Diễn văn tại Lễ kỷ niệm do Phó Bí thư Thường trực Thành đoàn Hà Nội Nguyễn Văn Thắng trình bày cho biết: Cách đây 60 năm, vào tháng 7/1954, Trung ương Đoàn Thanh niên cứu quốc (nay là Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh) thành lập Đội Thanh niên xung phong tiếp quản Thủ đô với hơn 300 đội viên, do đồng chí Ngô Bích Vương, Ủy viên Thường vụ Đoàn Thanh niên cứu quốc Việt Nam làm đội trưởng.

Hơn 300 đội viên Thanh niên xung phong được chia thành hơn 30 phân đội, vinh dự sớm vào Hà Nội để làm công tác tiếp quản Thủ đô. Từ ngày 3/10 đến 6/10/1954 các đội viên Thanh niên xung phong tiến vào Hà Nội làm nhiệm vụ tiền trạm, cùng với bộ đội tiếp quản các cơ sở hành chính, quân sự, giải thích để nhân dân hiểu chính sách của Đảng, của Chính phủ... Các buổi nói chuyện được diễn ra ở từng đường phố, khu dân cư. Sáng ngày 10/10, các phân đội xuống các đường phố hướng dẫn nhân dân đón chào bộ đội từ 5 cửa ô tiến vào. Hòa cùng nhân dân, thanh thiếu nhi thủ đô tay trong tay, cờ hoa, biểu ngữ, khẩu hiệu tưng bừng vẫy chào đoàn quân trở về sau 9 năm xa cách.

Với khẩu hiệu “Đâu cần thanh niên có, việc khó có thanh niên” sau tiếp quản còn nhiều việc mà Đội phải thực hiện trên mảnh đất Thủ đô như chuẩn bị đón Bác về Thủ đô, đón các đoàn khách quốc tế… và nhiều việc cấp bách do Ban quân quản yêu cầu. Sau hơn một năm, lực lượng Thanh niên xung phong trẻ được Đảng và Chính phủ đánh giá cao, được coi là những hạt nhân trong công cuộc xây dựng đất nước lúc đó và mai sau.

Phong trào Thanh niên xung phong tiếp quản Thủ đô năm xưa đã góp phần làm rạng rỡ thêm trang sử vẻ vang của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, đồng thời cũng là truyền thống tốt đẹp cho các thế hệ thanh niên hôm nay trong các phong trào thi đua, rèn luyện, lập thân, kiến quốc.

Khi Thủ đô và đất nước bước vào giai đoạn đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát huy truyền thống của các cựu thanh niên xung phong nói chung, Thanh niên xung phong tiếp quản Thủ đô năm xưa nói riêng và truyền thống của phong trào Ba sẵn sàng, Đoàn Thanh niên Thành phố Hà Nội đã phát động phong trào Thanh niên Hà Nội xung phong tình nguyện xây dựng Thủ đô và đất nước… Cho đến nay, các nội dung của phong trào thanh niên tình nguyện được cụ thể hóa thành phong trào xung kích tham gia phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô, đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp và Tôi yêu Hà Nội.

Trao tặng Kỷ niệm chương “Vì thế hệ trẻ” cho 16 đồng chí
trong Ban liên lạc TNXP tiếp quản Thủ đô. (Ảnh:HM)

Nhìn lại 15 năm của phong trào thanh niên tình nguyện, với những đóng góp đầy trách nhiệm, tâm huyết và tình nghĩa của tuổi trẻ Thủ đô qua hàng vạn công trình, phần việc thanh niên tham gia thực hiện các nhiệm vụ chính trị của Thành phố, giải quyết các vấn đề bức xúc của xã hội và chung tay vì cuộc sống cộng đồng đã được cấp ủy các cấp và nhân dân ghi nhận.

Tại buổi lễ, tuổi trẻ Thủ đô có cơ hội được gặp gỡ, giao lưu, ôn lại những kỷ niệm hào hùng trong những ngày đầu Thủ đô được giải phóng qua lời kể trực tiếp của những cựu Thanh niên xung phong và các đại biểu khách mời.

Bà Lê Thị Túy, nữ Thanh niên xung phong tiếp quản Thủ đô, nguyên Tổng biên tập Báo Phụ nữ Thủ đô chia sẻ: Để vận động thanh niên và nhân dân tích cực tham gia các hoạt động sôi nổi đón bộ đội và Ban quản lý về tiếp quản Thủ đô, bản thân các đội viên cũng phải gương mẫu hoạt động văn nghệ, dạy hát múa cho thanh thiếu niên, tạo không khí tưng bừng, náo nhiệt trong những ngày mừng Giải phóng Thủ đô.

Nói về thế hệ thanh niên Thủ đô ngày nay, bà Lê Thị Túy cho rằng, thế hệ trẻ ngày nay vẫn còn nguyên lòng nhiệt huyết, sẵn sàng dấn thân cống hiến cho sự phát triển của Thủ đô.

Ông Vũ Quang Dự - 79 tuổi, ở phố Nguyễn Viết Xuân, quận Hà Đông, Hà Nội hồi tưởng: "Mùng 6/10 giải phóng thị xã Hà Đông thì 7/10 chúng tôi về thị xã Hà Đông tập kết. Lúc bấy giờ mới phát quần áo quân chính, đeo biển quân chính và 7/10 thì hành quân theo xe mô tô tập kết tại nhà thương Đồn Thủy. Phân đội tôi là phân đội 12 được phân công về tiểu khu 12 cũ gồm Hàng Bông, Hàng Gai, Hàng Mành... Nhiệm vụ của chúng tôi là chia thành từng nhóm 3 người đi tới từng nhà, từng ngõ để vận động nhân dân tham gia vào việc chuẩn bị tiếp đón bộ độ ta về tiếp quản Thủ đô."

Ông Dự tâm sự: "Lúc đó cảm giác lâng lâng, hạnh phúc như trong mơ khi thấy bà con và anh chị em thanh niên say sưa làm cổng chào, biến những phố im lìm trong thiết quân luật thành những cổng chào rực rỡ, tưng bừng đủ màu sắc mang những đặc trưng riêng của mỗi tuyến phố Hà Nội".

Tại buổi lễ, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã tặng kỷ niệm chương “Vì thế hệ trẻ” cho 16 đồng chí trong Ban liên lạc Thanh niên xung phong tiếp quản Thủ đô./.

(ĐCSVN)