Bước tiến mới

Nghị quyết được thông qua trong phiên họp của HĐBA gồm 15 nước thành viên, diễn ra tại New York, Mỹ, ủng hộ kế hoạch hòa bình được các bên đề ra tại cuộc đàm phán quốc tế lần trước diễn ra tại Vienna, Áo, trong đó kêu gọi một lệnh ngừng bắn và tiến hành các cuộc đối thoại giữa Chính phủ và phe đối lập ở Syria, với khung thời gian 2 năm cho việc thành lập Chính phủ đoàn kết mới và tổ chức các cuộc bầu cử. Nghị quyết của HĐBA còn kêu gọi Chính phủ Syria và phe đối lập tiến hành cuộc đàm phán vào đầu tháng 1.2016, đồng thời ủng hộ việc tiếp tục cuộc chiến chống khủng bố và Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng tại Syria.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cho biết, HĐBA đã phát đi thông điệp rõ ràng về việc đã đến lúc chấm dứt cuộc xung đột ởSyriavà đặt nền móng cho một Chính phủ mà người dânSyriacó thể ủng hộ. Đại sứ của LHQ tại Syria Staffan de Mistrusa cho hay, lệnh ngừng bắn và đàm phán hòa bình sẽ là bước tiến để kết thúc cuộc chiến kéo dài gần 5 năm ở Syria, làm 250.000 người thiệt mạng, hàng triệu người mất nhà cửa và di tản sang quốc gia khác. “Kế hoạch này sẽ rất phức tạp nhưng là một kế hoạch khả thi”, ông Mistrusa khẳng định.

Phóng viên trưởng phụ trách mảng quốc tế của BBC Lyse Doucet cho rằng, từ lâu, HĐBA bị chia rẽ sâu sắc trong việc tìm kiếm giải pháp cho cuộc khủng hoảng Syria và bế tắc tại HĐBA đã cản trở bất cứ bước tiến nào nhằm tiến tới quyết định chính trị giúp chấm dứt cuộc chiến này. Trong nhiều năm, tất cả các bên đều đòi hỏi không có giải pháp quân sự, nhưng không nước nào nỗ lực để đạt được giải pháp này. Đặc phái viên LHQ đầu tiên về Syria Kofi Annan từ chức chỉ một năm sau khi nhận nhiệm vụ, đã cay đắng quy trách nhiệm cho các lãnh đạo thế giới khiến kế hoạch hòa bình Syria thất bại vào năm 2012. Người kế nhiệm là ông Lakhdar Brahimi cũng nhiều lần kêu gọi HĐBA nỗ lực và làm nhiều hơn nữa để thúc đẩy hòa bình cho Syria.

Giờ đây, đặc phái viên LHQ về Syria Staffan de Mistura được giao nhiệm vụ tổ chức các cuộc đàm phán vềSyria. Việc HĐBA nhất trí thông qua nghị quyết ủng hộ kế hoạch hòa bình choSyriađược xem là bước tiến quan trọng.

Chưa hết trở ngại

Các nhà bình luận cho rằng, mặc dù các nước thành viên HĐBA đã đạt được sự nhất trí cao đối với kế hoạch hòa bình cho Syria, song vẫn chưa loại bỏ được những trở ngại chính trong việc đi tới giải pháp cho cuộc khủng hoảng này. Hiện, các thành viên trong HĐBA vẫn chưa thống nhất được về số phận tương lai của Tổng thống Assad. Mỹ, Anh và Pháp kêu gọi ông Assad từ chức, cho rằng Tổng thốngSyriađã mất khả năng lãnh đạo đất nước. Trong khi Nga và Trung Quốc không chấp nhận việc yêu cầu ông Assad rời bỏ quyền lực là tiền đề cho đàm phán hòa bình.

Ngoài ra, điểm còn vướng mắc trong kế hoạch hòa bình Syria là xác định nhóm vũ trang nào ở Syria thuộc phạm vi thực thi thỏa thuận ngừng bắn; cũng như xác định nhóm nổi dậy nào ở Syria bị coi như “vỏ bọc” của khủng bố. Nghị quyết của HĐBA kêu gọi thực thi lệnh ngừng bắn ở Syria song song với các cuộc đàm phán, nhưng vẫn cho phép Nga, Pháp và Mỹ tiếp tục hoạt động tấn công và phòng vệ, chống lại các nhóm khủng bố như IS, Mặt trận al-Nusra.

Chính quyền của Tổng thống Assad sẽ hoan nghênh Nghị quyết của HĐBA khi  không đề cập đến vai trò tương lai của ông Assad. Các nhà bình luận cho rằng, sự gia tăng can dự của Nga cả về quân sự và ngoại giao trong cuộc xung đột Syria có thể gây áp lực khiến chính quyền Damascus và phe đối lập Syria đạt được thỏa thuận trong các cuộc đàm phán sắp tới. Mặc dù vậy, để thiết lập được một nhà nước đáng tin cậy, toàn diện và không phe phái tại Syria trong vòng 6 tháng, theo lộ trình đề ra, được cho là quá tham vọng.

Đại biểu nhân dân