Các cường quốc châu Âu cho biết, họ buộc phải hành động để ngăn chặn một cuộc khủng hoảng về phổ biến hạt nhân trong bối cảnh căng thẳng đang leo thang ở Trung Đông. Các nước này khẳng định vẫn muốn thỏa thuận hạt nhân với Tehran thành công và hành động trên không liên quan tới chiến dịch “duy trì sức ép tối đa” do Mỹ dẫn đầu. Ba quốc gia kể trên đã kích hoạt “cơ chế tranh chấp” trong thỏa thuận, tương đương với việc chính thức cáo buộc Iran vi phạm các điều khoản cam kết.
Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif đã lên án động thái trên, cho rằng, việc ba quốc gia trên đưa ra cơ chế tranh chấp là vô căn cứ và là một sai lầm chiến lược từ quan điểm chính trị. Trước đó, Iran đã từng bước cắt giảm các cam kết của họ trong thỏa thuận hạt nhân năm 2015 kể từ khi Mỹ rời khỏi thỏa thuận này và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt lên Iran. Ngày 6.1, Iran thông báo họ sẽ loại bỏ các giới hạn trong việc làm giàu uranium.
Trong tuyên bố chung, Anh, Đức, Pháp không chấp nhận lời giải thích từ phía Iran và hy vọng sẽ đưa nước này trở lại việc tuân thủ các cam kết trong thỏa thuận. Việc kích hoạt cơ chế tranh chấp có thể dẫn đến tái áp đặt biện pháp trừng phạt của Liên Hợp Quốc đối với Iran. Bên cạnh đó, Nga cho rằng việc kích hoạt cơ chế này có thể khiến việc Iran tiếp tục thực hiện thỏa thuận khó khăn hơn.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi cho biết, Iran từ lâu đã cáo buộc các cường quốc châu Âu không giữ lời hứa về việc sẽ bảo vệ nền kinh tế của nước này khỏi các lệnh trừng phạt từ Mỹ. Ông Mousavi cũng khẳng định Iran sẽ ủng hộ bất kỳ hành động thiện chí nào và nỗ lực xây dựng để bảo vệ thỏa thuận, nhưng nước này sẽ có phản ứng cứng rắn trước những hành động ảnh hưởng đến thỏa thuận.
Anh, Đức, Pháp gia tăng gây sức ép lên Iran trong bối cảnh quan hệ giữa Iran và Mỹ đang leo thang căng thẳng, kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump ra lệnh không kích hạ sát tướng Qassem Soleimani của Iran và Iran có hành động đáp trả với việc tấn công bằng tên lửa vào căn cứ quân sự Mỹ ở Iraq.
daibieunhandan.vn