Kính thưa quý vị đại biểu dự Hội nghị,

Thưa các đồng chí,

Trong không khí cả nước vừa long trọng kỷ niệm kỷ niệm 70 năm thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam và 25 năm Ngày hội quốc phòng toàn dân và đón năm mới 2015, tôi vui mừng được đến dự Hội nghị về công tác dân nguyện năm 2014 do Ban Dân nguyện của UBTVQH tổ chức tại Bắc Giang - vùng đất giàu truyền thống cách mạng và lịch sử văn hóa. Thay mặt UBTVQH, tôi xin cảm ơn đồng chí Bí thư Tỉnh ủy đến dự và phát biểu chào mừng Hội nghị, thông báo những thành tựu to lớn mà tỉnh đã đạt được trong năm qua. Hội nghị chúc mừng và hoan nghênh các đồng chí đại biểu về dự Hội nghị này. Xin chúc quý vị đại biểu và các đồng chí sức khỏe, hạnh phúc. Chúc Hội nghị đạt kết quả tốt.

 

Kính thưa các đồng chí,

 

Trong thời gian qua, hoạt động của QH, HĐND các cấp ngày càng được đổi mới và đi vào thực chất. Các lĩnh vực công tác của QH, HĐND đều có những cải tiến nhằm nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả, ngày càng đáp ứng yêu cầu của cử tri và nhân dân. Năm 2014 là năm đầu tiên triển khai thi hành Hiến pháp mới, QH đã thông qua 29 luật, 13 nghị quyết, cho ý kiến 28 luật và quyết định nhiều nội dung quan trọng tạo cơ sở pháp lý hoàn thiện thể chế kinh tế, tổ chức bộ máy nhà nước, quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân, cải cách hành chính, cải cách tư pháp, bảo đảm an sinh xã hội, đổi mới giáo dục đào tạo, giáo dục nghề nghiệp, khoa học công nghệ, môi trường, củng cố quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội và đẩy mạnh hội nhập quốc tế.

 

Góp phần vào thành công chung nêu trên, có phần đóng góp không nhỏ của công tác dân nguyện. Dưới sự chỉ đạo của UBTVQH, sự phối hợp của các cơ quan của QH, cơ quan của UBTVQH, VPQH, Đoàn ĐBQH, ĐBQH và các cơ quan, tổ chức hữu quan, công tác dân nguyện của QH được triển khai mang lại hiệu quả thiết thực. Công tác dân nguyện của HĐND các cấp từng bước được đổi mới, tăng cường, gần nhân dân, sát nhân dân hơn. Nghị quyết liên tịch số 525 của UBTVQH và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ ViệtNamvề việc tiếp xúc cử tri của ĐBQH được các cơ quan nghiên cứu, triển khai bước đầu có kết quả tích cực. Luật Tiếp công dân, Nghị quyết 759/2014/UBTVQH13 của UBTVQH quy định chi tiết về hoạt động tiếp công dân của các cơ quan của QH, ĐBQH, HĐND và đại biểu HĐND các cấp sau khi có hiệu lực (1.7.2014) đã tạo cơ sở cho việc đẩy mạnh công tác tiếp công dân. Công tác tiếp công dân được tổ chức và duy trì thường xuyên, tạo điều kiện để công dân được bày tỏ ý kiến của mình với QH và HĐND. Công tác tập hợp, tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và xử lý đơn, thư khiếu nại, tố cáo của công dân đã có đổi mới. Công tác giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri đạt được kết quả nhất định bước đầu.

 

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tích đạt được, công tác dân nguyện vẫn còn một số tồn tại, hạn chế đó là: hiệu quả của việc giải quyết khiếu nại, tố cáo còn thấp, số lượng đơn thư nhiều nhưng chủ yếu mới chỉ thực hiện việc chuyển đơn còn việc theo dõi, đôn đốc các cơ quan có thẩm quyền giải quyết vẫn còn nhiều bất cập, kết quả giải quyết chưa được kiểm tra, theo dõi đầy đủ; việc giải quyết kiến nghị của cử tri còn thiếu cụ thể nên trả lời cử tri chưa được như mong muốn dẫn đến tình trạng kiến nghị hoặc khiếu nại, khiếu kiện nhiều lần. Báo cáo giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri còn chung chung, thiếu phân tích, đánh giá, làm rõ trách nhiệm. Công tác tiếp công dân, tiếp xúc cử tri có nơi, có lúc còn hình thức, khuôn mẫu, chưa thực sự phát huy được hiệu quả, chưa thực sự lắng nghe, nắm bắt được nguyện vọng, mong muốn của cử tri. Tình trạng khiếu kiện vượt cấp, tổ chức các đoàn tập trung về các cơ quan trung ương, mang theo băng rôn, khẩu hiệu còn nhiều, trong khi công tác phối hợp giữa các cơ quan trung ương và địa phương để giải quyết còn hạn chế. Nhiều vụ án oan, sai nhưng rất ít được phát hiện qua công tác dân nguyện mà thường là qua báo chí. Cơ sở vật chất, cán bộ phục vụ tiếp dân còn nhiều bất cập...

 

Trước những vấn đề nêu trên, việc Ban Dân nguyện tổ chức Hội nghị này là rất cần thiết để trao đổi, làm rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan và có giải pháp để khắc phục. Kết quả của Hội nghị sẽ góp phần đổi mới, nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công trong tác dân nguyện năm 2015 và thời gian tới.

 

Kính thưa các đồng chí,

Năm 2015 đặt ra một khối lượng công việc rất lớn đối với QH, UBTVQH và các cơ quan của QH và HĐND các cấp. Đây là năm cuối của kế hoạch kinh tế - xã hội 2011 - 2015, là năm diễn ra Đại hội các cấp tiến tới Đại hội XII của Đảng. Tiếp tục triển khai thi hành Hiến pháp mới, số lượng luật cho ý kiến và ban hành thời gian tới là rất lớn. QH cũng sẽ tiến hành giám sát, quyết định nhiều vấn đề quan trọng liên quan đến đời sống, kinh tế - xã hội của đất nước. Đầu năm 2015, QH đăng cai Đại hội đồng Liên minh Nghị viện thế giới (IPU- 132). Tình hình kinh tế - xã hội mặc dù có những tiến bộ nhất định nhưng nền kinh tế dự kiến còn nhiều khó khăn, tình hình an ninh trật tự còn có những diễn biến phức tạp, tác động đến đời sống của nhân dân. Trong bối cảnh trên, hoạt động của QH, HĐND các cấp, trong đó có công tác dân nguyện cần phải tiếp tục đổi mới hơn nữa nhằm đáp ứng nguyện vọng của nhân dân và cử tri, góp phần nâng cao hiệu lực và hiệu quả của cơ quan dân cử nói riêng và bộ máy nhà nước nói chung. 

 

Để Hội nghị có được kết quả thiết thực, tôi đề nghị các vị ĐBQH và các đồng chí dự Hội nghị phát huy tinh thần trách nhiệm, tập trung trí tuệ, tích cực thảo luận, đóng góp nhiều ý kiến và kinh nghiệm quý trên các mặt của công tác dân nguyện. Về phần mình, tôi có một số ý kiến sau đây:

 

Một là, chúng ta đều nhận thức được là: công tác dân nguyện là của cả hệ thống chính trị, dưới sự lãnh đạo của Đảng, trong đó các cơ quan dân cử, đại biểu dân cử, có vai trò then chốt. Việc đổi mới, nâng cao chất lượng công tác dân nguyện cần tiếp tục bám sát, cụ thể hóa nội dung Nghị quyết của QH về một số cải tiến, đổi mới để nâng cao chất lượng, hiệu quả trong hoạt động của QH, các đề án, nghị quyết của Đảng đoàn QH, UBTVQH về công tác dân nguyện, công tác tiếp xúc cử tri. Các quy định của Hiến pháp về quyền con người, quyền công dân; quy định của Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật Hoạt động giám sát của QH, Luật Tiếp công dân, Nghị quyết liên tịch 525, Nghị quyết 759... cần được nghiên cứu, bám sát và triển khai đồng bộ đầy đủ, tránh việc quy định thì có nhưng tổ chức thực hiện lại không đến nơi, đến chốn, hiệu quả không cao.

 

Hai là, trên cơ sở đánh giá một cách toàn diện công tác dân nguyện trong thời gian qua, hội nghị cần tập trung phân tích, làm rõ các nguyên nhân chủ yếu, nguyên nhân chủ quan để có giải pháp khắc phục những tồn tại, hạn chế nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả của công tác dân nguyện trong thời gian tới. Cụ thể là:

 

Tiếp tục làm rõ thực trạng khiếu nại, tố cáo được gửi đến ĐBQH, Đoàn ĐBQH, các cơ quan của QH, của UBTVQH, nhất là các trường hợp kéo dài, bức xúc, tập trung đông người. Trên cơ sở quy định của Luật Tiếp công dân, Nghị quyết 759, đề nghị các đồng chí tiếp tục nghiên cứu, làm rõ hơn nữa những tồn tại, khó khăn, vướng mắc trong việc tiếp công dân, xử lý đơn thư của ĐBQH, đại biểu HĐND cũng như của Đoàn ĐBQH, các cơ quan của QH để tìm ra các giải pháp nâng cao chất lượng công tác này. Trong năm 2015, cần dứt điểm tình trạng chuyển đơn thư lòng vòng giữa các cơ quan.

 

Đánh giá, làm rõ những việc đã làm được, chưa làm được và nguyên nhân trong hoạt động tiếp xúc cử tri, nhất là việc tiếp xúc cử tri theo chuyên đề, lĩnh vực, ở nơi cư trú, nơi làm việc của ĐBQH; việc thu thập, phản ánh kiến nghị của cử tri đến các cơ quan có thẩm quyền giải quyết; chất lượng tập hợp, tổng hợp kiến nghị của cử tri, giải quyết kiến nghị cử tri của các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền ở Trung ương và địa phương qua quá trình tổ chức thực hiện Nghị quyết liên tịch số 525.

 

Tập trung thảo luận những vấn đề liên quan đến hoạt động giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo và giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri, trong đó làm rõ hơn về đối tượng, phạm vi giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo; trình tự, thủ tục và cách thức tiến hành hoạt động giám sát. Qua đó, đề xuất những vấn đề cụ thể cần cải tiến trong hoạt động giám sát, trong xây dựng báo cáo giám sát bảo đảm chất lượng, phản ánh thực chất việc giải quyết khiếu nại, tố cáo và kiến nghị của cử tri. Năm 2015, QH sẽ đánh giá, giám sát kết quả việc thực hiện các kết luận, các nghị quyết giám sát chuyên đề, nghị quyết chất vấn và trả lời chất vấn từ đầu khóa đến nay. Xuất phát từ yêu cầu chung đó, Ban Dân nguyện cũng cần tập trung đánh giá việc thực hiện các kiến nghị trong báo cáo giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến các kỳ họp cũng như những vấn đề được cử tri kiến nghị nhiều lần, qua đó làm rõ trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị liên quan.

 

Ba là, cần nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác dân nguyện. Ngoài nghiệp vụ chuyên môn, cán bộ tiếp dân phải là những người có bản lĩnh, trung thực, có tinh thần trách nhiệm cao; đồng thời biết kiên nhẫn, lắng nghe ý kiến của nhân dân, giải thích cho nhân dân rõ về pháp luật và hướng dẫn chuyển đơn đúng địa chỉ. Cần tăng cường tổ chức tập huấn, hội thảo, toạ đàm trao đổi kinh nghiệm cho cán bộ tiếp công dân. Có hình thức động viên khích lệ người dân khiếu nại, tố cáo đúng sự thật; đồng thời thẳng thắn phê bình và xử lý nghiêm những trường hợp cố chấp, lợi dụng quyền tự do của công dân để phục vụ cho lợi ích cá nhân khiếu nại tố cáo sai sự thật, vi phạm pháp luật, gây mất ổn định chính trị, xã hội. Đối với những vụ việc đã giải quyết đúng pháp luật, hết thẩm quyền thì kiên quyết không xem xét, tránh việc khiếu nại dai dẳng.

 

Bốn là, cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, quy định pháp luật về công tác dân nguyện trên cơ sở Luật Tổ chức QH triển khai thi hành và đóng góp hoàn thiện đối vớái dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương, trong đó chú trọng số lượng ĐBQH chuyên trách ở các Đoàn ĐBQH, đại biểu chuyên trách ở các ban của HĐND (hiện có Đoàn ĐBQH chỉ có 1 ĐBQH ở địa phương thì không thể làm tốt được công tác dân nguyện); nghiên cứu sửa đổi Luật Hoạt động giám sát của QH quy định rõ quyền hạn, trách nhiệm của các cơ quan của QH, ĐBQH cũng như mối quan hệ với HĐND, Thường trực HĐND, các ban HĐND và đại biểu HĐND trong việc giám sát các cơ quan hữu quan về công tác tiếp dân, giải quyết kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của công dân.

 

Năm là, từ thực tiễn hoạt động trong thời gian qua, đề nghị các đồng chí đề xuất những vấn đề cụ thể liên quan đến cơ chế, chính sách; mối quan hệ phối hợp với HĐND, Ủy ban MTTQ, các cơ quan, tổ chức hữu quan, đặc biệt là vai trò phối hợp của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của QH, các Đoàn ĐBQH và ĐBQH trong công tác dân nguyện; về địa vị pháp lý của tổ chức tiếp công dân, tổ chức bộ máy giúp việc, các điều kiện bảo đảm tổ chức thực hiện trong công tác tiếp công dân, tiếp xúc cử tri, giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân và giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri.

 

Trên cơ sở kết quả thảo luận tại Hội nghị này, tôi đề nghị Ban Dân nguyện tổng hợp, báo cáo UBTVQH để có những hướng dẫn, chỉ đạo kịp thời nhằm tiếp tục đổi mới, nâng chất lượng hoạt động dân nguyện trong thời gian tới.

 

 Nhân dịp trước thềm năm mới 2015, thay mặt UBTVQH, tôi xin chúc các đồng chí cùng gia đình năm mới sức khỏe, hạnh phúc và thành công.

 

Xin cám ơn các đồng chí.

Người đại biểu nhân dân