Tại cuộc phỏng vấn với các kênh PBS và CBS News, Tổng thống Nga Pu-tin kêu gọi các nước tham gia vào cuộc chiến chống tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng do Nga dẫn đầu. “Chúng tôi đã đề nghị hợp tác với các nước trong khu vực. Chúng tôi đang cố gắng để thiết lập một số thỏa thuận khung trong hợp tác. Chúng tôi chào đón một nền tảng chung cho hành động tập thể chống lại khủng bố”, ông Pu-tin cho biết. Tổng thống Nga nhấn mạnh lực lượng của ông Át-xát là “quân đội hợp pháp” duy nhất tại Xy-ri. “Không có cách nào khác để giải quyết xung đột Xy-ri ngoài việc tăng cường sức mạnh của các cơ quan chính phủ hợp pháp, hỗ trợ họ chống khủng bố”, ông Pu-tin nói.
Tổng thống Nga khẳng định, Mát-xcơ-va hiện không có kế hoạch tham gia bất kỳ chiến dịch quân sự nào trên mặt đất tại Xy-ri cũng như các nước khác. Ông Pu-tin cũng chỉ ra rằng, thực tế hiện nay chính quyền của Tổng thống Át-xát đang đấu tranh với các tổ chức khủng bố chứ không phải với phe đối lập như cách giải thích của một số nước, trong đó có Mỹ. Ông giải thích lý do Nga hỗ trợ Xy-ri là “có hơn 2.000 phiến quân tại Xy-ri đến từ các nước thuộc Liên Xô trước đây. Thay vì chờ họ trở về nhà, chúng tôi sẽ giúp Tổng thống Át-xát chiến đấu chống lại họ ở Xy-ri”. Tổng thống Pu-tin cũng cho rằng, việc Mỹ hậu thuẫn lực lượng nổi dậy chống đối ông Át-xát là bất hợp pháp và không hiệu quả khi các tay súng do Mỹ huấn luyện đang gia nhập IS với vũ khí do chính Oa-sinh-tơn cung cấp.
Tổng thống I-ran Hát-xan Râu-ha-ni (Hassan Rouhani) ngày 27-9 cũng khẳng định, I-ran có chung quan điểm và chiến lược với Nga về vấn đề Xy-ri. Ông Râu-ha-ni tuyên bố, tiến trình tìm giải pháp cho cuộc xung đột tại Xy-ri đã ghi nhận tín hiệu tích cực khi nhiều nước phương Tây thay đổi quan điểm về vai trò của Tổng thống Xy-ri Át-xát trong cuộc chiến chống IS. Trong các cuộc phỏng vấn với kênh truyền hình CNN của Mỹ và các học giả bên lề Đại hội đồng LHQ khóa 70, nhà lãnh đạo I-ran cho hay, nhiều cường quốc đã đồng ý với quan điểm chính quyền hiện nay ở Xy-ri phải tiếp tục lãnh đạo đất nước. Ông nhấn mạnh, một khi chính quyền Tổng thống Át-xát bị suy yếu hoặc bị đẩy ra khỏi cán cân chính trị tại Xy-ri, thì quốc gia Trung Đông này sẽ trở thành "thiên đường an toàn" cho các phần tử khủng bố.
Bên cạnh đó, Tổng thống I-ran cũng đề cập đến vai trò lực lượng đối lập tại Xy-ri trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị tại quốc gia Trung Đông này. Điều này khá nhạy cảm bởi phía Mỹ đang triển khai chương trình huấn luyện các tay súng đối lập mà Oa-sinh-tơn cho là "ôn hòa" để tăng cường cho các lực lượng quân sự chống lại IS tại Xy-ri.
Cũng tại diễn đàn LHQ, lãnh đạo Đức, Anh và cả Tổng thư ký NATO đều ủng hộ việc hợp tác với các nước, đặc biệt là Nga, trong vấn đề Xy-ri. Tổng thư ký NATO Gien Xtôn-ten-bớc (Jens Stoltenberg) cho rằng, cần phối hợp với Nga về hoạt động của các lực lượng khác nhau tại Xy-ri để loại trừ nguy cơ nghi ngờ giữa Nga và lực lượng đối lập chiến đấu chống IS tại Xy-ri. Về khả năng Nga tham gia liên minh chống IS, ông Xtôn-ten-bớc cho rằng, còn “quá sớm” để nói về dự định của Nga tại Xy-ri, song kêu gọi Mát-xcơ-va “đóng vai trò xây dựng hơn” trong cuộc chiến chống IS.
Sự xuất hiện của lực lượng Nga tại Xy-ri diễn ra đúng thời điểm chiến lược của Oa-sinh-tơn để giải quyết cuộc khủng hoảng tại đây đang liên tục chịu chỉ trích. Đã một năm trôi qua kể từ khi Tổng thống Mỹ B.Ô-ba-ma (Barak Obama) tuyên bố thành lập một liên minh quốc tế nhằm đối phó IS, bất chấp tốn kém hàng tỷ USD và hàng nghìn cuộc không kích nhưng chiến dịch này dường như có ít tác động. IS tiếp tục mở rộng hoạt động sang các nước khác như Li-bi, bán đảo Sinai của Ai Cập và Áp-ga-ni-xtan. Trong bối cảnh này, Nga bắt đầu gia tăng can dự sâu hơn với việc tăng cường hiện diện quân sự tại Xy-ri, phát động một liên minh mới chống IS. Với sự hậu thuẫn quan trọng của chính phủ Xy-ri cùng với I-ran, liên minh của Nga dường như được củng cố hơn với việc I-rắc hôm 26-9 xác nhận chia sẻ thông tin tình báo trong cuộc chiến chống IS.
Tổng thống Mỹ Ô-ba-ma, sau thời gian dài cố gắng đứng ngoài cuộc xung đột tại Xy-ri, giờ phải đối mặt với hai lựa chọn không dễ dàng: Phải bắt tay với nhà lãnh đạo Nga để tìm giải pháp chính trị tại Xy-ri, hoặc tăng cường sự can thiệp quân sự của Mỹ.
Theo các nhà phân tích, một giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng Xy-ri là điều mà Nga và Mỹ đều ủng hộ. Tuy nhiên, việc lựa chọn thành phần cho chính phủ mới luôn vấp phải bế tắc do sự bất đồng trong lợi ích chiến lược giữa các cường quốc liên quan. Một dấu hiệu cho thấy các bên có thể “tìm ra điểm chung” cho cuộc chiến này khi Thủ tướng Anh Đ.Ca-mê-rôn (David Cameron) hôm 27-9 cho rằng, Tổng thống Át-xát không thể là một phần cho tương lai của Xy-ri, nhưng ông Át-xát không nhất thiết phải ra đi ngay lập tức. Trong khi đó, I-ran cũng để mở khả năng có vai trò của lực lượng đối lập trong tương lai của Xy-ri.
QĐND
