Vừa qua, bên lề Hội nghị Nhóm các nước công nghiệp phát triển và mới nổi (G20) đang diễn ra tại Antalya, Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống Mỹ Barack Obama và người đồng cấp Nga Vladimir Putin đã có cuộc đối thoại ngắn. Trợ lí Tổng thống Putin, ông Yury Ushakov cho biết, 2 nhà lãnh đạo đã trao đổi quan điểm về 2 vấn đề chính, một là tình hình Syria, 2 là khủng hoảng Ukraine. Trong đó vấn đề được quan tâm nhất là giải pháp chấm dứt cuộc nội chiếnSyria. 2 bên đều thống nhất rằng mục tiêu chiến lược của Nga và Mỹ đều là tiêu diệt IS, tuy nhiên vẫn còn khác biệt trong chiến thuật thực hiện vấn đề này. Về phía Mỹ, Nhà Trắng cho biết: “Tổng thống Obama và ông Putin đều thống nhất về sự cần thiết cho một cuộc chuyển giao quyền lực chính trị do người dânSyriachủ trì, điều vốn dựa vào kết quả đàm phán giữa chính quyền Damacus và phe đối lập sau khi cả 2 bên ngừng bắn”. 2 nhà lãnh đạo đều thể hiện sự ủng hộ đối với tiến trình chuyển tiếp vừa được vòng đàm phánViennathứ 3 vềSyriathông qua cuối tuần trước. Về vấn đềUkraine, cả 2 nhà lãnh đạo đều nhấn mạnh sự ủng hộ việc tuân thủ nghiêm ngặt thỏa thuậnMinsk.
Dù cuộc gặp chỉ diễn ra trong ngắn gọn trong khoảng 30 phút, nhưng đây là cuộc gặp đầu tiên giữa 2 nhà lãnh đạo Nga - Mỹ kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch không kích Syria hồi tháng 9. Theo những hình ảnh trên truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ, ông Obama và ông Putin ngồi hướng vào nhau và có vẻ đã có một cuộc đối thoại cởi mở, khác hẳn với sự cứng nhắc thể hiện trong các cuộc gặp trước.
Cuộc gặp giữa ông Obama và Putin diễn ra một ngày sau khi vòng đàm phánViennathứ 3 vềSyriathông qua tiến trình chuyển tiếp tạiSyria. Theo đó, Liên Hợp Quốc (LHQ) đồng ý sẽ triệu tập hội nghị với đại diện của Chính phủSyriavà các phe nhóm đối lập vào ngày 1.1 năm sau. Trong thời hạn 6 tháng, tức hạn cuối vào ngày 14.5.2016, các bên ở Syria phải thống nhất được về thỏa thuận ngừng bắn, bắt đầu tiến trình soạn thảo và ban hành Hiến pháp mới. Trong vòng 18 tháng, tức hạn cuối vào ngày 14.5.2017, các cuộc bầu cử dân chủ sẽ được LHQ tổ chức tại Syria theo quy định của Hiến pháp mới. Ngoài ra, đại diện 17 nước tham gia hội nghịViennacũng thống nhất đưa IS vào danh sách bị không kích ngay cả khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực.
Theo giới phân tích, việc 2 nhà lãnh đạo hàng đầu của Mỹ và Nga chịu ngồi lại đối thoại cho thấy hai bên đã nhận thức sâu sắc về sự cần thiết phải bắt tay hợp tác chống IS sau chuỗi tấn công khủng bố kinh hoàng ở Paris. Giống như tuyên bố của Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov trong cuộc họp báo chung công bố kết quả hội nghịVienna, vụ tấn công ởParischo thấy “không quan trọng chúng ta ủng hộ Tổng thống Bashar al-Assad hay phản đối Chính phủ của ông, IS vẫn là kẻ thù chung”. Trong bối cảnh mới này, rất có thể cả Mỹ và Nga sẽ đi đến thỏa thuận đánh dấu sự lùi bước của đôi bên, liên quan đến bất đồng lớn nhất là tương lai của Tổng thống Bashar al-Assad tại Syria. Theo đó, ông al-Assad sẽ không tham gia trực tiếp vào việc điều hànhSyria, nhưngWashingtonsẽ ngó lơ cho các quan chức thân ông al-Assad tham gia vào Chính phủ Syriamới.
Đại biểu nhân dân
