Qua các tuyên bố và hành động cụ thể của Thủ tướng Trudeau, có thể thấy xu hướng nổi lên rõ rệt trong chính sách đối ngoại năm 2016 của Canada là sẽ tập trung mạnh vào việc củng cố và thắt chặt lại quan hệ với các cường quốc và tổ chức đa phương, đặc biệt là Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ, Liên minh châu Âu (EU) và Khu vực thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA).
Với Mỹ, đây là quốc gia láng giềng duy nhất có đường biên giới trên bộ vớiCanadavà hiện là đối tác thương mại lớn nhất của nước này. Mặc dù ngay sau khi Thủ tướng Trudeau lên nắm quyền, quan hệ hai nước gặp trục trặc nhỏ khi Tổng thống Mỹ Barack Obama bác bỏ Dự án đường ống dẫn dầu Keystone XL đầy tham vọng (xuất khẩu dầu cát từCanadasang miềnNamnước Mỹ). Nhưng theo đánh giá của giới chuyên gia cũng như nhìn vào đường hướng đối ngoại của chính quyền Trudeau, có thể thấy Washington vẫn luôn là ưu tiên hàng đầu trong quan hệ đối ngoại của Ottawa bởi Mỹ vừa là bạn hàng thương mại lớn nhất của Canada với kim ngạch thương mại hai chiều chiếm tới 70%, vừa là nước bảo trợ an ninh và quân sự cho Canada, một quốc gia có tới 3 mặt giáp đại dương.
Với Trung Quốc và Ấn Độ, Chính phủ Tự do của Thủ tướng Trudeau nhiều lần công khai coi đây là hai thị trường ưu tiên hợp tác kinh tế củaCanadatrong thời gian tới. Trong bối cảnh kinh tế có nhiều tín hiệu ảm đạm do giá dầu xuống thấp, đồng CAD mất giá kỷ lục, thị trường việc làm lao đao, nợ hộ gia đình tăng cao và thị trường bất động sản tiềm ẩn nhiều bong bóng, Canada buộc phải tìm kiếm các cơ hội hợp tác với những thị trường đang nổi giàu tiềm năng. Thủ tướng Trudeau đã lên kế hoạch sẽ đi thăm Trung Quốc và Ấn Độ vào cuối tháng 3, sau khi thăm chính thức Mỹ ngày 10 cùng tháng. Qua chuyến thăm này, Chính phủ Trudeau kỳ vọng sẽ sớm khởi động đàm phán thành lập FTA với Trung Quốc, hiệp định sẽ giúp mang lại hàng chục tỷ CAD cho Canada mỗi năm và tạo ra hàng chục nghìn việc làm mới.
Không chỉ củng cố quan hệ với các “đối tác cũ”, Chính phủ mới củaCanadacòn sẵn sàng chìa tay với một số quốc gia từng có quan hệ căng thẳng trước đây như Nga vàIran. Trong các tuyên bố gần đây, Thủ tướng Trudeau và Ngoại trưởng Canada Stephane Dion đều bắn tín hiệu sẵn sàng bình thường hóa quan hệ ngoại giao với Iran và khởi động lại các cuộc thảo luận với Nga.
Quốc gia trách nhiệm
Một trong những đặc trưng nổi bật khác trong chính sách đối ngoại mới của tân Chính phủCanadalà sự cởi mở, trách nhiệm trong tham gia giải quyết các vấn đề quốc tế. Điều này được thể hiện rõ qua 3 vấn đề lớn nhất hiện nay là chống biến đổi khí hậu, chống Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng và cuộc khủng hoảng di dư lớn nhất kể từ sau Thế chiến II.
Trong cuộc chiến chống IS, Chính phủCanadađã chính thức ngừng sứ mệnh ném bom ởIraqvàSyriađể tập trung vào công tác mà nước này có nhiều thế mạnh là huấn luyện trên mặt đất. Toàn bộ phi đội 6 máy bay ném bom CH-18s sẽ được đưa về nước từ ngày 22.2, nhưng quân số tham gia công tác huấn luyện sẽ được tăng lên gấp 3 lần so với hiện nay. Ngoài ra,Canadacũng sẽ tăng cường công tác đào tạo quân y, viện trợ nhân đạo và viện trợ phát triển với tổng số tiền lên tới 1,6 tỷ CAD trong 3 năm tới.Canadacho biết sẽ tăng quân số có mặt tạiIraqtừ 650 lên 830 người.
Trong cuộc khủng hoảng di cư quốc tế,Canada cũng thể hiện rõ quyết tâm và thế mạnh hơn hẳn các quốc gia khác. Canada có GDP và dân số chỉ bằng 1/10 của Mỹ, nhưng lại cam kết đến hết tháng 2.2016 sẽ tiếp nhận 25.000 người tị nạn Syria, gấp 2,5 lần của Mỹ. Tất nhiên, Canada có lợi thế diện tích rộng, dân số thưa, nhiều vùng thiếu hụt lao động trầm trọng, nhưng việc tiếp nhận dòng người tị nạn quá lớn trong bối cảnh kinh tế khó khăn hiện nay đang gây áp lực lớn lên mọi mặt đời sống xã hội từ y tế, giáo dục, nhà ở, trợ cấp phúc lợi xã hội đến thị trường việc làm… Một số thành phố lớn củaCanadanhưOttawa,TorontovàVancouverđã bắt đầu cảm nhận được những áp lực này và buộc phải tạm ngừng tiếp nhận người tị nạn, song nhìn chung Chính phủ và người dânCanadavẫn đặt quyết tâm rất lớn. Cam kết mới nhất củaCanadasẽ tiếp nhận thêm khoảng 15.000 người tị nạn nữa từ nay đến cuối năm càng thể hiện rõ vai trò và trách nhiệm của nước này trong việc cùng thế giới giải quyết làn sóng di cư lớn nhất kể từ sau Thế chiến II.
Bên cạnh hai vấn đề trên,Canadacũng đang có những nỗ lực rất lớn để vươn lên tuyến đầu trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.Canadacam kết cắt giảm mạnh khí thải, tăng cường đầu tư vào công nghệ xanh và cơ sở hạ tầng xanh để bảo đảm gắn tăng trưởng kinh tế với bảo vệ môi trường. Để thực hiện các mục tiêu này, Chính phủ liên bang đang tiến hành tham vấn rộng rãi với các chính quyền tỉnh bang và quyết tâm thực thi thâm hụt ngân sách để có tiền đầu tư cho tăng trưởng xanh. Những quyết tâm “vượt khó” củaCanadatrong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu đang tạo ra động lực mới thôi thúc các nước cùng chung tay hành động.
Với những nỗ lực vượt bậc của Chính phủ Canada trong thời gian qua, có thể thấy quốc gia này không chỉ dần lấy lại vị thế trước đây, mà còn chứng tỏ là một thành viên năng động và có trách nhiệm trong các vấn đề quốc tế. Sự trở lại đầy sống động đó đang tạo ra một hình ảnhCanadamới trong con mắt cộng đồng quốc tế và người dân.
Đại biểu nhân dân
