Không thể cứu vãn

Theo kết quả bỏ phiếu, tổng cộng có 118 nghị sĩ đã bỏ phiếu phản đối ông Essid, trong khi chỉ có ba phiếu ủng hộ ông tại nhiệm và 27 người bỏ phiếu trắng. Nội các hiện tại của Thủ tướng Habib Essid được thành lập hồi tháng 2 năm ngoái. Đây là nội các đầu tiên sau các cuộc bầu cử Quốc hội và Tổng thống vào năm 2014 - cuộc bầu cử tự do đầu tiên ở quốc gia Bắc Phi này. Nội các lúc đó được kỳ vọng sẽ thúc đẩy sự ổn định ở Tunisia, đất nước vừa trải qua quá trình chuyển tiếp dân chủ 4 năm sau làn sóng nổi dậy lật đổ nhà lãnh đạo Ben Ali.

Tuy nhiên, Chính phủ đương nhiệm bị chỉ trích gay gắt do không thể giải quyết cuộc khủng hoảng kinh tế, tình trạng thất nghiệp cao và một loạt vụ tấn công của lực lượng thánh chiến. Trong 6 tháng đầu năm nay, nền kinh tếTunisiachỉ đạt mức tăng trưởng 0,4%. Sức ép đã gia tăng mạnh mẽ sau khi Tổng thống Beji Caid Essebsi hồi tháng 6 trực tiếp chỉ trích chính quyền trên truyền hình và đề xuất thành lập chính phủ đoàn kết dân tộc mới. Đỉnh điểm của mâu thuẫn là ngày 13.7 vừa qua, các bên liên quan tại Tunisia đã chính thức ký “Thỏa thuận Carthage” - văn kiện đề ra việc ưu tiên thành lập một chính phủ đoàn kết dân tộc. Sáng kiến này tập hợp 4 đảng tham gia chính phủ liên hiệp, bao gồm đảng Nidaa Tounes, đảng Ennahda, đảng Mặt trận Nhân dân và đảng Tự do Afek Tounes, cùng các chính đảng ủng hộ thay đổi chính phủ nhằm giúp đưa đất nước thoát khỏi cuộc khủng hoảng kinh tế - xã hội hiện nay.

Thỏa thuận Carthage cũng đề ra những ưu tiên khác của chính phủ trong thời gian tới như chống khủng bố và tham nhũng, thúc đẩy phát triển kinh tế và tạo việc làm cho thanh niên, soạn thảo ngay một kế hoạch cứu vãn nền kinh tế, tập trung vào những ngành đang gặp khó khăn. Tuy nhiên, các bên tham gia ký thỏa thuận này chưa công bố thời hạn để thành lập chính phủ đoàn kết dân tộc.

Theo quy định của Hiến pháp, sau cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm này, Tổng thống Essebsi sẽ có 10 ngày để cân nhắc và chỉ định một nhân vật mới với nhiệm vụ thành lập chính phủ đoàn kết dân tộc. Chính khách được lựa chọn sẽ có một tháng để công bố nội các và đệ trình Quốc hội phê chuẩn.

 
Sự ổn định giả tạo? 

Theo các chuyên gia, các nghị sĩ bỏ phiếu bất tín nhiệm Thủ tướng Essid là nhằm thể hiện sự ủng hộ đối với sáng kiến thành lập chính phủ đoàn kết dân tộc khi xét tới đại cục khó khăn hiện nay. Trong bối cảnh quốc gia Bắc Phi này đang rơi vào khủng hoảng kinh tế - xã hội, sáng kiến của Tổng thống Essebsi được coi là nhằm “tạo dựng một sự ổn định giả tạo” trên cả lĩnh vực chính trị và kinh tế. Ông Essid không còn được coi là người phù hợp trên cương vị Thủ tướng khi tỏ ra bất lực trước những vấn đề kinh tế - xã hội. Trong khi đó, một số nhà quan sát cho rằng, ẩn đằng sau sáng kiến của Tổng thống Essebsi đó là ý đồ thâu tóm quyền lực, can thiệp vào cơ quan hành pháp.

5 năm trước, Tunisia không chỉ được coi là “cái nôi” của Mùa Xuân Ảrập, là hình mẫu cho sự lên ngôi của lực lượng tự xưng là làm cách mạng. Tình hình thực tế đã có nhiều thay đổi khi làn sóng mùa xuân Ảrập qua đi, quốc gia này đứng trước tình trạng chia rẽ sâu sắc, đình công và bất ổn gia tăng, người dân bất mãn, các thể chế nhà nước hoạt động yếu kém và liên tục phải đối mặt với những vụ tấn công của các phần tử Hồi giáo. Nội các đầu tiên ra đời sau các cuộc bầu cử Quốc hội và Tổng thống cũng bất lực và hậu quả là phải ra đi sau cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm. Vì vậy, một chính phủ mới chưa chắc đã là lời giải cho những khó khăn hiện này củaTunisia.

Đại biểu nhân dân