Gót chân Achilles của Merkel

Trong cuộc bầu cử lập pháp bang Mecklenburg-Vorpommern, vùng nông thôn nước Đức, đảng Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU) của bà Merkel tụt xuống thứ ba, sau đảng trung tả Dân chủ Xã hội (SPD) và đảng Sự lựa chọn vì nước Đức (AfD) có quan điểm chống người nhập cư. Kết quả sơ bộ ban đầu cho thấy AfD nhận được khoảng 21% phiếu ủng hộ trong vòng bỏ phiếu đầu tiên của cuộc bầu cử. Đảng CDU của bà Merkel chỉ giành được 19% ủng hộ - kết quả tồi tệ nhất từng có ở bang miền Đông Bắc này, trong khi đảng SPD đứng đầu với khoảng 30% ủng hộ.   

Thủ tướng Merkel - người vốn nhận được tỷ lệ ủng hộ cao ngất ngưởng, điều giúp cho đảng của bà giành chiến thắng trong các cuộc bầu cử trong 11 năm qua - đã bất ngờ trở thành “rào cản” trong bối cảnh tỷ lệ ủng hộ dành cho bà giảm sút nghiêm trọng. Các nghị sĩ bảo thủ, những người đang cảm thấy bế tắc trong quyền lực đang đổ lỗi rằng chính quan điểm ủng hộ người tị nạn của bà Merkel đã gây ra thất bại cho họ.   

Trong khi đó, AfD đã sử dụng vấn đề nhập cư như một vũ khí chống lại bà Merkel - người một năm trước đã đơn phương đưa ra quyết định mở cửa đón nhận những người tị nạn chạy trốn khỏi chiến tranh và bạo loạn. Đảng này đã khéo léo đánh vào gót chân Achilles của bà Merkel, đó là tâm lý chán nản, hoài nghi và thiếu bao dung của người dân Đức trước làn sóng nhập cư. AfD xuất thân là một đảng chống việc sử dụng đồng tiền chung châu Âu, nay đang trở thành lối thoát và sự lựa chọn cho các cử tri.

Phép thử trước tổng tuyển cử

Gero Neugebauer, nhà chính trị học tại Đại học Tự do ở Berlin, nói: “Người dân sẽ coi thất bại ngay tại quê nhà là sự khởi đầu cho thời kỳ thoái trào của Thủ tướng Merkel. Nếu nhiều thành viên của CDU bắt đầu nhìn nhận thất bại này là lỗi của bà Merkel, và các nghị sĩ Quốc hội bắt đầu coi bà là mối nguy hiểm với liên minh cầm quyền cũng như vị trí của họ trong năm tới, thì tình hình sẽ leo thang đến mức độ không thể kiểm soát nổi. Nếu AfD đánh bại CDU một lần nữa tại Berlin trong hai tuần tới, mọi việc có thể sẽ xấu đi nhanh chóng”.    

Mặc dù Mecklenburg-Vorpommern là bang nghèo nhất và có ít dân nhất nước Đức, nhưng bang này mang ý nghĩa biểu tượng bởi đây là nơi có hạt cử tri Stralsund của bà Merkel. Cùng với cuộc bầu cử trong hai tuần tới ở Berlin, cuộc bỏ phiếu hôm 4.9 cũng là phép thử quan trọng trước cuộc tổng tuyển cử năm tới, khi quyết định một năm trước của bà Merkel về việc tiếp nhận hàng chục nghìn người Syria và những người tị nạn khác được dự đoán sẽ trở thành tâm điểm của tranh cãi.   

Leif-Erik Holm, lãnh đạo AfD ở Mecklenburg-Vorpommern, nói: “Vấn đề duy nhất mà cử tri quan tâm hiện nay là các chính sách nhập cư thiếu trách nhiệm của bà Merkel. Đó không phải là những gì người dân muốn. Tôi cho rằng đây là sự khởi đầu cho cái kết trong sự nghiệp của bà Merkel”.   

Hiện vẫn chưa rõ bà Merkel có cơ hội để chạy đua cho nhiệm kỳ thủ tướng thứ 4 hay không. Theo tạp chí Der Spiegel, bà đã trì hoãn thông báo về việc ra ứng cử do vấp phải sự phản đối của CSU, một đảng trong liên minh cầm quyền. Có tin đồn Chủ tịch CSU Horst Seehofer đang xem xét ứng cử. Ông đã yêu cầu bà Merkel hạn chế số lượng người tị nạn tới Đức. CSU đã viện đến thất bại hôm 4.9 như là bằng chứng cho thấy bà Merkel cần thay đổi. Phát biểu với nhật báo Der Tages Spiegel, Phó Chủ tịch CSU Andreas Scheuer cho rằng: “Đã đến lúc cần hạn chế người tị nạn và nhanh chóng trục xuất những người đang ở trên nước Đức”.

Tuy nhiên, Thomas Jaeger, nhà chính trị học tại Đại học Cologne cho rằng, bà Merkel đang tụt dốc nhưng khó có thể bị hạ bệ. Bà sẽ bị đổ lỗi trong thời gian dài sắp tới vì để một đảng phái cánh hữu thiết lập chỗ đứng. Tuy nhiên, sẽ không một ai trong đảng tìm cách lật đổ bà, bởi nếu có ai thử làm như vậy, họ sẽ thất bại.

Đại biểu nhân dân