Ấn Độ đã ký thỏa thuận mua 36 máy bay tiêm kích Rafale do Tập đoàn Dassault của Pháp sản xuất, với tổng trị giá 7,9 tỷ euro (8,8 tỷ USD). Đây là một trong những thỏa thuận quốc phòng lớn nhất của Ấn Độ trong hàng chục năm qua. Đáng chú ý, 50% trong tổng giá trị hợp đồng sẽ được Pháp tái đầu tư tại Ấn Độ.
Giới chuyên gia nhận định, việc bổ sung 36 máy bay chiến đấu hiện đại này sẽ góp phần tăng cường đáng kể năng lực chiến đấu của Không quân Ấn Độ. Đội máy bay chiến đấu hiện tại không những thiếu mà còn lạc hậu, gồm chủ yếu toàn những loại máy bay đã cũ kỹ và không đồng bộ, thậm chí, nhiều máy bay chiến đấu MiG-21 trong tổng số 32 phi đội máy bay của Ấn Độ sẽ hết hạn sử dụng trong các năm tới. Đến năm 2015, Ấn Độ mới chỉ có 35 phi đội chiến đấu mà mỗi phi đội chỉ gồm 18 chiếc. Trong khi đó, không quân Ấn Độ phải cần ít nhất 42 phi đội để có thể bảo vệ được đường biên giới phía Tây với Pakistan và phía Bắc với Trung Quốc.
Rafale đã hấp dẫn được Không quân Ấn Độ nhờ khả năng tác chiến rộng và đảm trách được nhiều vai trò cùng lúc của một chiến đấu cơ. Ưu điểm của nó là một khi xuất kích, chiến đấu cơ này có thể thực hiện nhiều nhiệm vụ như: Tác chiến phòng không, ném bom chiến lược, oanh kích mặt đất, tấn công tàu chiến và cả do thám trên không. Rafale nặng 10 tấn có thể mang theo lượng vũ khí và nhiên liệu nặng gấp 1,5 lần trọng lượng.
Chuyển hướng liên kết
Nhận định về căn nguyên của việc tăng cường tiềm lực quốc phòng này, nhiều ý kiến cho rằng Ấn Độ đang bước vào một cuộc cạnh tranh khu vực, để đối phó với những đe dọa tiềm ẩn từ hai nước láng giềng Trung Quốc và Pakistan. Năm 2015, phát biểu trước Ủy ban Quốc phòng của Quốc hội Ấn Độ, một đại diện của không quân cho biết, từ nay đến năm 2022, Ấn Độ sẽ rút lại chỉ còn 25 phi đội máy bay chiến đấu, ngang bằng với Pakistan. Tuy nhiên, quan chức này nhấn mạnh, Ấn Độ còn phải rất chú ý tới tham vọng chủ quyền ngày càng tăng của Trung Quốc hiện nay. Trang bị máy bay chiến đấu hiện đại Rafale, quân đội Ấn Độ sẽ bớt nỗi lo về khả năng quốc phòng yếu kém. Từ nhiều năm nay, giới chức quân sự nước này luôn phàn nàn về tình trạng trang bị của quân đội Ấn Độ không đủ tầm để đối mặt với những thách thức địa chính trị trong vùng.
Sâu xa hơn, theo các nhà phân tích, đây là bước đi tiếp theo của Ấn Độ trong quá trình triển khai chính sách đối ngoại liên kết với nhiều nước khác trong bối cảnh quan hệ với các nước láng giềng thiếu thân thiện. Sau khi nhậm chức, Thủ tướng Narendra Modi từng chủ trương chính sách “ưu tiên quan hệ với láng giềng”. Thế nhưng, mọi chuyện không diễn ra theo như ý muốn. Bang giao với Pakistan tiếp tục căng thẳng mà nghiêm trọng nhất là vụ căn cứ quân sự của Ấn Độ ở vùng Kashmir bị tấn công vừa qua, làm 18 binh sĩ nước này thiệt mạng. Quan hệ với Trung Quốc ban đầu cũng tưởng thuận buồm xuôi gió. Hồi tháng 9.2014, ông Modi đã nồng nhiệt tiếp đón Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ngay tại quê nhà, bang Gujarat, để tỏ ý muốn hai nước xích lại gần nhau. Thế nhưng hai năm sau, cả hai vẫn còn xa cách và các vụ va chạm ở biên giới chung vẫn tiếp tục xảy ra. Thậm chí, Trung Quốc vừa ngăn cản Ấn Độ tham gia Nhóm Các nhà cung cấp Hạt nhân (NGS), vừa xích lại gần Pakistan. Bởi Pakistan đã cho Trung Quốc khả năng tiếp cận trực tiếp Ấn Độ Dương, dầu nhập khẩu từ Trung Đông được trung chuyển qua cảng Gwadar.
Chính vì thế, New Delhi quyết định tìm kiếm “bạn bè” ở xa hơn. Quyết tâm của ông Modi tăng cường quan hệ với các nước Đông Nam Á - hiện lo ngại về sự thống trị của Trung Quốc - đã được các nước trong khu vực ủng hộ. Chưa bao giờ, kể từ khi thiết lập quan hệ với ASEAN từ năm 1990, Ấn Độ lại được chú ý đến như vậy. Trước đó, cuối tháng 8.2016, Ấn Độ và Mỹ ký một thỏa thuận quốc phòng cho phép hai bên sử dụng các căn cứ quân sự của nhau trong khu vực, từ Djibouti cho đến Diego Garcia. Mặt khác, Ấn Độ không ngần ngại ngăn cản các tham vọng của Trung Quốc tại châu Á.
Có thể nói, trong hai năm qua, Thủ tướng Modi tỏ ra rất năng động trên chính trường quốc tế, từ bỏ chính sách “không liên kết” để chuyển sang “đa liên kết” cho phù hợp với diễn biến thực tế trong khu vực.
Đại biểu nhân dân
