344
+ aa -

Quốc tế

Cập nhật lúc : 01/09/2015 08:23
Iceland- đường tới Bắc Cực
Từ nhiều năm qua, Trung Quốc đã hướng tới Bắc Cực như một miền đất hứa của thương mại và nguồn tài nguyên khoáng sản dồi dào. Trong chiến lược khai phá vùng băng giá xa xôi này, Iceland trở thành con đường ngắn nhất và hiệu quả nhất.

Tầm nhìn chiến lược


Theo giới phân tích, trong hai thập kỷ nữa, Trung Quốc sẽ không còn nhắm vào Biển Đông hay các vùng thảo nguyên ở Trung Á để tìm kiếm nguồn tài nguyên để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Thay vào đó, Bắc Kinh sẽ tìm đến một nơi xa xôi và khắc nghiệt hơn để thỏa mãn cơn khát tài nguyên thiên nhiên của họ. Đó là vùng Vành đai Bắc Cực rộng lớn, chiếm khoảng 13% trữ lượng dầu và 30% trữ lượng khí đốt tự nhiên chưa được khám phá của thế giới. Trung Quốc ngày càng phải nhập khẩu nhiều nguyên liệu cần thiết để duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế liên tục. Điều này giải thích các động thái gần đây của họ tại Biển Đông và sự quan tâm của họ tại châu Phi giàu tài nguyên.

 

Dưới tác động của tình trạng nóng lên của trái đất, hiện tượng tan băng ở vùng Bắc Cực diễn ra ngày càng nhanh chóng và vô tình hình thành tuyến đường thủy tiềm năng cho việc vận tải hàng hóa giữa Đông Á đến châu Âu. Trong khi đó,  hơn 50% tổng sản phẩm nội địa phụ thuộc vào lưu thông hàng hải, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới xem con đường Đông Bắc, dọc theo duyên hải Nga và hành lang Tây-Bắc như là hành trình thay thế cho kênh đào Suez hay kênh đào Panama, vốn đã bị quá tải và đặc biệt là quá dài. Do đó, tuyến Biển Bắc (NSR) đi qua Vành đai Bắc Cực sẽ mang lại cho Trung Quốc một cơ hội chưa từng có để đa dạng hóa các tuyến đường thương mại. Hơn nữa, thương mại giữa Trung Quốc và châu Âu thông qua NSR sẽ nhanh hơn và rẻ hơn: NSR giúp rút ngắn khoảng cách giữaRotterdam(Hà Lan) và Thượng Hải khoảng 5.000km và giúp tiết kiệm hàng nghìn tỷ USD chi phí nhiên liệu. Một số tính toán cho thấy tới năm 2020 sẽ có khoảng 5 - 15% giá trị thương mại của Trung Quốc được vận chuyển qua vùng biển Bắc Cực.

 

Thuận lợi trong vận chuyển hàng hóa và tài nguyên thiên nhiên là mục tiêu mà Trung Quốc hướng tới trong tầm nhìn chiến lược của mình đối với Bắc Cực. Tầm nhìn này đã phản ánh nhãn quan đầy thực dụng của Bắc Kinh và không có gì ngạc nhiên khi nước này đang ra sức cải thiện quan hệ với các quốc gia thuộc Vành đai Bắc Cực, trong đó có Iceland.

 

Bước đi cụ thể


Lưu thông hàng hải đi qua ngả Bắc Cực đang tăng dần vào mỗi mùa Hè. Chỉ riêng trong dịp Hè năm ngoái, đã có 53 thuyền lớn đi qua đường này. Trong tương lai, vùng bờ biển Iceland, nhất là tại eo biển Reykjavik, có thể trở thành điểm trung chuyển để đi vào Bắc Cực. Điều này mang lại cho Iceland một vị thế quan trọng trong cuộc chiến tranh giành phần bánh tại Bắc Cực của các cường quốc. Sớm nhận thức được điều này, từ một thập niên qua, Trung Quốc đã bắt đầu gia tăng đầu tư trong khu vực, nhất là tại nhiều vùng mỏ của Greenland và khai thác dầu khí tại các vùng biển của Iceland, từ lâu được cho là một trục quan trọng.

 

Từ năm 2006, Bắc Kinh đã bắt đầu xích lại gần vớiReykjavik, bằng cách tiến hành đàm phán một hiệp định tự do mậu dịch. Năm 2010, một chương trình hỗ trợ trao đổi tiền tệ quy mô hơn 500 triệu USD dành cho các ngân hàng Iceland đã cứu nước này thoát khỏi nguy cơ rơi vào khủng hoảng. Kể từ sau thỏa thuận đó, Thủ tướng Trung Quốc khi đó là Ôn Gia Bảo dành hết tâm huyết cho việc xích lại gần vớiIcelandtrong suốt năm 2012. Một năm sau, hai bên đã ký kết hiệp định trao đổi tự do mậu dịch. Đây là thỏa thuận mậu dịch đầu tiên giữa Trung Quốc với một quốc gia châu Âu.Icelandcũng đã đề xuất với chính quyền của Chủ tịch Tập Cận Bình những nhà máy luyện nhôm và cảng nước sâu.

 

Trung Quốc đã triển khai một chính sách ngoại giao song phương đầy hiệu quả, vì ngay sau đó, Reykjavik  đã ủng hộ Bắc Kinh vào ghế quan sát viên của Hội đồng Bắc Cực. Và Trung Quốc cũng đã áp dụng chiến lược tương tự với nhiều quốc gia khác trong cơ quan này. Trong thời gian đó, Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào lần lượt đến thămCanada(năm 2010), rồi Đan Mạch (năm 2012) nhằm tăng cường hợp tác nghiên cứu khoa học và thương mại.

 

Ngoài ra, Trung Quốc còn chứng tỏ khả năng sử dụng con đường phía Bắc để vận chuyển hàng hóa với tàu phá băng Tuyết Long vào năm 2010 và 2012. Con tàu thứ hai sẽ được giao vào năm 2016. Theo nhận định của Giám đốc Viện Nghiên cứu Bắc Cực Trung Quốc, vào năm 2020, có 5 - 15% thương thuyền Trung Quốc sẽ phải sử dụng tuyến hàng hải này. Bắc Kinh có kế hoạch chi 60 triệu USD mỗi năm cho hoạt động nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu Bắc Cực Trung Quốc - Bắc Âu, mới được thành lập ở Thượng Hải.Camkết thực hiện nhiệm vụ cứu hộ ở Bắc Cực cũng đã giúp Bắc Kinh chứng tỏ mình như một quốc gia có trách nhiệm.

 

Với những bước đi cụ thể, trong bàn cờ được dọn sẵn,Icelandlà một quân cờ phục vụ cho chiến lược dài hạn của Bắc Kinh tại vùng Viễn Bắc xa xôi.

 

Người đại biểu nhân dân