Tổng thống dân sự đầu tiên

Tân Tổng thống Htin Kyaw, 59 tuổi, người được biết đến là nhân vật thân tín nhất của bà Aung San Suu Kyi, đã trở thành Tổng thống dân sự đầu tiên của Myanmar sau 53 năm nước này nằm trong sự kiểm soát của các lãnh đạo quân đội (kể từ năm 1962). Hai ứng cử viên khác tham gia giành vị trí Tổng thốngMyanmarbao gồm đại diện phe quân đội Myint Swe và đại diện dân tộc thiểu số Henry Van Thio sẽ nghiễm nhiên trở thành Phó tổng thống thứ nhất và thứ 2 củaMyanmar. Việc phe quân đội lựa chọn Myint Swe, một trong những vị tướng đã về hưu hiện vẫn nằm trong danh sách đen của Mỹ tham gia tranh cử Tổng thống là nhằm hy vọng giành lại được vị thế trên chính trường vốn đang lép vế trước NLD. Trong khi NLD giành đa số ghế trong cả Thượng viện và Hạ viện, quân đội chỉ nắm khoảng 25% trong số đó. Điều này đã hạn chế đáng kể quyền lực của quân đội. Song hy vọng ấy đã không thể thành hiện thực bởi ứng cử viên Myint Swe của phe quân đội chỉ nhận được vị trí Phó tổng thống. Ngày 1.4 tới, ông Htin Kyaw sẽ chính thức nhậm chức Tổng thống Myanmar, mở ra một trang mới cho đất nước sau 53 năm chế độ quân sự cầm quyền.

Sinh năm 1946, ông Htin Kyaw từng là một nhà văn, một học giả và giờ là một chính trị gia, người lãnh đạo dân sự mới của dân tộc Myanmar. Ông tốt nghiệp Học viện Kinh tế Yangon vào năm 1962 và nghiên cứu khoa học kỹ thuật tạiLondon, Anh. Trong khoảng thời gian từ năm 1970 - 1992, ông làm giảng viên đại học và giữ một số vị trí trong Chính phủMyanmar. Là con trai của một nhà văn huyền thoại ởMyanmarvà con rể của một trong những người đồng sáng lập NLD đã giúp ông Htin Kyaw có được sự tôn trọng đáng kể trong lòng người dânMyanmar. Vợ của ông Htin Kyaw, Su Su Lwin, thành viên đảng NLD hiện đang giữ chức Chủ tịch Ủy ban Quan hệ quốc tế của Nghị viện.

Ông được nhắc tới là người gần gũi, thân thiện và đáng tin cậy. Thành viên NLD Thein Swe cho biết, ông Htin Kyaw là người đối xử bình đẳng và tôn trọng với tất cả mọi người. Chính sự bất phân giàu nghèo này khiến ông giành được thiện cảm từ nhiều thành viên khác của NLD.

Lời hứa trở thành hiện thực

Theo điều 59 (f) trong Hiến phápMyanmar, người có con cái hoặc vợ/chồng mang quốc tịch nước ngoài không được phép giữ chức Tổng thống. Đó là rào cản lớn nhất ngăn cản bà Suu Kyi, người có chồng và 2 con trai đang mang quốc tịch Anh, trở thành lãnh đạo cao nhất của Myanmar. Mặc dù vậy, kết quả bầu cử này chứng minh lời hứa về “chiếc ghế định mệnh” của bà Suu Kyi đã thành hiện thực. Chiếc ghế Tổng thống dù không thuộc về bà, nhưng đã thuộc về “cận thần” trung thành của bà, người được cho là có khả năng thụ ủy và tiếp nối tâm nguyện của Suu Kyi về việc xây dựng một Myanmar đoàn kết, thống nhất.

Ông Htin Kyaw chủ yếu được giới truyền thông gần đây nhắc tới như một nhân vật thân tín của bà Suu Kyi. Ông là một trong số ít phụ tá thân cận được phép gặp bà Suu Kyi trong suốt 15 năm bà chịu quản thúc. Trong những lần bà Suu Kyi được phóng thích, ông Htin Kyaw lại vào vai tài xế riêng cho vị nữ lãnh đạo đảng NLD này. Ông Htin Kyaw là người làm công tác hỗ trợ điều hành quỹ từ thiện mang tên mẹ của bà Suu Kyi, Daw Khin Kyi. Trước đó, tân Tổng thống và nữ lãnh đạo đảng NLD cũng từng là bạn học tại trường trung học cơ sở Methodist ở Yangon. Tất cả những mối liên hệ trên đã khiến bà Suu Kyi tin tưởng và lựa chọn ông Htin Kyaw trở thành đại diện của đảng ứng cử vị trí Tổng thống Myanmar.

Như vậy, chỉ trong vòng 5 tháng, NLD đã nhận được 2 tin mừng chiến thắng lớn: kiểm soát 2 viện lập pháp sau thắng lợi của cuộc Tổng tuyển cử tháng 5.2015 và chiếc ghế Tổng thống. Hai chiến thắng này không chỉ là niềm vui của NLD mà còn là tin mừng cho cả dân tộc Myanmar khi chế độ độc tài quân sự có nhiều khả năng khép lại sau hơn 5 thập kỷ.

Đại biểu nhân dân