Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững gồm 17 mục tiêu tham vọng, nhằm đạt được ba kết quả lớn: chấm dứt đói nghèo, đấu tranh chống bất bình đẳng và vô luật pháp, giải quyết tình trạng biến đổi khí hậu. Chương trình đề ra những mốc thời gian cụ thể như 800 tuần để chấm dứt hoàn toàn tình trạng nghèo đói cùng cực ở tất cả mọi nơi trên trái đất; 800 tuần để giúp 800 triệu người thoát khỏi nghèo đói. Trong vòng 15 năm tới, các Chính phủ và tổ chức sẽ tăng gấp đôi những nỗ lực phát triển nhằm xây dựng tương lai tốt đẹp hơn cho mọi người dân trên hành tinh, để tất cả các quốc gia được sống trong môi trường hợp tác, hòa bình và thịnh vượng.
Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững và các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) mới được xây dựng dựa trên các chương trình nghị sự đề ra mục tiêu của các hội nghị LHQ và Mục tiêu Phát triển thiên niên kỷ (MDGs) vốn đã được đông đảo dư luận ghi nhận là thành công. MDGs được LHQ đề xuất vào đầu thế kỷ XXI, nhìn chung đã đạt được thành tựu lớn và thu hút sự chú ý của thế giới, nhất là trên các lĩnh vực xóa đói giảm nghèo, cải thiện chất lượng nước sạch, nâng cao tỷ lệ học sinh đến trường, giảm tỷ lệ tử vong ở bà mẹ và trẻ sơ sinh…
Theo giới chuyên gia, Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững và SDGs có một số khác biệt cơ bản so với MDGs. Trước tiên, đó là đối tượng tham gia xây dựng chương trình được mở rộng. Với MDGs, LHQ mời một số chuyên gia tiến hành nghiên cứu thảo luận kín, rồi đưa ra thông qua tại Hội nghị Thượng đỉnh Thiên niên kỷ. Việc xây dựng Chương trình 2030 là hành động mang tính toàn cầu, ngoài 193 nước thành viên của LHQ tham gia đàm phán liên Chính phủ, còn có các giới xã hội tham gia với các hình thức khác nhau. Thứ hai, Chương trình 2030 có sự đổi mới về quan niệm phát triển. Trải qua thực tiễn 15 năm qua, cộng đồng quốc tế đã đạt được nhận thức chung về khái niệm “phát triển bền vững” ba chiều, gồm phát triển kinh tế, sự tiến bộ xã hội và cải thiện môi trường.
Mục tiêu phát triển bền vững được thể hiện qua hình thức văn kiện của LHQ có ý nghĩa lịch sử sâu xa. Đây là lần đầu tiên thế giới hiện thực hóa sáng kiến phát triển bền vững thông qua 17 dự án vĩ mô và 169 nội dung vi mô. Điều này cho thấy mặc dù giữa các nước tồn tại khác biệt về lịch sử, văn hóa, hình thái ý thức, nhưng các nước chia sẻ nguyện vọng chung bảo vệ trái đất, ngôi nhà chung của loài người cũng như bảo đảm sự phát triển bền vững.
Nối dài sứ mệnh 70 năm
Với các nội dung trên, Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững là sự nối dài sứ mệnh mà LHQ đã thực hiện trong 70 năm thành lập và phát triển là xây dựng một thế giới tốt đẹp, đoàn kết và công bằng hơn cho tất cả mọi người. Theo Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon, chương trình là lời hứa của các nhà lãnh đạo quốc gia tới người dân trên thế giới rằng tất cả các quốc gia sẽ cùng chung tay gây dựng một thế giới tốt đẹp hơn. Đó là một chương trình nghị sự vì nhân dân, để chấm dứt mọi hình thức nghèo đói. Đó là một chương trình nghị sự vì sự chia sẻ thịnh vượng, hòa bình và hợp tác, cùng hành động để chống biến đổi khí hậu, chấm dứt tình trạng bất bình đẳng giới và tôn trọng nhân quyền của tất cả mọi người. Và trên hết, đó là cam kết rằng sẽ không có ai bị tụt lại đằng sau.
Ra đời cách đây 70 năm, LHQ thay thế Hội Quốc Liên hoạt động kém hiệu quả, trở thành một tổ chức quốc tế toàn cầu với mục tiêu hàng đầu là bảo đảm một nền hòa bình và trật tự thế giới bền vững. Đến nay, LHQ đã trở thành tổ chức toàn cầu rộng rãi nhất với sự tham gia của gần như toàn bộ các quốc gia độc lập trên thế giới. Vai trò và hoạt động của LHQ được mở rộng về mọi mặt, nỗ lực hoạt động hướng tới thực hiện các tôn chỉ, mục đích đã được đề ra, qua đó đem lại những tác động tích cực, to lớn đến đời sống quốc tế và mỗi quốc gia.
Tuy nhiên, những điểm nóng nổi lên trên thế giới trong mấy năm trở lại đây cho thấy LHQ cần tiếp tục có sự cải tổ và điều chỉnh thì mới có thể theo đuổi mục tiêu cuối cùng là trợ giúp tất cả các quốc gia trên thế giới.
LHQ hoạt động theo 4 mục tiêu và 6 nguyên tắc quy định trong Hiến chương LHQ. Trong đó, 4 mục tiêu gồm: duy trì hòa bình và an ninh quốc tế; thúc đẩy quan hệ hữu nghị giữa các quốc gia trên cơ sở tôn trọng nguyên tắc bình đẳng về quyền lợi giữa các dân tộc và nguyên tắc dân tộc tự quyết; thực hiện hợp tác quốc tế thông qua giải quyết các vấn đề quốc tế trên các lĩnh vực kinh tế, xã hội, văn hóa và nhân đạo trên cơ sở tôn trọng các quyền con người và quyền tự do cơ bản cho tất cả mọi người, không phân biệt chủng tộc, màu da, ngôn ngữ và tôn giáo; xây dựng LHQ thành trung tâm điều phối các nỗ lực quốc tế vì các mục tiêu chung.
6 nguyên tắc cơ bản là bình đẳng về chủ quyền quốc gia; tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ và độc lập chính trị quốc gia; cấm đe dọa sử dụng vũ lực hoặc sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế; không can thiệp vào công việc nội bộ các nước; tôn trọng các nghĩa vụ quốc tế và luật pháp quốc tế; và giải quyết các tranh chấp quốc tế bằng biện pháp hòa bình.
Chính thức gia nhập LHQ ngày 20.9.1977, vị thế và vai trò của ViệtNamtại đây ngày càng được nâng cao. Việt Nam luôn chủ động, tích cực phối hợp với các nước Không Liên Kết và đang phát triển để đấu tranh, bảo vệ các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương LHQ như nguyên tắc về bình đẳng chủ quyền, không can thiệp công việc nội bộ các nước, không sử dụng hay đe dọa sử dụng vũ lực, giải quyết hòa bình các tranh chấp quốc tế... đồng thời bảo vệ lợi ích của các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam.
Người đại biểu nhân dân
