Chọn người trung thành
Theo Luật, quyền Giám đốc Tình báo Quốc gia hiện tại, ông Joseph Maguire sẽ phải rời chức vụ tạm thời này trước ngày 12.3. Vốn là một đô đốc nghỉ hưu, ông Maguire đã được chỉ định ngồi “ghế nóng” trong năm 2018, trong bối cảnh một “người thổi còi” tại CIA đệ đơn khiếu nại về các thỏa thuận của Tổng thổng Donald Trump với Ukraine nhằm điều tra đối thủ chính trị của mình là cựu Phó Tổng thống Biden - người cũng tham gia tranh cử Tổng thống vào tháng 11 tới. Được biết, sau khi được bổ nhiệm, tân Giám đốc Grenell dự kiến bắt đầu công việc mới ngày 20.2.
Trước đây, ông Trump nhiều lần chê các cơ quan tình báo của Mỹ bởi không đồng tình với những phát hiện của họ, trong đó chủ yếu là các kết luận Nga đã can thiệp vào cuộc bầu cử Tổng thống năm 2016 nhằm giúp ông giành chiến thắng. Thậm chí, ông chủ Tòa Bạch ốc đương nhiệm còn “khuyên” lãnh đạo các cơ quan này “về trường học lại” sau khi họ đưa ra những đánh giá về Iran và Triều Tiên không hợp với sáng kiến chính sách của ông.
Ngược lại, Tổng thống từ lâu luôn đánh giá rất cao khả năng của ông Grenell và thường xuyên khen ngợi vị “đại sứ yêu thích” của mình trong những lần xuất hiện trên truyền hình hay trên trang Twitter cá nhân. Bằng việc lựa chọn một nhân vật ít kinh nghiệm trong lĩnh vực tình báo hoặc quản lý một cơ quan lớn, Tổng thống Donald Trump đánh tín hiệu rằng, ông muốn một nhà lãnh đạo tình báo mới đáng tin cậy và năng nổ. Thành thực mà nói, ông Grenell luôn bênh ông Trump, thường xuyên phản bác những thông tin giả mạo và chỉ trích ông chủ Nhà Trắng trên mạng. Còn nhớ tháng trước, ông đã giận dữ yêu cầu tờ Washington Post rút lại một bài báo mà ông khẳng định dựa trên các nguồn tin bịa đặt, rằng Tổng thống Mỹ đã đe dọa sẽ áp thuế tự động đối với ô tô châu Âu nếu các nhà lãnh đạo châu lục này không áp dụng đường lối cứng rắn hơn đối với chương trình hạt nhân Iran… Hay trong những ngày gần đây, sau khi Bộ trưởng Tư pháp Mỹ William P. Barr phát biểu trong một cuộc phỏng vấn rằng, việc Tổng thống hay đăng trạng thái trên Twitter khiến công việc của ông trở nên khó khăn hơn, ông Grenell đã lập tức xuất hiện trên Fox News để phản bác khi khẳng định “điều đó khiến tôi dễ làm việc hơn nhiều”. Ông còn dẫn chứng, áp lực của Tổng thống Trump đã buộc các đồng minh NATO phải chi nhiều hơn cho quốc phòng.
Thực tế, tuy vô cùng trung thành với ông Trump, nhưng ông Grenell rất cứng rắn và có nhiều tuyên bố gây tranh cãi trên các phương tiện truyền thông. Lúc trên cương vị là Đại sứ Mỹ tại Đức, ông từng công khai tuyên bố rằng một số quan chức Đức đã bày tỏ sự phản đối Chính phủ. Đây là động thái can thiệp khác thường vào các vấn đề nội bộ mà nhiều nhà ngoại giao thường tránh. Ông thậm chí còn chỉ trích một loạt chính sách mà mình cho là thất bại ở Đức, từ mở cửa biên giới, quan điểm của Berlin về Iran, chi tiêu quân sự hay vấn đề đầu tư của Trung Quốc vào mạng điện thoại toàn cầu…
Nói như ông Douglas H. Wise, một cựu quan chức tình báo cấp cao của Mỹ, ông Grenell, ngay từ đầu đã là “tay bắn tỉa siêu hạng” trên phương tiện truyền thông xã hội. Do đó, nhà lãnh đạo này chắc chắn phù hợp với chương trình nghị sự của Tổng thống Trump.
Không dễ được lòng
Tuy nhiên, không phải ai cũng hài lòng với quyết định bổ nhiệm nhân sự quan trọng của ngành tình báo Mỹ. CNN dẫn lời một cựu quan chức Mỹ cấp cao cho rằng, quyết định của Tổng thống Donald Trump là nhằm “lấp đầy các khoảng trống” bằng người trung thành sau tiến trình luận tội trong khi tìm một giải pháp lâu dài. Ông Grenell có thể sẽ không được chỉ định chính thức giữ vị trí Giám đốc Tình báo Quốc gia, vốn cần phải có sự phê chuẩn của Thượng viện, bởi hồ sơ của ông với vai trò Đại sứ Mỹ tại Đức đã gây nhiều lo ngại, ngay cả đối với một số thành viên trong đảng Cộng hòa. Trước đó, ông Grenell từng phải trải qua cuộc bỏ phiếu đầy tranh cãi, với 56 phiếu thuận và 42 phiếu chống để trở thành Đại sứ Mỹ tại Đức.
Quyết định của Tổng thống Donald Trump cũng vấp phải sự phản đối của các nghị sĩ Dân chủ. Thượng nghị sĩ Dân chủ Mark Warner, thành viên Ủy ban Tình báo Thượng viện viết trong một thông báo hôm 19.2 rằng: “Đây là nhân vật thứ hai Tổng thống Trump đề cử giữ chức vụ quyền Giám đốc Tình báo Quốc gia kể từ khi ông Dan Coats từ chức. Rõ ràng, đó là nỗ lực nhằm né “quyền tư vấn và lựa chọn các vị trí an ninh quan trọng của Thượng viện”. Chức Giám đốc tình báo quốc gia được thành lập ngày 11.9.2001 sau vụ tấn công khủng bố vào nước Mỹ. Người đảm nhận vị trí này sẽ giám sát 17 cơ quan tình báo quân sự và dân sự của Mỹ, trong đó có CIA. Khác với vị trí Giám đốc chính thức, quyền Giám đốc sẽ không cần sự thông qua của Thượng viện.
Trong khi đó, nhiều cựu quan chức tình báo Mỹ lại tỏ ra lo ngại rằng, ông Grenell sẽ tô màu cho cộng đồng tình báo trước khi báo cáo ông Trump thay vì đệ trình những đánh giá khách quan. Ông John Sipher, cựu quan chức CIA nhận xét: “Đây là một vị trí quan trọng đòi hỏi phải có khả năng lãnh đạo, quản lý, kinh nghiệm thực chất và đảm bảo tối mật”, trong khi “ông ấy không có nền tảng cơ bản và kinh nghiệm mà chúng ta trông mong cho vị trí quan trọng như vậy”. Thậm chí có chuyên gia còn đánh giá, quyết định bổ nhiệm cho thấy ông Trump có hiểu biết rất ít và đánh giá thấp vai trò của lĩnh vực tình báo Mỹ.
daibieunhandan.vn
