Tái khẳng định sự ủng hộ

Tại hai chặng dừng chân này, người đứng đầu Lầu Năm Góc đều có các cuộc tiếp xúc quan trọng với giới chức quân sự nước sở tại. Với New Delhi, đây là chuyến công du Ấn Độ lần thứ hai trong vòng chưa đầy một năm qua của Bộ trưởng Carter. Hai bên đã đưa ra tuyên bố chung tái khẳng định tầm quan trọng của việc bảo vệ an ninh hàng hải, bảo đảm tự do hàng hải và các chuyến bay trên khắp khu vực, trong đó có Biển Đông.

Trong khuôn khổ chuyến thăm, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Carter đã tới thăm căn cứ hải quân Karwar, tàu sân bay INS Vikramaditya của Ấn Độ và siêu hạm USS Blue Ridge, tàu chỉ huy của Hạm đội 7 của Mỹ vừa đến thăm cảngGoacủa Ấn Độ hồi đầu tháng 4. Ông Carter khẳng định Mỹ ủng hộ Ấn Độ tăng cường số lượng tàu chiến và tin rằng Ấn Độ sẽ trở thành nhân tố bảo đảm cho an ninh khu vực.

Tại Manila, ông Carter trở thành Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đầu tiên quan sát cuộc tập trận chung hàng năm mang tên “Balikatan” (Vai kề vai) của khoảng 8.000 nhân viên quân sựMỹ,PhilippinesvàAustralia. Đặc biệt cuộc tập trận quân sự quy mô lớn năm nay bao gồm cả tập trận các lực lượng hải quân chung, đổ bộ bộ binh và một mô phỏng liên quan đến việc đánh chiếm lại một hòn đảo ở Biển Đông bị xâm chiếm bởi một quốc gia giấu tên. Nhân dịp này, Bộ trưởng Carter cũng đến thăm hai trong số năm căn cứ quân sự tạiPhilippines, trong đó có một căn cứ giáp với Biển Đông. Điểm nhấn tại chặng dừng chân Manila là việc Bộ trưởng Carter dẫn đầu nhóm quan chức an ninhPhilippineslên tàu sân bay USS John C. Stennis chạy bằng năng lượng hạt nhân của Mỹ đang triển khai ở Biển Đông.

Người đứng đầu Lầu Năm Góc cũng tuyên bố các lực lượng của Mỹ vàPhilippinesđã tiến hành tuần tra chung trên biển từ tháng 3 vừa qua và sẽ sớm bắt đầu triển khai hoạt động tuần tra trên không ở khu vực Biển Đông. Mỹ sẽ duy trì gần 300 binh sĩ, bao gồm cả lính đặc công của lực lượng không quân được trang bị máy bay chiến đấu và trực thăng tại Philippines đến cuối tháng này, đồng thời thành lập một Trung tâm Chỉ huy tác chiến ở Philippines để điều phối các hoạt động chung. Mỹ cũng tăng cường luân chuyển quân đội tại đây với tần suất thường xuyên hơn để thúc đẩy huấn luyện và hỗ trợ các hoạt động quân sự trong khu vực.

Ẩn ý của Washington

Trước những diễn biến phức tạp tại Biển Đông thời gian vừa qua, chuyến công du của chủ nhân Lầu Năm Góc cho thấy, Mỹ muốn gây dựng và củng cố các tiền đồn ở khu vực nhằm gửi đi tín hiệu cứng rắn đối với Bắc Kinh.

New Delhi với địa thế quan trọng nằm ở cửa ngõ của Ấn Độ Dương, là quốc gia có thể giúp Mỹ kết nối xuyên đại dương với các đồng minh như Nhật Bản, Australia; thúc đẩy chính sách tái cân bằng tại châu Á - Thái Bình Dương. Điều đó càng quan trọng khi Ấn Độ luôn được xem như một đối trọng lớn của Trung Quốc ở châu Á.

Với Philippines, chuyến thăm của ông Carter là thông điệp của Mỹ đối với ổn định tại khu vực, với cam kết Washington sẽ bảo đảm an ninh cho các đồng minh ở châu Á, trong đó có Manila; hàm ý rằng Washington là sẽ bằng mọi cách bảo đảm sự hiện diện quân sự ở Đông Nam Á và khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Vừa qua, Chính quyền của Tổng thống Barack Obama đã ký một thỏa thuận mới với Philippines, trong đó cam kết viện trợ 40 triệu USD để tăng cường bảo vệ bờ biển của nước này và ủng hộ những vụ kiện của Philippines về yêu sách chủ quyền lãnh thổ phi pháp của Trung Quốc tại Tòa Trọng tài Thường trực ở The Hague, Hà Lan.

Thời gian qua, Trung Quốc không ngừng có các hoạt động bành trướng bằng các hành động xây dựng đảo nhân tạo và đưa các phương tiện quân sự đến Biển Đông. Ông Gregory Poling, Giám đốc Chương trình Sáng kiến minh bạch hàng hải châu Á thuộc Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) của Mỹ cho rằng mục tiêu của Trung Quốc là áp đặt cái giá phải trả cho bất cứ máy bay, tàu thuyền nào muốn đi vào hoặc đi ra khu vực Biển Đông. Và đó là điều không nước nào trên thế giới có thể chấp nhận.

Trước đó, Washington gây áp lực mạnh đối với Bắc Kinh bằng cách củng cố tuyên bố cứng rắn tại Hội nghị Ngoại trưởng Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) mới đây, trong đó bày tỏ “phản đối mạnh mẽ với bất kỳ hành động hăm dọa, cưỡng chế hay khiêu khích đơn phương nào có thể làm thay đổi hiện trạng và gia tăng căng thẳng, đồng thời kêu gọi tất cả các quốc gia ngừng ngay các hoạt động cải tạo đất và xây dựng tiền đồn cho mục đích quân sự”. Đây là lần đầu tiên các cường quốc châu Âu như Anh, Pháp, Đức và Italy đưa ra một tuyên bố chung về vấn đề Biển Đông

Đại biểu nhân dân