Nỗi hổ thẹn của châu Âu
Thông báo mới nhất của Sở Cảnh sát thành phố Cologne, miền Tây nước Đức, cho biết có tới hơn 500 trường hợp bị quấy rối trong đêm Giao thừa vừa qua. Hơn 40% trong số này bị quấy rối tình dục. Các nhân chứng đã miêu tả lại cảnh tượng hỗn loạn khi hàng trăm phụ nữ bị sàm sỡ, quấy rối và cướp bóc ở trước Nhà ga trung tâmCologne. Mặc dù chưa đưa ra lời buộc tội chính thức, song cảnh sát Cologne nhận định đa số các nghi can gây ra vụ bạo lực tại nhà ga nói trên chủ yếu là những người tìm kiếm tị nạn và di cư đến từ Bắc Phi.
Quy mô của vụ gây rối này đã tạo cú sốc lớn đối với nước Đức và đổ dồn sự chú ý vào khoảng 1,1 triệu người di cư tới Đức trong năm ngoái, đồng thời cũng làm gia tăng tâm lý hoài nghi và kỳ thị trong những người có tư tưởng bài ngoại tại Đức. Vụ việc cũng làm dấy lên lo ngại rằng cảnh sát Đức đã không bảo vệ hiệu quả cho người dân khi bạo lực xảy ra. Có 39% những người được hỏi trong cuộc thăm dò dư luận của báo Bild am Sonntag mới đây cho rằng cảnh sát đã không thực hiện được nhiệm vụ này.
Áp lực đối với lòng tốt
Trong bối cảnh những tranh cãi về vấn đề người di cư vẫn đang âm ỉ, vụ tấn công ởColognengay lập tức làm dấy lên những ý kiến phản ứng và biện pháp đối phó tại Đức và nhiều nước khác.
Vụ việc đã làm bùng phát các cuộc tuần hành của phong trào Pegida chống Hồi giáo hóa phương Tây cũng như các cuộc biểu tình của lực lượng phản đối. Pegida đã kêu gọi được khoảng 1.500 người biểu tình mang theo các biểu ngữ phản đối chính sách tị nạn của Thủ tướng Merkel, kêu gọi bà từ chức. Các cuộc biểu tình đã biến thành bạo lực, buộc lực lượng cảnh sát Đức phải sử dụng hơi cay và vòi rồng để giải tán đám đông quá khích. Bộ trưởng Nội vụ bang Nordrhein-Westfalen, ông Ralf Jager đã quyết định sa thải cảnh sát trưởng thành phốCologne.
Áp lực gia tăng đối với Thủ tướng Merkel, nữ chính trị gia ủng hộ chính sách mở cửa tiếp nhận người di cư. Bà Merkel cho rằng các vụ tấn công hàng loạt nhằm vào phụ nữ tại Cologne là các hành vi phạm tội cần phải bị xử lý thích đáng, theo đó nhấn mạnh các vụ tấn công này đang đặt ra những thách thức và nhiệm vụ mới cần được giải quyết triệt để. Từ tuyên bố “nước Đức sẽ quản lý được dòng người di cư ồ ạt”, Thủ tướng Merkel đã buộc phải thay đổi chính sách đề ra, theo đó ủng hộ việc áp dụng các luật nghiêm ngặt hơn nhằm trục xuất những người tị nạn phạm pháp tại nước này, trong bối cảnh Bộ trưởng Tư pháp Heiko Maas cho rằng vụ bạo lực tại Cologne là có tổ chức và đã được lên kế hoạch. Theo bà, cần phải thay đổi các luật pháp hiện hành liên quan đến người tị nạn, theo đó bất cứ người tị nạn nào phạm pháp và bị tuyên án tù, cho dù là án treo, cũng đều sẽ bị tước bỏ quyền hưởng quy chế tị nạn và bị trục xuất khỏi Đức. Bà nhấn mạnh nếu luật pháp về vấn đề này không đủ mạnh, thì cần phải thay đổi để những người phạm tội cướp bóc và quấy rối phụ nữ nhận thức rõ sức mạnh của luật pháp. Nhà lãnh đạo cam kết sẽ hành động để bảo vệ không chỉ các công dân Đức mà cả những người tị nạn vô tội, song về dài hạn sẽ hạn chế dần dòng người nhập cư vào Đức. Theo luật pháp Đức, những người tị nạn sẽ chỉ bị trục xuất nếu họ bị phạt tù ít nhất 3 năm.
Có nên khép lại “đường biên giới mở”?
Trong năm 2015, Đức đã bước đầu thành công trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng di cư khi tiếp nhận tới hơn 1 triệu người nhập cư, chiếm 2/3 tổng số người vào châu Âu, mà vẫn giữ ổn định tình hình chính trị - xã hội. Mặc dù vậy, những kết quả Đức đạt được mới chỉ là tạm thời và khó khăn vẫn đang ở phía trước. Ngay trong những ngày đầu năm mới, tất cả các nước Bắc Âu đều đồng loạt tuyên bố các biện pháp kiểm soát biên giới ngăn dòng người di cư. Hiệu ứng “domino” này một lần nữa đặt khu vực Shengen trước nguy cơ đổ vỡ và tạo thêm thách thức cho Đức. Một khi các nước Bắc Âu thắt chặt đường biên giới, dòng người di cư sẽ không còn nhiều đích đến ngoài Đức và áp lực sẽ tiếp tục đổ dồn lên quốc gia này. Bài toán củaBerlinlà làm thế nào để thể hiện được vai trò điều phối ở Lục địa Già trong bối cảnh cuộc khủng hoảng di cư không hề có dấu hiệu lắng dịu. Nếu Thủ tướng Merkel không dung hòa được chính sách di cư với các nước láng giềng EU, Đức sẽ trở thành nước duy nhất “chịu trận” khi dòng người di cư vẫn đang trên các con đường tiến về vùng đất đầy mơ ước này.
Thủ tướng Merkel từng khẳng định, Đức có thể đối phó với làn sóng người di cư mới mà không cần phải tăng thuế hay gây nguy hiểm cho ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, khi hàng chục nghìn người tìm kiếm tị nạn tiếp tục kéo về Đức, các nguồn lực của Đức bị kéo căng và sẽ đặt ra không ít thách thức cho nhà chức tráchBerlin. Dù bà Merkel đã tuyên bố có thể xoay xở được về mặt hậu cần, nhưng hòa nhập lâu dài nhóm người theo dự tính đạt tới 1% tổng dân số, hầu hết theo những tôn giáo khác nhau là vấn đề khác hoàn toàn. Viễn cảnh chấp nhận hơn 1 triệu cư dân mới trong năm nay đưa ra cho Đức một cơ hội trẻ hóa dân số và bảo đảm cho sự thịnh vượng kinh tế nhưng cũng thách thức sự đồng nhất văn hóa mà người Đức đang tự hào.
Có thể thấy, giấc mơ của Thủ tướng Merkel về cách giải quyết suôn sẻ cuộc khủng hoảng người di cư đang gặp rất nhiều trắc trở và khái niệm “biên giới mở” cũng đang mang đến nhiều thách thức cho châu Âu.
Trong đêm Giao thừa 31.12.2015, khoảng 1.000 người đàn ông - nhìn bề ngoài có thể đến từ khu vực Ảrập hoặc Bắc Phi đã tụ tập trước nhà ga trung tâm Cologne để uống rượu, đốt pháo hoa đón năm mới. Một nhóm trong số này đã quấy rối và cướp bóc những người phụ nữ qua đường hoặc khách tham quan là nữ giới. Ngoài ra, truyền thông Đức đưa tin các vụ việc tương tự cũng đã xảy ra trong đêm Giao thừa tại thành phố Hamburg và Stuttgart.
Đại biểu nhân dân
