Báo Tấm gương (Đức) và một số phương tiện truyền thông Pháp ngày 23-6 dẫn một tài liệu mới tiết lộ của trang WikiLeaks cho biết, không chỉ do thám Thủ tướng Đức An-giê-la Méc-ken (Angela Merkel), Cơ quan An ninh quốc gia Mỹ (NSA) còn do thám ba đời tổng thống Pháp-gồm hai cựu Tổng thống Giắc Si-rắc (Jacques Chirac), Ni-cô-la Xác-cô-di (Nicolas Sarkozy) và đương kim Tổng thống Phrăng-xoa Ô-lăng-đơ (François Hollande). Trong bộ hồ sơ mang tên “Tình báo Elysee” mà WikiLeaks công bố nói rằng, NSA đã bắt đầu do thám các tổng thống Pháp ít nhất là từ năm 2006 đến tháng 5-2012, thời điểm ông Ô-lăng-đơ lên thay Tổng thống Xác-cô-di, theo Reuters. Theo nguồn tin, các tài liệu được xếp hạng tuyệt mật nêu trên được phát hiện trong 5 bản báo cáo của NSA dựa trên các thông tin mà NSA theo dõi được.
Ngoài ba vị tổng thống Pháp, NSA còn do thám các thành viên nội các Pháp cũng như Đại sứ Pháp tại Mỹ. Cũng theo các bản báo cáo của NSA, các số điện thoại của những người nêu trên nằm trong danh mục các đối tượng theo dõi của NSA. Có trong tay danh mục theo dõi này (số điện thoại, danh tính…), NSA có thể tìm kiếm dữ liệu trên toàn thế giới để phục vụ việc do thám. Các tài liệu bị rò rỉ bao gồm các đoạn hội thoại giữa các quan chức chính phủ Pháp về cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, tương lai của Liên minh châu Âu, mối quan hệ giữa chính phủ Pháp và chính phủ của Thủ tướng Đức A.Méc-ken, các nỗ lực của Pháp trong việc xây dựng hệ thống nhân viên điều hành của Liên hợp quốc và những tranh cãi giữa Pháp và Mỹ về chương trình do thám của Mỹ.
Đây không phải là lần đầu tiên Mỹ bị lên án vì hành động theo dõi “bạn bè”. Hồi năm 2013, cựu điệp viên CIA E.Xnâu-đơn (Edward Snowden) từng tiết lộ, NSA nghe lén điện thoại của Thủ tướng Đức A.Méc-ken và hàng triệu người dân Pháp, làm dấy lên phản ứng tại châu Âu về việc Mỹ sử dụng hệ thống tình báo của nước này để nghe lén các cuộc hội thoại tại các nước đồng minh. Tổng thống Mỹ B.Ô-ba-ma (Barack Obama) sau đó đã ra lệnh xem xét lại toàn bộ các hoạt động tình báo của NSA đối với các nước đồng minh và tuyên bố ngưng các hoạt động gián điệp nhằm vào các nhà lãnh đạo của các nước đồng minh, hoặc phụ tá của họ. Vì thế, những gì mà WikiLeaks vừa tiết lộ được cho là sẽ khiến Mỹ một lần nữa phải mất mặt và đẩy Mỹ vào những căng thẳng ngoại giao với các nước đồng minh.
Tờ Guardian (Anh) dẫn lời người sáng lập WikiLeaks G.Át-xan-giơ (Julian Assange) cho biết, các báo cáo trên là hoàn toàn xác thực và người dân Pháp có quyền được biết rằng, chính phủ của họ là mục tiêu của chương trình do thám từ chính một nước mà họ tưởng là “đồng minh thân cận”. Ông Át-xan-giơ cho rằng, những thông tin mà họ vừa công bố đã cho thấy một cái nhìn sâu sắc hơn về chương trình do thám của Mỹ đối với các đồng minh.
Trước những thông tin bị rò rỉ, giới chức Mỹ đã từ chối xác nhận hay phủ nhận những thông tin này. Nhà Trắng ngày 23-6 khẳng định hiện tại không theo dõi các liên lạc của Tổng thống Pháp Ph.Ô-lăng-đơ và "sẽ không làm vậy". Người phát ngôn của Hội đồng An ninh quốc gia Nét Prai-xơ (Ned Price) tuyên bố, Oa-sinh-tơn không tiến hành các hoạt động do thám tình báo nước ngoài nếu không nhằm mục đích an ninh quốc gia hợp lý và cụ thể. Nguyên tắc này áp dụng cho mọi trường hợp và đối tượng. Ông Prai-xơ nhấn mạnh, Mỹ hợp tác chặt chẽ với Pháp trên nhiều vấn đề quốc tế cùng quan tâm và Pa-ri là một đối tác không thể thiếu của Oa-sinh-tơn.
Tuy nhiên, có vẻ như câu trả lời này của Mỹ không làm đồng minh của nước này hài lòng. Ngày 24-6, Tổng thống Pháp Ph.Ô-lăng-đơ đã triệu tập một cuộc họp Hội đồng quốc phòng để đánh giá về những thông tin trích dẫn từ các tài liệu mới tiết lộ của WikiLeaks. Trong tuyên bố đưa ra sau cuộc họp khẩn, gồm các bộ trưởng hàng đầu trong nội các và những người đứng đầu các cơ quan tình báo, Văn phòng Tổng thống Pháp tuyên bố Pa-ri "sẽ không dung thứ bất cứ hành động nào đe dọa an ninh quốc gia của mình". Điện Ê-li-dê còn cho rằng, chính quyền Mỹ đã từng có những hành động như trên vào cuối năm 2013, yêu cầu phía Mỹ phải rút lại các hành động trên và phải nghiêm túc tôn trọng.
Nhiều chính trị gia Pháp cũng đã gửi thông điệp tới các phương tiện truyền thông nhằm lên án hành động mà họ cho là không thể chấp nhận được của Mỹ. Cựu Tổng thống Pháp N.Xác-cô-di cho rằng, những hành động này là không thể chấp nhận được, đặc biệt là giữa các nước đồng minh. Cựu Quốc vụ khanh phụ trách ngoại thương của Pháp P.Lơ-u-sơ (Pierre Lellouche), người cũng bị nghe lén, phản ứng gay gắt và cho rằng, Tổng thống B.Ô-ba-ma phải đưa ra lời giải thích việc NSA nghe lén dựa trên cơ sở pháp lý nào.
Theo các nhà phân tích, cáo buộc mới về việc Mỹ do thám các nhà lãnh đạo Pháp có thể khiến nước này gặp khó khăn hơn trong việc tranh thủ sự ủng hộ từ các nước đồng minh trong các vấn đề quốc tế. Dù Người phát ngôn Chính phủ Pháp X.Lơ Phôn (Stephane Le Foll) đã khẳng định hành động này sẽ không châm ngòi cho một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng giữa hai nước, nhưng rõ ràng chính quyền của Tổng thống Ô-lăng-đơ có vẻ đã mất niềm tin vào đồng minh của mình. Một nguồn tin ngoại giao Pháp cho biết ngày 24-6, Ngoại trưởng nước này L.Pha-bi-uýt (Laurent Fabius) đã triệu Đại sứ Mỹ tại Pa-ri đến để giải trình về các tài liệu được WikiLeaks tiết lộ.
QĐND
