Tổng thư ký Quốc hội Ai Cập, ông Khaled Al-Sadr cho biết nhiều tân nghị sĩ có ý định đề nghị sửa đổi một số điểm trong Hiến pháp 2014 nhằm kéo dài nhiệm kỳ của Tổng thống. Theo Điều 140 Hiến pháp của Ai Cập, Tổng thống không được tại nhiệm quá 2 nhiệm kỳ, với mỗi nhiệm kỳ là 4 năm. Phát biểu trước báo giới, nghị sĩ Shadi Abul-Ela nói: “Một nhiệm kỳ của Tổng thống cần kéo dài lên 5 năm, từ 4 năm như hiện nay. Nhiệm kỳ 4 năm có thể phù hợp với một quốc gia như Mỹ nhưng sẽ không tốt với Ai Cập, một đất nước đang rất cần sự ổn định và một vị Tổng thống có quyền lực”. Ông Abul-Ela nhấn mạnh yêu cầu của ông không nhằm mục đích phục vụ cho cá nhân Tổng thống đương nhiệm Abdel-Fattah El-Sisi mà vì: “Một Tổng thống được bầu thường dành năm đầu của nhiệm kỳ đầu tiên để tìm hiểu các vấn đề của đất nước, và lại mất năm thứ tư để chuẩn bị chạy đua nhiệm kỳ thứ hai trong cuộc bầu cử Tổng thống. Điều này có nghĩa là trong nhiệm kỳ đầu, Tổng thống chỉ có hai năm tìm giải pháp cho các vấn đề của đất nước”
Ông Saeed Hassanein, một nghị sĩ đại diện cho tỉnh Giza, cũng khẳng định nhiệm kỳ 4 năm sẽ không đủ cho bất kỳ vị Tổng thống nào trong việc điều hành đất nước, nhất là giải quyết các vấn đề chính trị và kinh tế đang phức tạp hiện nay ở Ai Cập. Theo ông Saeed Hassanein, mục tiêu của Điều 140 Hiến pháp 2014 là ngăn chặn Tổng thống nắm quyền suốt đời và bảo đảm một tiến trình luân chuyển quyền lực một cách hòa bình. Nguyên tắc khống chế hai nhiệm kỳ là tốt nhưng mỗi nhiệm kỳ nên được kéo dài 5 năm nhằm bảo đảm Tổng thống có đủ thời gian chỉ đạo thực hiện hiệu quả các mục tiêu kinh tế - xã hội của đất nước. Một nghị sĩ khác đại diện cho cho tỉnh Assuit, ông Mokhtar Dessouki nhấn mạnh Hiến pháp phải được sửa đổi không chỉ nhằm kéo dài nhiệm kỳ mà còn tăng thêm quyền lực cho Tổng thống, giúp Tổng thống có đủ thời gian đưa đất nước trở lại con đường ổn định và phát triển kinh tế. Nhiều nghị sĩ cũng khẳng định ủng hộ việc sửa đổi Điều 140 Hiến pháp 2014, đồng thời ca ngợi đương kim Tổng thống El-Sisi, một nhân vật luôn hành động vì lợi ích của người dân Ai Cập.
Và những trăn trở
Có nhiều ý kiến phản đối việc sửa đổi Hiến pháp của Ai Cập vốn được cho là còn “mới toanh” chưa cần chỉnh sửa. Những ý kiến này cho rằng việc sửa đổi Hiến pháp trong bối cảnh hiện nay có hại nhiều hơn lợi. Mahmoud Bakry, Tổng biên tập một tờ báo địa phương bày tỏ quan điểm: “Tôi phản đối một số điều khoản hạn chế quyền lực của Tổng thống, nhưng tôi cũng phản đối việc sửa đổi Hiến pháp vào thời điểm này vì chúng ta đang cần sự ổn định Hiến pháp và luật pháp”. Theo Bakry, ổn định luật pháp tại Ai Cập là điều quan trọng nhất hiện nay nhằm tránh những tranh cãi không cần thiết xung quanh vấn đề lòng tin về các cuộc bầu cử và trưng cầu dân ý. Cây bút kỳ cựu và cũng là người ủng hộ đảng “Vì tình yêu Ai Cập” này hy vọng các nghị sĩ sẽ hợp tác hơn nữa với ông Sisi, không gây áp lực hay mâu thuẫn với chính quyền do “tình trạng cùng hài lòng” với sự điều hành hiệu quả của Tổng thống.
Theo giới phân tích, đề cập đến sửa đổi Hiến pháp hiện nay là không phù hợp khi Hiến pháp mới còn chưa ráo mực. Cuộc tranh luận về sửa đổi Hiến pháp sẽ làm gia tăng khoảng cách giữa Tổng thống và các lực lượng chính trị ủng hộ ông đối mặt với tổ chức Anh em Hồi giáo. Vấn đề này sẽ làm dấy lên những nghi ngờ về âm mưu mở đường cho việc tái hình thành một thể chế quyền lực đi ngược lại mong muốn của người dân Ai Cập. Trong khi đó, nhiều chuyên gia nghiên cứu chính trị cho rằng, sửa đổi Hiến pháp có thể dẫn tới những xung đột chính trị không có lợi cho mục tiêu phát triển đất nước.
Gay gắt hơn, Saeed al-Lawindi, chuyên gia tại Trung tâm nghiên cứu chiến lược và chính trị Al-Ahram có trụ sở tại Cairo cho rằng những ai ủng hộ việc sửa đổi Hiến pháp chỉ nhằm tìm kiếm sự hài lòng của Tổng thống để mưu cầu lợi ích cá nhân. Hiến pháp Ai Cập được lập bởi những chuyên gia về luật pháp chứ không phải những người rỗi hơi, vì vậy nó không nên bị thay đổi chỉ vì những mong muốn cá nhân. Xét tình hình thực tế, còn nhiều nhiệm vụ và trách nhiệm mà Quốc hội sắp tới của Ai Cập phải làm, phải giải quyết. Nhiệm vụ quan trọng đầu tiên là thành lập một Chính phủ mới với sự ủng hộ của đa số thành viên Quốc hội, chứ không phải như chính quyền tiền nhiệm được thành lập mà không có tiếng nói từ Quốc hội. Một số quy định khác cũng gây nhiều tranh cãi, như luật chống khủng bố và chống biểu tình. Vì vậy, Quốc hội Ai Cập nên tập trung vào các vấn đề này hơn là mục tiêu sửa đổi Hiến pháp. Nếu Ai Cập sửa đổi Hiến pháp trong bối cảnh hiện nay, đó có thể sẽ là bước tụt lùi chứ không còn là liều thuốc hữu hiệu.
Người đại biểu nhân dân
