Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có buổi tiếp phái đoàn đảng Liên đoàn Quốc gia vì Dân chủ (NLD) củaMyanmar do Chủ tịch đảng Aung San Suu Kyi dẫn đầu tại Đại lễ đường Nhân dân ở Thủ đô Bắc Kinh hôm 11.6. Ông Tập Cận Bình khẳng định, Trung Quốc và Myanmar là hai nước láng giềng hữu nghị và gắn bó trong suốt 65 năm qua kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao, Trung Quốc luôn coi quan hệ với Myanmar là mối quan hệ lâu dài và chiến lược; ủng hộ những nỗ lực của Myanmar bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, tôn trọng lựa chọn của Myanmar về con đường phát triển và sẽ hỗ trợ tiến trình hòa giải tại nước này. Về phần mình, bà Suu Kyi cho biết NLD đánh giá cao tầm quan trọng của mối quan hệ với Trung Quốc; bày tỏ hy vọng thông qua các chuyến thăm có thể tăng cường hơn nữa mối quan hệ hai đảng và quan hệ hữu nghị giữa nhân dân hai nước.
Đặt sang một bên những ngôn từ hoa mỹ về quan hệ hợp tác song phương, việc nhà lãnh đạo cao nhất của Trung Quốc thể hiện sự kỳ vọng vào lãnh đạo phe đối lập của quốc gia khác là cách ứng xử không bình thường, thể hiện những ý đồ của Bắc Kinh.
Hãng tin AP của Mỹ nhận định, việc Bắc Kinh nghênh tiếp lãnh tụ đối lập phản ánh quan hệ ngày càng xấu đi giữa Trung Quốc với chính quyền dân sự đang cầm quyền tạiMyanmar. Nói rộng ra, sự kiện này đồng thời là bước mới trong chiến lược của Bắc Kinh muốn ngăn chặn Washington mở rộng ảnh hưởng tại Đông Nam Á. Theo hãng trên, việc Đảng Cộng sản Trung Quốc chào đón một biểu tượng của phong trào đấu tranh dân chủ nước ngoài là một nghịch lý. Vì vậy, đằng sau sự kiện này chính là ý đồ của Bắc Kinh muốn dùng bà Aung San Suu Kyi để "dằn mặt" chính quyền Myanmar đang có dấu hiệu thoát ly khỏi vòng ảnh hưởng của Trung Quốc.
Trong khi đó, tờ Le Figaro của Pháp với tựa đề bài "Quý bà Rangun được Bắc Kinh tiếp đón", coi chuyến thăm là một hợp đồng làm ăn đầy vụ lợi. Tờ báo nhắc lại Bắc Kinh từng là đối tác quan trọng ủng hộ chính quyền quân sự tạiMyanmar. Khi đó Trung Quốc là chỗ dựa về mặt ngoại giao của Myanmar, còn quốc gia Đông Nam Á đã dành cho Bắc Kinh mọi ưu đãi về mặt kinh tế, thương mại. Myanmar dần trở thành láng giềng có tầm quan trọng chiến lược đối với Trung Quốc, vừa là nguồn cung cấp tài nguyên thiên nhiên, từ khoáng sản đến gỗ hay dầu mỏ, vừa là cửa ngõ giúp Trung Quốc mở đường ra Ấn Độ Dương.
Tuy nhiên, sau khi lực lượng dân sự lên nắm quyền tại Nay Pyi Taw và các lệnh trừng phạt được dỡ bỏ, tình hình đã có thay đổi. Trong quan hệ đối ngoại, tân chính quyềnMyanmarkhông che giấu ý định giảm bớt lệ thuộc vào Trung Quốc. Tổng thống Thein Sein đã không ngần ngại đình chỉ hai dự án của Trung Quốc bị người dân Myanmar phản đối là công trình xây đập thủy điện Myitsone và công trình khai thác mỏ đồng. Bắc Kinh buộc phải chia sẻ thị trườngMyanmarvới ngày càng nhiều nhà đầu tư phương Tây. Căng thẳng biên giới giữa Trung Quốc vàMyanmar, nhất là tại vùng Kokang, càng khiến mối quan hệ giữa hai nước thêm lạnh giá. Trong bối cảnh đó, việc trải thảm đỏ đón tiếp lãnh tụ đối lập Myanmar là một động thái nhiều ngụ ý. Mặc dù bà Aung San Suu Kyi sẽ không thể trở thành Tổng thống do một điều khoản trong Hiến pháp cản trở, nhưng đảng Liên đoàn Quốc gia vì dân chủ của bà hiện nay được đánh giá có thể chiến thắng trong kỳ bầu cử Quốc hội cuối năm 2015. Và đây là điều mà Bắc Kinh hướng tới.
Một chuyên gia Trung Quốc tại Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Trung Quốc cho rằng, khi mời bà Suu Kyi, Trung Quốc đang gửi một thông điệp tới Chính phủ Myanmar, để nhắc nhở rằng họ muốn có quan hệ thân thiện hơn và một giải pháp cho vấn đề biên giới. Bên cạnh đó, khi nghênh tiếp lãnh đạo của phe đối lập, rõ ràng chính quyền Trung Quốc muốn biểu lộ thái độ bực bội, mất kiên nhẫn của mình đối với chính quyền Myanmar.
Chính quyềnMyanmarđang lặng lẽ quan sát những động thái của Bắc Kinh. Các cơ quan truyền thông nhà nước thậm chí không đả động đến chuyến đi Trung Quốc của bà San Suu Kyi. Nhưng Bắc Kinh cũng không phải không có "gót chân Achilles". Đường ống dẫn dầu nhập khẩu vào Trung Quốc đang chạy qua lãnh thổMyanmar. Đây sẽ là con bài quan trọng để chính quyền Nay Pyi Taw gây sức ép trở lại đối với Trung Quốc.
Người đại biểu nhân dân
