Nhưng lần này, rủi ro cao hơn và ông David Cameron cần phải cân nhắc kỹ lưỡng. Đúng là ông David Cameron có sự ủy nhiệm của người Anh, nhưng tất cả những người đứng đầu Chính phủ ở châu Âu đều được bầu một cách dân chủ và họ cũng phải tôn trọng các quy tắc. Một cá thể không thể đòi hỏi được hưởng tối đa quyền lợi trong khi lại thực hiện bổn phận một cách tối thiểu.
Nước Anh chưa bao giờ dễ tính với dự án châu Âu, trừ một vài ngoại lệ của Chính phủ bảo thủ dưới thời Thủ tướng Edward Heath và Chính phủ Công đảng dưới thời Thủ tướng Tony Blair. Mặc dù vậy, nhờ kỹ năng đàm phán của các nhà lãnh đạo nước này cũng như sự bao dung của các đối tác, nước Anh đã được hưởng một vị thế đặc biệt trong EU suốt 30 năm qua. Bên cạnh những lợi ích của việc là một phần của thị trường chung 500 triệu dân, nước Anh (nước duy nhất) được giảm trừ tiền đóng góp cho ngân sách chung của khối. Nước Anh không tham gia khu vực miễn thị thực Schengen lẫn khu vực Đồng tiền chung châu Âu. Bên cạnh đó, nước Anh cũng có ảnh hưởng đối với sự phát triển của EU - khuyến khích sự mở rộng mà không củng cố hội nhập, ủng hộ quan điểm tự do hơn về thương mại và cạnh tranh; và tiếng Anh ngày càng có vai trò như ngôn ngữ nổi bật trong EU.
Bởi vậy, điều ngạc nhiên ở đây là khi người ta càng nhìn nhận châu Âu như là nước Anh thì nước Anh lại càng sẵn sàng rời đi. Có vẻ như nước Anh giờ đây đã sẵn sàng chấp nhận rủi ro của việc từ bỏ mọi lợi ích của quy chế thành viên. Trong trường hợp rời khỏi EU, nước Anh sẽ buộc phải tuân theo quy tắc của khối trong việc giao dịch với các đối tác thương mại của EU mà không có quyền định nghĩa chúng. Đây chính là rủi ro mà ông Cameron sẽ phải đối mặt khi thực hiện lời hứa tổ chức trưng cầu ý dân về việc rời khỏi EU. Và điều này có nguy cơ biến thắng lợi trong cuộc tổng tuyển cử vừa qua của ông thành một thất bại, mà hậu quả không chỉ khôn lường cho tương lai các mối quan hệ với châu Âu mà còn cho chính sự đoàn kết của nước Anh.
Không nước châu Âu nào muốn Anh rời đi, nhưng cũng sẽ không có ai giúp ông Cameron ở lại châu Âu. Khi nước Anh càng hay tự hỏi về lợi ích của việc ở lại EU thì các nước EU càng băn khoăn: liệu có đáng giữ trong liên minh một thành viên mà mối quan tâm chính của họ chỉ là bảo đảm được trả nhiều tiền hơn? Câu trả lời sẽ tùy thuộc vào cách hành xử của ông Cameron cả ở trong nước lẫn với các đối tác châu Âu.
Trong nước, ông Cameron phải kháng cự những yêu cầu mang tính khiêu khích của các nghị sĩ cánh hữu, vốn được sự tiếp sức của đảng Độc lập Anh và giới truyền thông bài châu Âu. Ông Cameron cũng phải giải thích với người dân Anh rằng châu Âu không phải là một phép tính có tổng bằng không. Ông Cameron có thể thảo luận với các đối tác những cách thức để khiến EU vận hành tốt hơn và vững mạnh hơn trong việc bảo vệ các lợi ích tập thể.
Ông Cameron cần đồng minh. Ông không nên lặp lại sai lầm của năm 2011 khi phủ quyết thỏa thuận tài khóa của châu Âu; hay khi ngăn cản việc bổ nhiệm cựu Thủ tướng Luxembourg Jean-Claude Juncker làm Chủ tịch Ủy ban châu Âu (nhưng thất bại). Trong cả hai vụ việc, ông đã hy vọng có thể nhận được sự ủng hộ của Thủ tướng Đức Angela Merkel để rồi thất vọng tràn trề.Có một điều thú vị là, mọi quyết định tích cực của Anh ủng hộ châu Âu từ trước đến nay đều được thực hiện bởi các Chính phủ bảo thủ: Thủ tướng Harold Macmillan khởi động các cuộc đàm phán gia nhập EU năm 1962; Thủ tướng Heath đưa nước Anh trở thành thành viên của tổ chức khi còn gọi là Thị trường chung châu Âu; Thủ tướng Margaret Thatcher ký Đạo luật châu Âu đơn nhất năm 1986 và Thủ tướng John Major chứng thực Hiệp ước Maastricht năm 1992. Liệu ông David Cameron có muốn trở thành Chính phủ bảo thủ đầu tiên khiến nước Anh quay lưng với châu Âu?
Người đại biểu nhân dân
