Sắc lệnh được công bố ngày 26.9, theo đó 160 thành viên của Hội đồng Shura do Quốc vương Salman chỉ định để tư vấn cho Chính phủ sẽ bị giảm 15% phụ cấp hàng năm về nhà ở, đồ nội thất và xe hơi. Chính phủ Ảrập Xêút cũng được yêu cầu ngừng cấp xe công cho các quan chức cấp cao, trong khi phụ cấp điện thoại cũng bị cắt giảm. Sắc lệnh trên không áp dụng với nhân sự trong lực lượng đang tham gia chiến đấu trong liên quân Ảrập chống phiến quân Houthi tại Yemen, cũng như các chiến dịch an ninh bên ngoài đất nước.
Việc giá dầu thế giới sụt giảm tới hơn một nửa kể từ năm 2014 đã khiến Ảrập Xêút lâm vào tình cảnh thâm hụt ngân sách kỷ lục trong năm ngoái (lên tới 100 tỷ USD) do nguồn thu chính của ngân sách từ “vàng đen” bị ảnh hưởng mạnh. Quốc gia Trung Đông này buộc phải cắt giảm trợ cấp chưa từng có, đồng thời triển khai việc tiết giảm chi tiêu.
2016 cũng là năm không dễ dàng đối với Quốc vương Salman khi thâm hụt ngân sách dự kiến của nước này sẽ vọt lên 327 tỷ riyal. Thậm chí, Riyadh ước tính mức chi tiêu dự kiến trong năm tới đạt 224 tỷ USD, trong khi doanh thu dự kiến chỉ đạt 137 tỷ USD. Trong khi đó, dự báo mới từ cả Ngân hàng Thế giới (WB) và Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) cho thấy giá dầu sẽ tiếp tục giảm sâu xuống thấp tới mức 20 USD/thùng ngay trong năm nay.
Hiện thực hóa Tầm nhìn 2030
Theo giới phân tích, giảm lương viên chức là bước đi sáng suốt của Quốc vương Salman trong bối cảnh kinh tế khó khăn, người dân bất bình với các chiến dịch tấn công quân sự tại Yemen gây tốn kém tiền của. Để bảo đảm khả năng tài chính, Riyadh bắt đầu áp dụng các biện pháp siết chặt chi tiêu. Tuy nhiên, chính sách cắt giảm trợ cấp năng lượng đã gây ra một số phản ứng từ dân chúng. Để trấn an người dân, giới chức phải là những người đi tiên phong, gương mẫu. Nói cách khác, đây là bước đi nhỏ trong lộ trình lớn của Riyadh.
Ảrập Xêút đang từng bước hiện thực hóa kế hoạch “Tầm nhìn 2030” để đa dạng hóa nền kinh tế, bớt phụ thuộc vào nguồn thu dầu mỏ thông qua các cải cách mạnh mẽ về đầu tư và kinh doanh. Nước này có kế hoạch trong vòng 5 năm tới sẽ tăng gấp 3 lần các nguồn thu phi dầu mỏ và kiểm soát chặt chẽ tiền lương trong khu vực nhà nước. Theo các bộ trưởng, những cải cách trên được xây dựng nhằm giảm sự phụ thuộc của nền kinh tế vào dầu mỏ và xây dựng một tương lai bền vững hơn cho đất nước.
Với hơn 500 dự án và sáng kiến cũng như các chỉ thị đối với các bộ và cơ quan Chính phủ khác được đề cập tới trong NTP (Chương trình chuyển đổi quốc gia), Ảrập Xêút sẽ phải tiêu tốn khoảng 270 tỷ riyal để thực thi đầy đủ kế hoạch này. Quốc vụ khanh Mohammed Al al-Sheikh cho biết, chi phí trên sẽ không ảnh hưởng đến ngân sách của Ảrập Xêút, đồng thời nhấn mạnh rằng gói đầu tư 300 tỷ riyal tiếp theo dự kiến sẽ dùng để chi cho các sáng kiến trong NTP tại khu vực tư nhân. Các chuyên gia phân tích cho rằng, việc cải tổ nội các mạnh mẽ mới nhất của Chính phủ Ảrập Xêút được đánh giá là rất nghiêm túc và đang đi đúng hướng. Bộ trưởng Quốc phòng kiêm người đứng đầu Hội đồng Kinh tế Mohammed bin Salman Al Saudi, bày tỏ tin tưởng đến năm 2020, quốc gia dầu mỏ có thể tồn tại mà không cần nguồn tài nguyên chiến lược này.
Theo Tầm nhìn 2030, nguồn thu phi dầu mỏ mới của Ả rập Xêút dự kiến sẽ được lấy từ việc áp dụng thuế giá trị gia tăng (VAT), thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các mặt hàng nước ngọt và thuốc lá, và các loại phí đánh vào khu vực tư nhân.
Đại biểu nhân dân
