
7. Trưa 30-6, chiếc máy bay C-130 Hercules của Không quân Indonesia, thực hiện vận chuyển hậu cần quân sự từ một căn cứ không quân ở Medan tới quần đảo Natuna, đã đâm xuống một khu dân cư và phát nổ ngay sau khi cất cánh ở thành phố Medan. Toàn bộ 122 hành khách trên chuyến bay đã thiệt mạng gồm 39 binh sĩ và 83 hành khách dân sự, trong đó có gia đình của quân nhân.
Hiện trường vụ rơi máy bay. Ảnh: CNN
Người phát ngôn của Không quân Indonesia, Dwi Badarmanto cho biết, số nạn nhân thiệt mạng trong vụ rơi máy bay này đã nâng lên thành 142, trong đó 91 thi thể đã được tìm thấy.
Theo kết quả điều tra ban đầu, động cơ cánh phải của máy bay có vấn đề, cánh quạt đã ngừng họat động khiến máy bay nghiêng về bên phải và không thể cất cánh. Khi vẫn chưa lên được độ cao tối ưu, máy bay đã đột ngột hạ thấp, lộn vòng và rơi xuống đất.
Nguyên nhân vụ tai nạn đang tiếp tục được làm rõ.
QĐND
