Quy định chung chung sẽ khó thi hành

Theo Tờ trình Dự án Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu (sửa đổi) do Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng trình bày, Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu hiện hành cần được sửa đổi nhằm tạo hành lang pháp lý thống nhất để khuyến khích phát triển sản xuất, thúc đẩy xuất khẩu; bảo hộ hợp lý, có điều kiện, có chọn lọc phù hợp với tiến trình hội nhập; nội luật hóa các cam kết quốc tế, bảo đảm phù hợp với các hiệp định thương mại tự do và điều ước quốc tế mà Việt Nam đã và đang tham gia ký kết; đáp ứng yêu cầu cải cách về thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu theo hướng minh bạch, đơn giản, không phân biệt đối xử, tạo điều kiện phát triển kinh tế, mở rộng hoạt động kinh tế đối ngoại. Việc sửa đổi Luật hiện hành cũng để phù hợp với Hiến pháp năm 2013, Luật Đầu tư, Luật Quản lý thuế, Luật Hải quan; Luật Tài nguyên môi trường, Luật Khoa học và công nghệ, Luật Công nghệ cao…; khắc phục các vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện các quy định hiện hành.

Dự án Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu (sửa đổi) đã bổ sung nhiều quy định để tạo cơ sở pháp lý cho việc áp dụng các biện pháp phòng vệ về thuế, bảo vệ sản xuất trong nước trong trường hợp các ngành sản xuất trong nước bị thiệt hại do các hành vi bán phá giá, trợ cấp,… do các đối tác thương mại thực hiện. Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Văn Giàu băn khoăn, Dự thảo Luật chỉ đưa ra căn cứ để xác định hành vi bán phá giá, áp dụng thuế chống trợ cấp chung chung như: gây ra hoặc đe dọa gây ra thiệt hạiđáng kể cho ngành sản xuất trong nước; ngăn cản đáng kể việc hình thành ngành sản xuất trong nước. Và mức thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp cũng chỉ được định lượng bằng những từ mang tính định hướng (mức độ cần thiết, hợp lý). Trong khi đó, nước ta sẽ bắt buộc phải thực hiện áp dụng mức thuế suất 0% cho nhiều nhóm hàng hóa, dịch vụ sau năm 2028, nên chỉ có những biện pháp này để bảo vệ sản xuất trong nước. Do đó, Chủ nhiệm Nguyễn Văn Giàu đề nghị, phải quy định cụ thể, không thể đưa ra định lượng mang tính chất “định hướng”, vì nếu quy định chung chung sẽ gây khó cho chính cơ quan chức năng trong quá trình thực thi, cũng như không gây dựng được lòng tin cho doanh nghiệp và xã hội.

Bên cạnh đó, nhiều Ủy viên UBTVQH cũng lưu ý, trong thời gian qua, việc miễn thuế với mặt hàng tạm nhập tái xuất rất khó kiểm soát, dễ bị lợi dụng, lách luật trốn thuế, gây ảnh hưởng đến sản xuất trong nước. Riêng mặt hàng xăng dầu, thì chỉ trong 4 năm (2010 - 2014) đã cho phép tạm nhập và bị “bỏ quên” tái xuất đến 2 triệu tấn xăng dầu. Trong khi đó, Điểm e, Khoản 9, Điều 16 của Dự thảo Luật chỉ quy định chung chung, rất khó xác định ngay những mặt hàng nào sẽ được miễn thuế khi tạm nhập, tái xuất. Bởi vậy, các Ủy viên UBTVQH đề nghị, Chính phủ cần tổng kết để xác định rõ việc miễn thuế với mặt hàng tạm nhập tái xuất thường bị lợi dụng và lách luật với mặt hàng nào. Qua đó, xác định loại hàng hóa được miễn thuế phù hợp, không gây thất thoát ngân sách nhà nước. Đối với các mặt hàng hóa lỏng (trong đó có xăng dầu), thì phải quy định rõ chỉ cho phép tạm nhập tái xuất với mặt hàng nào cần bám sát quy định của Công ước Kyotovề hải quan. Theo đó, chỉ cho tạm nhập tái xuất với hàng hóa dạng hóa lỏng còn nguyên dạng, không nhằm mục đích thương mại - Chủ tịch Hội đồng Dân tộc K’sor Phước nhấn mạnh.

Chỉ sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ còn dư cho công trình cấp thiết

Theo Báo cáo về phương án sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ còn dư, do Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng trình bày, thực hiện Nghị quyết số 65/2013/QH13 của QH về phát hành bổ sung và phân bổ vốn trái phiếu Chính phủ (TPCP) giai đoạn 2014 - 2016, trong đó có các dự án cải tạo, nâng cấp quốc lộ 1A và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên, với tổng số vốn được phân bổ là 61.680 tỷ đồng, Chính phủ đã giao kế hoạch vốn các năm 2014 và 2015 cho Bộ Giao thông - Vận tải để triển khai đầu tư xây dựng các dự án theo quy định. Sau khi hoàn thành các dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 1A và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên, còn dư tổng cộng 14.259 tỷ đồng. Phương án sử dụng vốn TPCP dư dựa trên nguyên tắc ưu tiên bố trí vốn để hoàn thành các dự án trên 2 tuyến này, đồng thời, bố trí vốn cho một số công trình có tính kết nối với quốc lộ 1A và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên thuộc danh mục sử dụng vốn TPCP nhằm hoàn thành đồng bộ, sớm phát huy hiệu quả đầu tư trên 2 tuyến đường. Trường hợp vẫn còn vốn dư thì bố trí cho các dự án giao thông quan trọng khác thuộc danh mục dự án sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ.

Trình bày Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Phùng Quốc Hiểnnêu rõ, trong số các dự án Chính phủ trình còn một số dự án nằm ngoài danh mục sử dụng vốn TPCP, chưa bảo đảm tính hợp lý để sử dụng nguồn vốn TPCP. Ví dụ: dự án Cầu Gián Khẩu và Quốc lộ 12B không nằm trên tuyến Quốc lộ sau khi cải tạo; dự án triển khai xây dựng cầu vượt tại một số vị trí giao cắt với đường sắt nhánh và Quốc lộ 1A cũng cần cân nhắc đầu tư vì chưa làm rõ hiệu quả... Một số ý kiến cho rằng, hiện nay nhiều dự án sử dụng nguồn vốn TPCP thuộc Danh mục được ban hành theo Nghị quyết của QH trong lĩnh vực giao thông do Bộ Giao thông - Vận tải quản lý còn dở dang, thiếu vốn, thuộc diện giãn, hoãn tiến độ, trong đó, nhiều công trình quan trọng cần sớm hoàn thành và đưa vào sử dụng. Vì vậy, đề nghị xem xét, phân bổ cho các dự án này.

Đa số Ủy viên UBTVQH đánh giá cao việc lần đầu tiên sử dụng vốn đầu tư cho các công trình xây dựng có dư. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, tỷ trọng vốn dư lớn so với tổng vốn được bố trí (chiếm khoảng 22%) phần nào cho thấy việc lập dự toán, thẩm định, phê duyệt tổng mức đầu tư còn chưa sát với thực tiễn. Theo Chủ nhiệm VPQH Nguyễn Hạnh Phúc,số dư 22% thể hiện rõ thực trạng còn nặng về giảm quy mô thiết kế, trong khi Nghị quyết của QH nêu rất chi tiết quy mô từng công trình. Chủ nhiệm VPQH Nguyễn Hạnh Phúc đề nghị cần làm rõ tiết giảm quy mô ở chỗ nào, khi tiết giảm có báo cáo cho QH hay không.

Về phương án sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ còn dư, đa số Ủy viên UBTVQH cơ bản nhất trí tiếp tục đầu tư vào nâng cao và hoàn thiện Quốc lộ 1A và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên. Theo Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng, Nghị quyết 65 của QH đã quyết định phân bổ 61.680 tỷ đồng vốn TPCP nhằm mục đích cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 1A và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên. Nghị quyết 65 cũng quy định chi tiết các hạng mục xây dựng của Quốc lộ 1A và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên. Hiện nay, 2 công trình này đã hoàn thành mà vẫn còn dư vốn. Việc sử dụng số dư này đầu tư cho các công trình cầu vượt hay các tuyến đường kết nối... trên Quốc lộ 1A và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên là vẫn đúng mục tiêu, nhiệm vụ mà Nghị quyết của QH đã đề ra. Cùng quan điểm, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý nhấn mạnh, Nghị quyết 65 đã nêu cụ thể tổng vốn, mục đích và phạm vi đầu tư thì việc sử dụng tiếp số vốn TPCP dư không thể ngoài Quốc lộ 1A và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên. Phó chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị, cần rà soát kỹ lưỡng, làm rõ dự án nào thuộc Quốc lộ 1A và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên là cấp thiết, cấp bách. Và chỉ sử dụng vốn TPCP dư cho những dự án nếu nâng cao được hiệu quả và phát huy tính đồng bộ của Quốc lộ 1A và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên.

Người đại biểu nhân dân