Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan và người đồng cấp Nga Vladimir Putin đã gặp nhau ngày 10.10 tại thành phố Istanbul, để thảo luận về các hợp đồng năng lượng, hợp tác thương mại và du lịch cũng như cuộc xung đột ở Syria.
Đây là lần xuất hiện đầu tiên của vị Tổng thống Nga tại Istanbul kể từ khi quan hệ hai nước gặp khủng hoảng sau khi Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ một máy bay chiến đấu của Nga gần biên giới với Syria hồi tháng 11 năm ngoái, khiến phi công thiệt mạng. Tuy nhiên sau đó, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, trên danh nghĩa là một đồng minh của Mỹ ở Syria, đã viết một bức thư xin lỗi, đồng thời thực hiện chuyến thăm St. Petersburg hồi tháng 8 vừa qua.
Trong sự kiện mới nhất, Moscow đã quyết định dỡ bỏ lệnh cấm vận đối với thực phẩm từ Thổ Nhĩ Kỳ, được áp đặt sau khi chiến cơ Nga bị bắn hạ. Hai nhà lãnh đạo cũng đồng ý tiếp tục làm việc để tiến tới bình thường hóa hoàn toàn quan hệ song phương. Đặc biệt, Thổ Nhĩ Kỳ và Nga đã ký một thỏa thuận về đường ống dẫn khí mang tên TurkStream. Đường ống trên sẽ chạy dưới Biển Đen tới Thổ Nhĩ Kỳ và biên giới Hy Lạp, cho phép khí thiên nhiên của Nga tiếp cận các thị trường phương Tây mà không bị phụ thuộc vào những đường ống hiện có qua Đông Âu. Chắc chắn, Moscow sẽ không phải “nhờ cậy” Ukraine để cung cấp khí cho các nước như Italy hay Áo. Thực tế, xứ sở bạch dương đã cố gắng hàng năm nay để có thể thiết lập đường ống xuất khẩu như thế này. TurkStream sẽ thay thế đường ống đã được lên kế hoạch chạy qua Bulgaria, vốn bị EU bác bỏ do cuộc khủng hoảng tại Ukraine. Ngoài ra, ông Erdogan cũng cho biết, kế hoạch nhà máy điện hạt nhân do Nga xây dựng ở Thổ Nhĩ Kỳ cũng được thúc đẩy. Năm 2013, tập đoàn năng lượng hạt nhân Rosatom của Nga đã giành được hợp đồng trị giá 20 tỷ USD để xây dựng 4 lò phản ứng trong nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng quá trình xây dựng bị gián đoạn sau vụ máy bay bị bắn rơi.
Mối quan hệ ấm lên giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga diễn ra trong bối cảnh cả hai đang gặp những vấn đề về kinh tế và quan hệ với phương Tây. Nga - Mỹ đang ngày càng căng thẳng xung quanh vấn đề Syria, thậm chí chính quyền của ông Obama còn cáo buộc điện Kremlin là “tội phạm chiến tranh”. Trong khi đó Mỹ - Thổ lại hục hặc nhau từ vụ đảo chính bất thành ở Thổ Nhĩ Kỳ hồi tháng 7. Chính quyền Ankara thậm chí còn cáo buộc “chú Sam” đứng đằng sau sự kiện đó. Chủ đề người Kurd cũng đầy bất đồng. Trong khi ông Erdogan coi các chiến binh người Kurd chiến đấu ở Syria là những phần tử khủng bố và là mối đe dọa an ninh quốc gia, Washington lại dựa vào họ để chống lại IS.
Thực tế, kể từ sau cuộc đảo chính bất thành, Tổng thống Nga Putin đã luôn tỏ ra ủng hộ các quyết sách của nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỹ. Thậm chí, ông còn gần như không nhận xét gì về những rạn nứt trong NATO mà Thổ Nhĩ Kỳ là thành viên. Chính vì thế, với cái bắt tay mới nhất, hai nhà lãnh đạo muốn chứng minh rằng họ cần hàn gắn để không bị cô lập về mặt chính trị, thúc đẩy lợi ích song phương cũng như vẫn là những người chơi trung tâm để tìm ra giải pháp cho vấn đề Syria.
Đại biểu nhân dân
