Lợi thế nghiêng về liên minh cầm quyền

Trong cuộc bầu cử này, cử tri của đất nước 10 triệu dân bên bờ Đại Tây Dương bầu 230 nghị sĩ cho nhiệm kỳ 4 năm tới. Tham gia tranh cử có 6 chính đảng lớn. Kết quả thăm dò mới nhất cho biết, liên minh Đảng Dân chủ Xã hội trung hữu và đảng Nhân dân do Thủ tướng đương nhiệm Pedro Passos Coelho dẫn trước đảng Xã hội và các đảng thiên tả khác với khoảng cách mong manh.

Theo các nhà quan sát, cuộc bầu cử Nghị viện Bồ Đào Nha là phép thử đối với các chính sách thắt lưng buộc bụng mà Chính phủ cánh hữu của Thủ tướng Passos Coelho thực hiện. Trong suốt 4 năm tại nhiệm, Thủ tướng Passos Coelho không được lòng dân chúng bởi chính sách kinh tế khắc khổ. Mặc dù phải đối mặt với liên tiếp các cuộc tuần hành và đình công phản đối chính sách thắt lưng buộc bụng, nhưng ông Passos Coelho vẫn kiên định với các biện pháp cắt giảm chi tiêu và tăng thuế mà các chủ nợ quốc tế yêu cầu. Cơ hội giành chiến thắng cho liên minh cầm quyền tăng lên khi tình hình kinh tế - xã hội Bồ Đào Nha có nhiều tiến triển, với tỷ lệ thất nghiệp giảm, phúc lợi xã hội tăng và sức cạnh tranh được cải thiện trong vòng hai năm rưỡi trở lại đây. Thêm vào đó, kết quả bầu cử ở Hy Lạp vừa qua, với chiến thắng thuộc về đảng Syriza, cũng được xem như liều thuốc tăng lực cho chính quyền thắt lưng buộc bụng ở Bồ Đào Nha.

Đối thủ chính của ông Passos Coelho là thủ lĩnh đảng Xã hội trung tả Antonio Costa, 54 tuổi, cựu thị trưởng thành phố Lisbon và là một luật sư gốc Ấn độ. Ông Antonio Costa đã liên tục chỉ trích chính sách kinh tế của chính phủ đương nhiệm và đã có lúc được đa số cử tri ủng hộ. Trong cuộc bầu cử Nghị viện lần trước diễn ra tháng 6.2011, đảng Xã hội đã thất bại, không lâu sau Bồ Đào Nha buộc phải đề nghị các nhà tín dụng cứu trợ. Đảng của ông Antonio Costo bị suy giảm tín nhiệm nặng nề sau vụ bê bối tham nhũng của cựu Thủ tướng José Sócrates, người hiện đang bị quản thúc tại gia và chờ xét xử chính thức liên quan tới cuộc điều tra về gian lận và trốn thuế. Giới quan sát cho rằng, cơ hội chiến thắng cho đảng Xã hội không nhiều và ngay cả khi giành thắng lợi, đảng này sẽ gặp khó khăn trong việc thành lập Chính phủ, nhất là với các đảng cánh tả khác, do một số đảng đã yêu cầu tiến hành tái cấu trúc nợ của Bồ Đào Nha.

Cơ hội khẳng định mình

Cho đến nay, Bồ Đào Nha được đánh giá là một trong những nước phải cần tới cứu trợ tài chính tuân thủ tốt chính sách thắt lưng buộc bụng và hoàn thành chương trình cứu trợ đúng thời hạn. Mặc dù đảng Xã hội đối lập không ngừng chỉ trích chính sách thắt lưng buộc bụng của Chính phủ, nhưng cả liên minh cầm quyền và đảng đối lập chính đều cam kết vẫn tiếp tục chương trình khắc khổ mà nước này thực hiện từ cuộc khủng hoảng nợ công 2011 – 2012. Trong chiến dịch vận động tranh cử vừa qua, Thủ tướng Passos Coelho không ngừng khẳng định rằng Bồ Đào Nha cần tiếp tục thực hiện các chính sách hiện nay, nhằm tránh để sự hồi phục kinh tế đi chệch hướng hoặc khiến nước này đối mặt với rủi ro phải xin cứu trợ thêm lần nữa.

Các nhà quan sát dự đoán, sẽ không có yếu tố bất ngờ trong cuộc bầu cử Nghị viện Bồ Đào Nha. Song, nếu liên minh cầm quyền giành chiến thắng thì ông Passos Coelho có thể trở thành nhà lãnh đạo đầu tiên ở châu Âu tái đắc cử chức Thủ tướng thêm nhiệm kỳ nữa sau khi đưa đất nước trải qua giai đoạn cứu trợ nhiều gian khổ. Ý kiến khác cho rằng, bất kể ai giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Nghị viện ở Bồ Đào Nha thì Chính phủ mới sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức như nợ công tăng, tỉ lệ thất nghiệp cao và làn sóng di cư quay trở lại quê nhà, trong khi sự phục hồi kinh tế còn mong manh. Mặc dù thách thức không ít, nhưng các nhà bình luận nhìn nhận, đây cũng là cơ hội tốt để Chính phủ mới khẳng định năng lực lãnh đạo.

Vài thông số về tình hình kinh tế của Bồ Đào Nha:

12% lực lượng lao động đang thất nghiệp.

20% dân số sống dưới mức nghèo đói.

485.000 người di cư khỏi Bồ Đào Nha trong giai đoạn 2011 - 2014.

125% nợ so với GDP - mức cao thứ hai trong Liên minh châu Âu, theo Cơ quan Thống kê Bồ Đào Nha, Portada

Người đại biểu nhân dân