Australia có thể là bạn hàng lớn của Nhật Bản khi nước này đang đặt vấn đề mua tàu ngầm lớp Soryu được chế tạo bằng công nghệ tiên tiến nhất của Nhật Bản. Trước đó, Ấn Độ cũng có một đề xuất tương tự. Việc Nhật Bản tham gia đấu thầu bán tàu ngầm Soryu cho Ấn Độ sẽ là bước tiến thứ hai của quá trình khám phá thị trường vũ khí. Bước tiến đầu tiên là thỏa thuận song phương Nhật - Ấn năm ngoái, theo đó Tokyo cung cấp 12 thủy phi cơ bốn động cơ US-2 Shin Maywa. Về lý thuyết, các thủy phi cơ này được sử dụng phục vụ hoạt động tìm kiếm cứu hộ, nhưng cũng có thể sử dụng để đáp ứng loạt nhiệm vụ của Hải quân Ấn Độ. Dự kiến, hợp đồng cấp phép sản xuất ở Ấn Độ sẽ được ký kết vào đầu năm tới.
Một sự kiện liên quan trong lĩnh vực này không thể bỏ qua là triển lãm vũ khí đầu tiên sau Thế chiến thứ Hai - MAST Asia 2015, tổ chức tại Nhật Bản mới đây.Tokyokhông chỉ đóng vai trò nước chủ nhà mà còn là thành viên tham gia tích cực giới thiệu sản phẩm khí giới.
Tokyođặc biệt quan tâm đến việc thâm nhập thị trường tàu ngầm toàn cầu vốn đang bị các nước như Nga, Pháp và Đức chi phối. Các nhà phân tích quân sự cho rằng tàu ngầm lớp Soryu của Tokyo có khả năng cạnh tranh mạnh mẽ với các loại tàu tương tự của Nga, Pháp và Đức. Với lượng choán nước 4.200 tấn, tàu ngầm lớp Soryu có kích thước lớn hơn nhiều so với tàu Type 214 của Đức, tàu Scorpene của Pháp hoặc tàu Kilo cải tiến của Nga, và có thể mang được nhiều vũ khí hơn. Kích thước này cũng giúp chạy êm hơn và có tầm hoạt động lớn hơn các loại tàu hiện có trên thị trường. Với giá chào bán khoảng 500 triệu USD, tàu Soryu không đắt hơn nhiều so với các loại tàu khác.
Hiện tại, Nhật Bản đang trong giai đoạn đẩy mạnh đàm phán vớiAustraliađể bán cho nước này 12 tàu ngầm diesel-điện. Việc giành được hợp đồng này sẽ có lợi cho Mitsubishi Heavy Industries và Kawasaki Heavy Industries - các tập đoàn chế tạo tàu ngầm lớp Soryu. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng việc mở thầu lô hàng này chỉ có thể diễn ra sau hai năm nữa, và nếu thắng thầu thì Nhật Bản cũng phải chờ thêm nhiều năm nữa do kế hoạch mua sắm cho nhu cầu quốc phòng của Ấn Độ thường kéo dài nhiều năm.
Theo kế hoạch, Ấn Độ sẽ mua 6 tàu ngầm diesel-điện tiên tiến, trị giá ít nhất 8 tỷ USD. Các tập đoàn DCNS của Pháp, HDW của Đức, Rosoboronexport của Nga và Navantia của Tây Ban Nha đều đang cạnh tranh để giành được hợp đồng này. Đề nghị của Ấn Độ được đưa ra vào thời điểm Chính phủ của Thủ tướng Modi và Chính phủ của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đang mong muốn tăng cường quan hệ trong bối cảnh tìm cách thâm nhập thị trường vũ khí toàn cầu sau khi dỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí cho nước ngoài - một lệnh cấm do họ tự áp đặt cách đây một thế kỷ.
Những chuyển động này cho thấy, đây không còn là việc Nhật Bản muốn bán vũ khí cho các nước khác, mà là Tokyo đang thay đổi chiến lược quốc phòng toàn diện. Trước diễn biến phức tạp tại Biển Đông và Biển Hoa Đông, Nhật Bản ngày càng chú trọng xu hướng phát triển hợp tác quân sự - kỹ thuật, không còn hạn chế trong phạm vi buôn bán vũ khí thông thường.
Như đã biết, gần bảy thập niên qua, Nhật Bản không bước chân vào thị trường vũ khí do những quy ước tự áp đặt sau Chiến tranh thế giới II. Ông Valery Kistanov, người đứng đầu Trung tâm nghiên cứu Nhật Bản, Viện Viễn Đông đã đề cập tới điều này: “Hiến pháp Nhật Bản cấm đưa các tiềm lực quân sự ra ngoài biên giới, kinh doanh vũ khí. Những năm 60 của thế kỷ trước, Chính phủ Nhật Bản cam kết không bán vũ khí ra nước ngoài. Nhưng tất cả thay đổi vào năm 2012. Chính phủ do ông Shinzo Abe đứng đầu đã chọn đường lối cường quốc quân sự Nhật Bản và hủy lệnh cấm xuất khẩu vũ khí. Bước đầu tiên được Nhật Bản dự kiến sẽ là hợp đồng bán tàu ngầm. NgườiAustraliacho rằng tàu ngầm Nhật Bản tốt nhất thế giới và muốn đổi mới đội tàu trong nước. Về điểm này, Nhật Bản vàAustraliadường như tìm thấy tiếng nói chung…”. Không dừng ở các đối tác trong châu lục, Nhật Bản cũng tìm đến thị trường châu Âu với những khách hàng tiềm năng như Pháp, Anh.
Nếu thương vụ khí tài quân sự giữa Nhật Bản và Ấn Độ thành công, đây sẽ là ác mộng đối với Trung Quốc. Bắc Kinh cũng không che giấu lo ngại rằng những bước đi mới củaTokyo trong lĩnh vực hợp tác quốc phòng đang trực tiếp chống lại nước này.
Người đại biểu nhân dân