Bất đồng tại cuộc họp

Ngày 17.5, đại diện 20 quốc gia và tổ chức thuộc nhóm ISSG đã nhóm họp tại Vienna, Áo trong nỗ lực hàn gắn thỏa thuận ngừng bắn tại Syria, đồng thời xúc tiến công tác viện trợ nhân đạo tại các khu vực bị ảnh hưởng nặng nề của cuộc nội chiến do Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và người đồng cấp Nga Sergei Lavrov đồng chủ trì. Cuộc họp của ISSG nhấn mạnh sự cần thiết của việc tôn trọng thỏa thuận ngừng bắnSyriavà cảnh báo mối đe dọa từ các nhóm khủng bố trong khu vực, cũng như trên thế giới.

Tuy nhiên, các bên đã không thể ấn định ngày diễn ra vòng đàm phán hòa binhSyriatiếp theo do phe đối lập tuyên bố không trở lại vòng đàm phán cho tới khi các điều kiện được đáp ứng.

ISSG cảnh báo, việc phe đối lập liên tiếp vi phạm thỏa thuận ngừng bắn đồng nghĩa với việc sẽ không còn nhận được sự bảo đảm từ phíaMoscowvàWashingtonnhư trong thỏa thuận ngừng bắn có hiệu lực từ 27.2 vừa qua. Lệnh ngừng bắn bị đe dọa từ 19.4, sau khi phe đối lập rời bàn đàm phán hòa bình, cáo buộc Chính phủ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad phớt lờ các yêu cầu của thỏa thuận: ngừng giao tranh và tăng viện trợ nhân đạo.

Bên cạnh đó, ISSG cũng yêu cầu Chương trình Lương thực thế giới của LHQ nhanh chóng viện trợ thức ăn, nước và thuốc men cho khu vực bị cô lập tại Syria từ ngày 1.6 tới. Thị trấn Daraya, ngoại ôDamascushiện đang bị vây hãm, lực lượng Chính phủ đã từ chối cho phép viện trợ vào thị trấn. Hàng trăm người bị cô lập trong thị trấn đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt thực phẩm nghiêm trọng.

Vị trí chính trị của Tổng thống Bashar al-Assad vẫn là mối bất đồng chính giữa các thành viên ISSG, đặc biệt là Nga – Mỹ. Trong khi Mỹ và các nước theo đuổi quan điểm: “Hòa bình củaSyrialà khi Assad từ chức” thì Nga vẫn giữ vững lập trường phản đối sự ra đi của ông Assad. Lập luận cho quan điểm của mình, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nhấn mạnh, Nga quan tâm nhiều hơn tới cuộc chiến chống khủng bố và tại Syria, cuộc chiến chỉ đi tới thành công khi có sự phối hợp cùng lực lượng dưới mặt đất (lực lượng quân Chính phủ al-Assad). Theo Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, quá trình hòa đàm tạiSyriatới nay vẫn dậm chân tại chỗ là do Chính phủ của ông al-Assad không thực hiện được những cam kết như thay đổi Hiến pháp, tổ chức bầu cử nhằm bảo đảm giải pháp chính trị choSyria. 

Thất bại của Washington trong thuyết phục Moscow chấp thuận quan điểm về sự ra đi của ông Assad đã gây thất vọng cho các đại diện châu Âu và Ảrập tham gia cuộc họp. Trước đó, giới phân tích đã hy vọng rằng có cơ hội đồng thuận trong quyết định tương lai của Tổng thống al-Assad sau cuộc điện đàm giữa Ngoại trưởng hai nước Nga, Mỹ hồi đầu tháng này. Đây là lần đầu tiên Moscow chấp thuận điện đàm thảo luận về khả năng thoái vị của Tổng thống Syria với Mỹ. Tuy nhiên, đến nay, hai cường quốc này vẫn giữ vững quan điểm của mình..

Đe dọa từ khủng bố

Trong khi các phe phái tham gia vào cuộc nội chiến vẫn chưa tìm được tiếng nói chung, người dânSyriatiếp tục phải đối mặt với mối đe dọa từ chủ nghĩa khủng bố. Mặc dù Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng bị xem như đang suy yếu tại Syria, song, nhiều thông tin tình báo cho biết, tổ chức khủng bố al-Qaeda đã chuyển hướng tới đất nước này. Tình báo Mỹ nhấn mạnh al-Qaeda đang điều động những chiến binh tinh nhuệ nhất tới tập trung tại khu vực nhằm thiết lập trụ sở chính và gây dựng địa bàn hoạt động. Quyết định này được lãnh đạo al-Qaeda đưa ra sau khi các cuộc không kích của Mỹ gây tổn thất nghiêm trọng cho cơ quan đầu não của tổ chức này tạiPakistan. Mục tiêu là nhằm biếnSyriatrở thành bàn đạp để tấn công vào Mỹ và châu Âu. Bên cạnh đó, đặt trụ sở tạiSyriacũng giúp al-Qaeda thu hút các tân binh từ quốc gia láng giềng như Thổ Nhĩ Kỳ, ordan, Lebanon.

Trước đó, al-Qaeda đã hỗ trợ lực lượng nổi dậy Mặt trận al-Nursa tại Syria, một chi nhánh của tổ chức khủng bố này, hiện diện tại Syria kể từ khi bắt đầu cuộc nội chiến năm 2011.

Người Kurd ởSyriacũng bày tỏ lo ngại trước tình trạng cạnh tranh ảnh hưởng giữa al-Qaeda và IS tạiSyria. Bất kỳ cuộc giao tranh nào giữa các lực lượng đều trở thành mối lo ngại của người dânSyria. Việc dân thường bị ảnh hưởng bởi các cuộc đụng độ giữa các phe phái tại Syria là điều không thể tránh khỏi.

Al-Qaeda và IS có nhiều mâu thuẫn trong giáo lý và phương châm hành động. Trên thực tế, chi nhánh của al-Qaeda tạiSyrialà Mặt trận al-Nursa cũng đã chiếm nhiều địa bàn của IS trong khu vực. Có thông tin cho biết, tiền thân của IS là một nhánh của al-Qaeda tạiIraq, chung tư tưởng và mục tiêu thành lập Nhà nước Hồi giáo. Tuy nhiên, IS đã tách khỏi al-Qaeda và phát triển theo con đường khác, nhanh hơn, chiếm phạm vi ảnh hưởng lớn hơn tổ chức mẹ.

 Nhóm Quốc tế hỗ trợ Syria (ISSG) gồm các nước: Nga, Mỹ, Trung Quốc, Ai Cập, Pháp, Đức, Iran, Iraq, Italy, Jordan, Lebanon, Oman, Qartar, Ảrập Xêút, Thổ Nhĩ Kỳ, Anh và các tổ chức: Liên đoàn Ảrập, Liên minh châu Âu (EU), Liên Hợp Quốc (LHQ). ISSG tuyên bố cam kết thực hiện Nghị quyết 2254 của Hội đồng Bảo an LHQ thông qua ngày 18.12.2015 về bảo đảm cho quá trình chuyển đổi chính trị tại Syria; thực hiện lệnh ngừng bắn trên toàn Syria; tạo điều kiện cho công tác nhân đạo và chống chủ nghĩa khủng bố tại khu vực.

Đại biểu nhân dân