Báo Quốc hội số đầu tiên xuất bản đúng vào ngày 17 tháng 12 năm 1945,  trước nửa tháng so với ngày tổng tuyển cử diễn ra 6.1.1946. Báo do Ban phụ trách Tổng tuyển cử ở Bắc Bộ xuất bản. Ông Trần Hữu Tri làm chủ nhiệm tờ báo. Trụ sở Tòa soạn tại 71 Hàng Trống, Hà Nội nay là trụ sở của Tòa soạn Báo Nhân dân.

Lật giở từng trang Báo Quốc hội số 1 tại Triển lãm “Báo chí với Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam” người đọc như trở về ký ức Ngày hội non sông mà mỗi trang báo là mỗi trang tư liệu lịch sử quý báu, hào hùng lịch sử Quốc hội Việt Nam hiển hiện.

Ngay trang đầu vị trí trang trọng chính là "Lời phí lộ" đề rõ tôn chỉ, mục đích của Báo Quốc hội: “Định rõ giá trị cuộc Tổng tuyển cử đối với ngoài nước và trong nước; giải thích thể lệ Tổng tuyển cử cho người công dân Việt Nam hiểu quyền hạn và bổn phận của mình trong khi chọn và cử người đại biểu vào Quốc hội; giúp các bạn một cơ quan vận động chung để giới thiệu thành tích, khả năng và chương trình của mình.

Tôn chỉ tờ báo

Bài báo trong số báo đầu tiên tràn đầy sự nhiệt  huyết, dũng khí, trí tuệ của những người xây dựng tờ báo Quốc hội: “để góp mặt với các đồng nghiệp, chúng tôi lại muốn cho ra một tờ báo riêng này nữa, không ngoài cái ý định đem lại một phương tiện tuyên truyền mới hơn nữa”, những người làm báo Quốc hội có “bổn phận mang lại cho cuộc Tổng tuyển cử những kết quả tốt đẹp, để Quốc hội sớm thành”.

“Vận mệnh ngàn năm của nước Việt Nam trong tay các bạn” đây là dòng tít mà tác giả Nguyễn Thiện Trương muốn gửi lời của mình tới cử tri trên cả nước về ý nghĩa về cuộc Tổng tuyển cử, khi cầm lá phiếu trên tay, cử tri sẽ tự tay làm nên vận mệnh riêng cho mình đồng thời quyết định vận mệnh của nước Việt Nam. Bài báo cũng đã nêu lên nhận thức rõ rệt của nhân dân “biết sự đoàn kết của mọi tầng lớp dân chúng”.

Cuộc tổng tuyển cử được tác giả đánh giá là câu trả lời hùng hồn, mạnh mẽ nhất cho những kẻ phản tuyên truyền. Đồng thời đánh thức dậy trong tâm hồn người Việt trong giai đoạn khó khăn nhất ở thời điểm lịch sử này. Cuộc Tổng tuyển cử là tiếng kêu căm hờn và quyết liệt đã tố cáo hành vi vô nhân đạo của thực dân Pháp ở Nam Bộ, nó sẽ cải chính luận điệu của các Đài phát thanh Pháp nói rằng dân Việt Nam vẫn muốn ở dưới sự đô hộ của đế quốc Pháp. “Một quả đạn bắn thêm vào bức tường chủ nghĩa đế quốc” đây là sức mạnh của cuộc Tổng tuyển cử đối với bọn đế quốc đã giam hãm một phần ba nhân loại trong vòng nô lệ, lầm than, cực khổ.

Bài viết cũng đã kêu gọi mọi người dân, dù bất kỳ giao cấp nào, tôn giáo nào cùng nhau làm đầy đủ bổn phận người công dân trong việc tham dự bầu cử sắp tới, bởi vì những lá phiếu trong tay sẽ quyết định “vận mệnh ngàn năm của nước Việt Nam” và “tương lai nước Việt Nam sẽ do người Việt Nam định đoạt”.

Danh sách các ứng cử viên

Là tờ báo nhưng cũng là văn bản hướng dẫn thực thi luật bầu cử. Trên trang nhất của tờ báo, với dòng tít phụ “Nếu bạn ra ứng cử”, bạn phải gửi đơn xin ứng cử. “Đơn ứng cử đấy phải có chứng nhận của UBND nơi bạn ở”. Trong lúc cấp bách đến UBND nhờ “đánh dây thép”, đến nơi UBND nơi bạn muốn ứng cử, sau đó gửi theo giấy chứng nhận để cho hợp lệ. Bài báo khuyên “bạn cố mà vận động”, bằng mọi cách: tuyên truyền, biểu ngữ, báo chí…”nhưng có hai cách này thì cấm hẳn: dọa nạt cử tri bắt phải bỏ phiếu cho mình hay dùng tiền bạc lợi lộc... mà mua phiếu. Bạn cũng nên nhớ rằng những cuộc vận động của bạn không được trái với nền dân chủ cộng hòa: cũng không được cố tìm cách phương hại đến nền độc lập và cuộc trị an.

Với chuyên mục “nếu là bạn là cử tri”, tác giả đã hướng dẫn cử tri đọc bản “yết thị” để xem “có tên bạn hay không” và xem xét kỹ bản yết thị danh sách các người ra ứng cử. Bài báo nhắc nhở cử tri “dò hỏi, đọc truyền đơn, biểu ngữ” để xem tài đức họ ra sao, “cân nhắc người nọ với người kia, xem ai đáng thay mặt cho mình, để mà bầu cho họ”.

Chúng tôi phỏng vấn là chuyên mục ngay từ số đầu Báo Quốc hội đã mở. Trả lời câu hỏi, ứng cử viên làm đại biểu Thanh Hóa khẳng định “Tôi tin tưởng rằng kết quả cuộc Tổng tuyển cử sẽ được mỹ mãn, vì lẽ hầu hết quốc dân nay đã hiểu hết và chú trọng đến quyền lợi của họ” vì “Ai cũng hiểu rằng chỉ có Quốc hội mới giải quyết được các vấn đề khó khăn về nội trị và ngoại giao. Quốc hội lại có ảnh hưởng quan hệ đến nền độc lập nước nhà”. Khi hỏi về chương trình kiến thiết quốc gia, với sở trường kế toán và tài chính, ông Lê Trần Đức đã kiến nghị một chương trình 5 điểm: Giải quyết vấn đề tiền tệ hiện thời; Kiên thiết tài chính tương lai; Cải cách chế độ thuế khóa; Điều hòa kinh tế hiện thời; Kiến thiết kinh tế tương lai.

Báo Quốc hội trở thành diễn đàn chung cho đấu tranh, xây dựng nhà nước của dân, do dân và vì dân, là vũ khí đấu tranh sắc bén với kẻ thủ, là nơi tập hợp đoàn kết mọi lực lượng cho thắng lợi của cách mạng những ngày đầu gian nan. Cũng chính từ diễn đàn này, các ứng cử viên giới thiệu thành tích, chương trình hoạt động để cử tri hiểu rõ hơn trước khi dùng quyền đi bỏ phiếu.

Số đầu tiên Báo Quốc hội xuất bản 4 trang, 4 trang của sục sôi cách mạng, của tập hợp, đoàn kết mọi lực lượng, của dũng cảm, sáng tạo, kiên định, quyết liệt với 2 trang danh sách những người ứng cử vào Quốc dân đại hội. Trang 1 và 4 cháy bỏng lòng yêu nước nồng nàn, quyết tâm đứng lên làm chủ vận mệnh của đất nước.

“Từ đúng hai tháng nay, suốt từNamđến Bắc, đâu đâu cũng xôn xao về cuộc Tổng tuyển cử” (Trích bài “Vẫn chưa thừa” của tác giả Diêm Hồng đăng trang nhất số 1 Báo Quốc hội). Số đầu tiên của báo Quốc hội đã truyền tải tới dân chúng không khí khắp nơi kèn trống, cờ biển tưng bừng, biểu nộ tất cả sự vui tươi của dân tộc chờ đón ngày Tổng tuyển cử.

Đại biểu nhân dân