Theo kết quả chính thức của Ủy ban Bầu cử quốc gia Ba Lan, trong vòng bỏ phiếu thứ hai của cuộc bầu cử Tổng thống Ba Lan, ứng cử viên Duda của đảng Luật pháp và Công lý (PiS) đã thắng cử với 53% số phiếu bầu, trong khi Tổng thống mãn nhiệm Bronislaw Komorowski được 47%. Đây là hai ứng cử viên có số phiếu cao nhất trong vòng một cuộc bầu cử Tổng thống ngày 10.5 vừa qua.
Sau khi kết quả trên được công bố, Tổng thống Komorowski thuộc đảng Cương lĩnh Công dân cầm quyền Ba Lan từ năm 2007 đã thừa nhận thất bại. Ông tuyên bố tôn trọng sự lựa chọn của nhân dân và chúc ông Duda một nhiệm kỳ Tổng thống thành công.
Cử tri Ba Lan bỏ phiếu để thay đổi
Chiến dịch tranh cử của Tổng thống sắp mãn nhiệm Komorowski dựa trên khẩu hiệu Hòa hợp và an ninh, ám chỉ mối đe dọa tương tự như cuộc khủng hoảng tại Ukraine và nhu cầu cần thiết phải củng cố sức mạnh quân đội cũng như khả năng quốc phòng của Ba Lan. Trong khi đó, chủ trương của ông Duda là tập trung vào các vấn đề dân sinh, cam kết tăng chi tiêu cho phúc lợi xã hội. Điều này đã đánh trúng tâm lý của cử tri Ba Lan, những người đang trông chờ sự thay đổi từ bộ máy chính quyền.
Mặc dù là nước thành viên EU duy nhất tránh được suy thoái kinh tế sau cuộc khủng hoảng tài chính, đạt mức tăng trưởng kinh tế gần như không bị gián đoạn trong 25 năm qua, Ba Lan vẫn đang phải bám đuổi các nước Tây Âu. Y tế công cộng bị thiếu vốn và hệ thống thuế ảnh hưởng tiêu cực tới người có thu nhập thấp. Thất nghiệp trong giới trẻ ở Ba Lan hiện ở mức 24%. Thực tế, đã có tới hơn 2 triệu người dân Ba Lan di cư để tìm kiếm các cơ hội lớn hơn tại Anh và nhiều nơi khác, kể từ khi quốc gia này gia nhập EU. Ngoài ra giới cử tri trẻ cũng thấy rằng các chính trị gia đang ngày càng xa rời thực tế, những vấn đề dân sinh. Đó là lý do tại sao ứng cử viên độc lập Pawel Kukiz - một cựu nghệ sĩ nhạc rock lại giành tới 20% số phiếu trong vòng đầu tiên nhờ cam kết trẻ hóa chính trường Ba Lan.
Tiền đề cho cuộc bầu cử Quốc hội
Ông Duda, 43 tuổi, từng là Cố vấn pháp lý của cố Tổng thống Lech Kaczynski trước khi nhà lãnh đạo này thiệt mạng trong vụ rơi máy bay năm 2010 tại Nga. Ông rời bỏ chức vụ này sau khi ông Komorowski giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống diễn ra sau đó. Ông trở thành ủy viên hội đồng địa phương, sau đó là nghị sĩ Quốc hội Ba Lan và cuối cùng là nghị sĩ Nghị viện châu Âu. Tuy nhiên, ông vẫn được ít người biết đến cho tới khi PiS đối lập, hiện do người anh em sinh đôi với cố Tổng thống Lech Kaczynski là Jaroslaw Kaczynski đứng đầu, chọn ông làm ứng cử viên của đảng tham gia tranh cử Tổng thống.
Chiến thắng của ông Andrzej Duda, một luật sư vô danh 43 tuổi, là chiến thắng bầu cử lớn nhất của phe bảo thủ trong vòng một thập kỷ qua, có khả năng sẽ mở đường cho sự trở lại chính quyền của người thầy chính trị của ông là Jaroslaw Kaczynski, từng là cựu Thủ tướng Ba Lan trong những năm 2006 - 2007. Nhật báo Polska The Times đánh giá: “Người Ba Lan mong muốn thay đổi. Họ đã giơ thẻ vàng đối với đảng Cương lĩnh Công dân, và có khả năng giơ tiếp thẻ đỏ trong cuộc bầu cử Quốc hội vào tháng 10 tới”. Còn nhớ năm 2005, sự kiện ông Lech Kaczynski, người anh em song sinh của ông Jaroslaw, được bầu làm Tổng thống, đã mở đường cho việc phe bảo thủ lên cầm quyền tại Ba Lan.
Điều chỉnh trong quan hệ Đông - Tây
Đảng Luật pháp và Công lý được biết đến với quan điểm bảo thủ và hoài nghi châu Âu. Và đấy chính là điều khiến nhiều người lo ngại, đặc biệt trong bối cảnh Ba Lan là quốc gia nặng ký nhất trong số các nước Đông Âu cũ được kết nạp vào EU. Một Chính phủ hoài nghi châu Âu tại Warsaw sẽ tạo ra những căng thẳng không cần thiết cho việc điều hành châu Âu, điều đã từng xảy ra trong thời kỳ đảng Luật pháp và Công lý cầm quyền tại Ba Lan trước đây.
Theo nhà xã hội học Alexander Smolar, chính sách đối ngoại của Ba Lan với phương Tây sẽ có thay đổi lớn, trong đó, Tổng thống mới mềm mỏng hơn với Nga và thân thiết hơn với Mỹ. Trong chiến dịch tranh cử Tổng thống, ông Duda có lập trường mềm mỏng đối với Nga và có thể sẽ tiếp tục cách tiếp cận này bởi dư luận xã hội Ba Lan không muốn xung đột với Nga vì lý do kinh tế cũng như vì lý do an ninh.
Người đại biểu nhân dân
