374
+ aa -

Quốc tế

Cập nhật lúc : 20/08/2015 07:39
ĐẢNG CỰU TỔNG THỐNG SRI LANKA RAJAPAKSA THẤT CỬ Quan hệ Trung Quốc -Sri Lanka gặp khó?
Thất bại trong cuộc tổng tuyển cử vừa qua, cựu Tổng thống Sri Lanka Mahinda Rajapaksa đành tạm gác giấc mộng trở lại ngôi vị quyền lực. Kết quả này cũng ảnh hưởng không nhỏ tới các chiến lược của Trung Quốc tại đây.
Quan hệ Trung Quốc - Sri Lanka từng rất tốt đẹp dưới thời Tổng thống Mahinda Rajapaksa Nguồn: Fox News

Thêm bước thụt lùi


Mặc dù kết quả chính thức chưa được công bố, song ông Rajapaksa đã thừa nhận Liên minh Tự do Nhân dân thống nhất (UPFA) thất bại trong một cuộc cạnh tranh mà ông đánh giá là công bằng và tuyên bố sẽ làm việc như một thành viên đối lập trong cơ quan lập pháp. Ông cho biết: “UPFA giành được thắng lợi tại 8 quận, trong khi đảng Dân tộc thống nhất (UNP) cầm quyền giành chiến thắng tại 11 trong tổng số 22 quận. Điều này có nghĩa là UPFA đã thua”.

 

Đây là thất bại thứ hai của ông Rajapakse trong cuộc đua quyền lực. Trước đó, ông đã phải kết thúc nhiệm kỳ Tổng thống 9 năm hồi tháng 1 vừa qua sau khi để thua đối thủ Maithripala Sirisena - ứng cử viên của đảng Dân tộc Thống nhất - trong cuộc bầu cử Tổng thống. Ông Rajapaksa là ứng cử viên đảng Tự doSri Lankathuộc UPFA, lên nắm quyền từ năm 2005. Trong cuộc bầu cử năm 2010, chính khách này tái đắc cử nhiệm kỳ hai với tỷ lệ phiếu bầu cao sau khi quân đội Chính phủ tiêu diệt phiến quân Tamil, chấm dứt cuộc xung đột kéo dài gần 4 thập kỷ ở quốc gia Nam Á này. Để mở đường cho việc trở lại cầm quyền nhiệm kỳ ba, năm 2011 trên cương vị Tổng thống, ông Rajapaksa đã cho sửa đổi Hiến pháp Sri Lanka, trong đó xóa bỏ điều khoản quy định Tổng thống chỉ được nắm quyền 2 nhiệm kỳ liên tiếp. Tuy nhiên, những cáo buộc tham nhũng, lạm quyền và thiếu năng lực đã khiến ông thất bại trong cuộc bầu cử cách đây 8 tháng.

 

Tin không vui với Bắc Kinh?


Thất bại của UPFA trong cuộc bầu cử lập pháp vừa qua không chỉ là tin buồn đối với cá nhân cựu Tổng thống Rajapakse mà có lẽ còn là nỗi thất vọng đối với Bắc Kinh. Trước thềm bầu cử Quốc hội tại Sri Lanka, giới phân tích khu vực đánh giá sự kết quả của cuộc bầu cử sẽ ảnh hưởng quan trọng tới chiến lược của Trung Quốc tăng cường sự hiện diện tại Ấn Độ Dương. Cuộc bầu cử không chỉ định hình tương lai chính trị Sri Lanka mà còn cấu trúc địa - chính trị ở Ấn Độ Dương, trung tâm của các dòng chảy thương mại và năng lượng toàn cầu.

 

Tầm quan trọng chiến lược của Sri Lanka hiện được Trung Quốc lưu ý khi nước này nỗ lực tăng cường hiện diện ở Ấn Độ Dương trước sự lo ngại của Ấn Độ và Mỹ. Trong thời gian ông Rajapaksa làm Tổng thống, quan hệ giữa Sri Lanka với Trung Quốc được cải thiện một cách ấn tượng. Nhiều công ty Trung Quốc giành được hàng loạt hợp đồng xây dựng béo bở, vốn sẽ bảo đảm vị thế của Colombo là chặng dừng quan trọng trong sáng kiến Con đường tơ lụa trên biển của Bắc Kinh, kết nối châu Á với châu Phi và Trung Đông.

 

Con đường tơ lụa trên biển không chỉ là sáng kiến về thương mại, mà nó cũng sẽ cung cấp nhiều điểm tiếp cận cho Hải quân Trung Quốc ở Ấn Độ Dương thông qua các thỏa thuận về tiếp nhiên liệu, bổ sung hàng tiếp tế và bảo trì. Sự kết hợp giữa các lợi ích kinh tế và quân sự được thể hiện rõ ràng vào mùa thu năm ngoái, khi các tàu ngầm Trung Quốc, trong chuyến hải hành đầu tiên đến Ấn Độ Dương, đã neo đậu tại khu cảng mới do người Trung Quốc đầu tư ở Thủ đô Colombo của Sri Lanka.

 

Tuy nhiên, người kế nhiệm của ông Rajapaksa, Tổng thống Maithripala Sirisena và Thủ tướng Ranil Wickremesinghe, dường như đã nhận ra những nguy cơ từ sự hợp tác với Trung Quốc. Thực tế, trong chiến dịch tranh cử Tổng thống, ông Sirisena, người đã từng giữ chức Bộ trưởng Y tế trong Nội các của ông Rajapaksa, từng tuyên bố rằng những hợp đồng mà Chính phủ trao cho Trung Quốc đang đẩy Sri Lanka vào bẫy nợ. Trong cương lĩnh tranh cử, ông Sirisena cũng cảnh báo: “Vùng đất, mà người da trắng (chỉ người châu Âu đã cai trị Sri Lanka), đã từng chiếm bằng sức mạnh quân sự, hiện đang bị người nước ngoài sở hữu sau khi họ chi một khoản tiền lo lót cho một số người... Nếu khuynh hướng này kéo dài thêm 6 năm nữa, đất nước chúng ta sẽ trở thành thuộc địa và chúng ta sẽ trở thành nô lệ”. Dù tuyên bố này không chỉ đích danh Trung Quốc, nhưng ẩn ý là quá rõ.

 

Sau khi lên nắm quyền, chính quyền của ông Sirisena đã dừng việc xây dựng một thành phố có tổng vốn đầu tư 1,4 tỷ USD mà các công ty Trung Quốc đang tiến hành và điều tra về các vi phạm môi trường, tham nhũng, trong đó có khoản tiền 1,1 triệu USD mà một công ty Trung Quốc bị nghi ủng hộ cho chiến dịch tái tranh cử tổng thống của ông Rajapaksa. Chính quyền mới cũng đồng thời điều chỉnh chính sách đối ngoại với Ấn Độ theo hướng khôi phục quan hệ sau nhiều năm bị tác động bởi mối quan hệ với Trung Quốc. Tổng thống Sirisena đã lựa chọn Ấn Độ là điểm đến trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên hồi tháng 3 vừa qua, báo hiệu xu hướng xoay chiều trong quan hệ với hai nước láng giềng.

 

Vì thế, một số nhà phân tích nhận định rằng, qua cuộc bầu cử Quốc hội vừa rồi, các cử tri Sri Lanka trên thực tế đã quyết định vận mệnh của chính mình bằng cách thúc đẩy chính sách đối ngoại độc lập và một nền kinh tế cởi mở

 

Người đại biểu nhân dân