Khe cửa hẹp với bà Rousseff
Đài truyền hìnhBrazilđã hủy bỏ lịch phát sóng các trận bóng đá và nhiều chương trình hấp dẫn để truyền hình trực tiếp buổi bỏ phiếu, diễn ra trong không khí khá ồn ào. Tại Hạ viện, từng thành viên đứng lên tuyên bố lựa chọn của mình, đi kèm với một phát biểu ngắn gọn trong vòng 10 giây. Các phát biểu này tập trung chỉ trích bê bối tham nhũng và tình hình kinh tế tồi tệ tạiBrazil, tiếp sau đó là tràng vỗ tay ủng hộ hoặc các lời chỉ trích, nhạo báng từ phía đối lập. Các đối thủ của bà Rousseff xem ra không gặp khó khăn trong việc đạt được 2/3 số phiếu cần thiết để Hạ viện thông qua thủ tục luận tội. Buổi bỏ phiếu kết thúc trong màn ăn mừng của các nhà lập pháp. Một nghị sĩ đã bắn pháo hoa giấy từ khẩu súng đồ chơi sau khi bỏ phiếu chống lại Tổng thống. Trong khi đó, bà Rousseff bác bỏ mọi hành vi sai trái trong khi người ủng hộ bà liên tục lên án thủ tục luận tội là hành vi đảo chính.
Thủ tục luận tội sẽ được tiếp tục xem xét tại Thượng viện. Chỉ cần hơn 1/2 số thượng nghị sĩ ủng hộ, bà Rousseff sẽ chính thức bị đưa ra xét xử. Khi đó, Phó Tổng thống Michel Temer - một đối thủ từng là đồng minh của bà Rousseff - sẽ tạm giữ ghế Tổng thống. Rạn nứt giữa bà và Phó Tổng thống đã lên đến đỉnh điểm khi ngày 11.4 vừa qua, ông Termer đã gửi thông điệp tới những người ủng hộ ông kêu gọi thành lập một Chính phủ thống nhất quốc gia. Bà Rousseff sau đó đã cáo buộc, đó chính là âm mưu lật đổ bà.
Việc Hạ viện dễ dàng đạt được thế đa số 2/3 để thông qua thủ tục luận tội cho thấy khe cửa thoát hiểm cho Tổng thống Brazilngày càng khép lại. Tuy nhiên, để tránh viễn cảnh trên, bà Rousseff vẫn còn hai lựa chọn. Thứ nhất, bà có thể kháng cáo lên Tòa án Tối cao liên bang Brazil, với lý do các cáo buộc chống lại bà hoàn toàn không có cơ sở. Thứ hai, bà có thể vận động hành lang các thượng nghị sĩ, đồng thời sử dụng sức mạnh công đoàn của đảng Lao động, đưa hàng nghìn người xuống đường biểu tình, gây áp lực cho Quốc hội. Xét bối cảnh uy tín của bà đang sụt giảm nghiêm trọng và nhiều cuộc biểu tình đường phố đã nổ ra đòi bà từ chức, nhiều khả năng bà Rousseff sẽ lựa chọn phương án đầu tiên.
Thất bại thuộc về người dân
Việc Hạ viện ủng hộ luận tội bà Rousseff sau khi bà tái đắc cử chưa đầy 2 năm là một minh chứng mạnh mẽ cho sự sụp đổ sự nghiệp chính trị của nữ Tổng thống. Người kế nhiệm cựu Tổng thống biểu tượng Luiz Inacio Lula da Silva, cùng với đảng Lao động do bà đứng đầu, từng được đánh giá cao nhờ những thành tựu nổi bật về kinh tế, xã hội. Giờ đây,Brazilđang vật lộn với rất nhiều vấn đề. Kinh tế rơi vào khủng hoảng tồi tệ nhất kể từ năm 1930. Đại dịch Zika đang tàn phá các bang miền Đông Bắc. Cùng với bê bối tham nhũng của các chính khách, Brazil 2016 là một đất nước chia rẽ sâu sắc, khiến người ta không khỏi lo lắng liệu Rio de Janeiro có sẵn sàng tổ chức Thế vận hội mùa hè tháng 8 tới đây.
Các cuộc biểu tình đã diễn ra trên khắp đất nước. Theo ước tính của cơ quan cảnh sát, hơn 50.000 người ủng hộ luận tội đã tập trung bên ngoài tòa nhà Quốc hội, nhiều gấp đôi so với nhóm chống luận tội diễu hành khắp Thủ đô Brasilia. Những người biểu tình đã theo dõi buổi bỏ phiếu ở Hạ viện trên màn hình lớn như xem một trận bóng đá.
Dù hài lòng với kết quả bỏ phiếu, những người không ủng hộ Rousseff cũng rất hoài nghi khi hơn một nửa số các nghị sĩ bỏ phiếu luận tội, trong đó có Chủ tịch Hạ viện Eduardo Cunha, đang bị điều tra tham nhũng, hối lộ và các tội khác. Đảng viên đảng Cộng sản Brazil Marcivania Flexa nói rằng, chưa bao giờ bộ máy lãnh đạo “có vấn đề” như vậy. Chuyên gia Brazil Brian Winter từ tổ chức Americas Society and Council of the Americas đánh giá, sẽ không ai chiến thắng trong buổi luận tội bà Rousseff, bởi ngay cả Quốc hội Brazil cũng không còn được người dân tin tưởng. Theo ông Winter, trong vài tuần tới, bà Rousseff sẽ vận dụng mọi phương tiện pháp lý và chính trị để giữ chiếc ghế tổng thống. Một giai đoạn chuyển tiếp sẽ diễn ra trong lộn xộn, kéo dài vài tuần hoặc vài tháng. Khi đó, đối tượng thiệt hại lớn nhất của cuộc chiến quyền lực ở thượng tầng kiến trúc chính là người dân Brazil.
Đại biểu nhân dân
