Vòng tham vấn cấp thứ trưởng Ngoại giao đầu tiên giữa Nga và Nhật Bản diễn ra vào tháng 1/2014 và sau đó đã bị trì hoãn nhiều lần do bất đồng giữa hai nước. Vòng tham vấn gần đây nhất giữa thứ trưởng Ngoại giao Nga Igor Morgulov và người đồng cấp Nhật Bản Shinsuke Sugiyama diễn ra tại Moscow (Nga) vào tháng 10/2015.
Bên cạnh việc chưa tìm được tiếng nói chung trong một số vấn đề quốc tế lớn, quan hệ giữa Nga-Nhật Bản lâu nay vốn băng giá do bất đồng xung quanh vấn đề tranh chấp chủ quyền lãnh thổ đối với quần đảo Nam Kurils/Vùng lãnh thổ phương Bắc. Đã có nhiều cuộc gặp cấp cao nhưng vẫn chưa mang lại hiệu quả cụ thể và hiện hai nước vẫn chưa ký Hiệp ước hòa bình sau Thế chiến thứ II. Tuy nhiên, trong xu thế tăng cường hợp tác toàn cầu như hiện nay thì mối quan hệ Nga-Nhật cũng không nằm trong ngoại lệ. Trên thực tế, các quan chức cấp cao của hai nước đã nhiều lần tỏ rõ mong muốn Nga và Nhật Bản sẽ sớm gạt bỏ những bất đồng để cùng thông qua một bản Hiệp ước hòa bình – vốn được xem là chiếc cầu nối vững chắc trong quan hệ giữa Moscow và Tokyo trong tương lai.
Trong các vòng đàm phán cấp cao diễn ra vào tháng 4/2013, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã nhất trí tăng tốc soạn thảo một Hiệp ước hòa bình giữa hai nước, đồng thời cho biết thêm rằng hai nhà lãnh đạo đã chỉ thị cho Ngoại trưởng Nga và Nhật Bản đảm nhiệm công việc này.
Phát biểu trong cuộc gặp gỡ một đại diện cấp cao của Duma quốc gia (Hạ viện) Nga, ngày 11/1, Phó Chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền tại Nhật Bản (LDP) – ông Masahiko Komura cũng khẳng định rằng Nga và Nhật Bản cần theo đuổi các nỗ lực dẫn tới việc ký kết một Hiệp ước hòa bình trong thời gian cầm quyền của các nhà lãnh đạo hiện nay của hai nước. Ông Komura cho biết, trong năm 2015, ông Putin và ông Abe đã gặp gỡ 2 lần và tổng cộng đã từng gặp gỡ trực tiếp 12 lần kể từ khi lên nắm quyền. Điều đó cho thấy các nhà lãnh đạo Nga và Nhật Bản đang có một mối quan hệ rất tốt. Song một thực tế đáng tiếc là Nga và Nhật Bản vẫn chưa thể ký kết một bản Hiệp ước Hòa bình cho dù chiến tranh Thế giới thứ II đã trôi qua 70 năm. Từ đó, ông Komura kêu gọi các nhà lãnh đạo “mạnh mẽ” của Nga và Nhật Bản cần tăng cường nỗ lực để biến mục tiêu trên thành hiện thực./.
ĐCSVN
