Chưa đầy 3 tháng nữa Việt Nam sẽ đăng cai tổ chức Đại hội đồng Liên minh Nghị viện thế giới lần thứ 132 (IPU-132). Là thành viên Tiểu ban Nội dung IPU-132, VIỆN TRƯỞNG VIỆN NGHIÊN CỨU LẬP PHÁP ĐINH XUÂN THẢO cho biết, đến nay các công việc chuẩn bị cho Đại hội đồng IPU-132 đã và đang được gấp rút tiến hành. Theo chương trình, Đại hội đồng IPU-132 sẽ xem xét thông qua 2 dự thảo Nghị quyết định hình cơ chế mới về quản trị nguồn nước và Nghị quyết về an ninh mạng. Đại hội đồng IPU-132 là hoạt động đối ngoại quan trọng của Việt Nam trong năm 2015, tiếp tục ghi dấu ấn về vị trí, vai trò của QH Việt Nam - QH đổi mới, dân chủ.
- Tháng 3.2015, Việt Nam sẽ đăng cai tổ chức Đại hội đồng IPU-132. Là thành viên Tiểu ban nội dung IPU-132, Viện trưởng có thể cho biết công tác hậu cần chuẩn bị cho IPU-132 đang diễn ra như thế nào?
- Đại hội đồng IPU-132 sẽ diễn ra tại Hà Nội vào tháng 3.2015. Ước tính có sự tham dự của 1.000 nghị sỹ, trong đó khoảng 100 đại biểu là Chủ tịch, Phó chủ tịch QH, đại diện nghị viện của 150 nước tham gia. Vì là lần đầu tiên đăng cai tổ chức kỳ họp Đại hội đồng của IPU, với tính chất công việc hoàn toàn mới, quy mô lớn, nên mọi công tác hậu cần tổ chức chuẩn bị đều đòi hỏi phải rất chu đáo, trọng thị, kỹ lưỡng nhằm thể hiện được vai trò, vị thế của QH Việt Nam cũng như góp phần quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam đến bạn bè thế giới.
Hiện nay, Ban Tổ chức IPU-132 đã phân chia chức năng, nhiệm vụ cho các Tiểu ban chuyên môn. Tiểu ban Thông tin-Tuyên truyền có nhiệm vụ thường xuyên cập nhật, hoàn thiện trang chủ IPU-132, cung cấp thông tin chính thức và cần thiết cho đại biểu trong và ngoài nước về IPU, các hoạt động của IPU tại Việt Nam; đồng thời giới thiệu với bạn bè quốc tế về đất nước, con người, văn hóa, lịch sử Việt Nam. Tiểu ban Lễ tân-Sự kiện đã và đang gấp rút chuẩn bị công tác lễ tân, tổ chức sự kiện trước, trong và sau IPU-132. Tiểu ban An ninh-Y tế sớm chủ động xây dựng kế hoạch, phương án bảo đảm an toàn, an ninh y tế, xã hội cho IPU-132. Công an các đơn vị, địa phương thực hiện xây dựng kế hoạch bảo đảm an ninh, trật tự an toàn tuyệt đối cho các hoạt động của IPU-132... Đến nay, toàn bộ các Tiểu ban, cơ quan liên quan đều đã được tập huấn về công tác chuẩn bị tổ chức IPU-132 thông qua Hội nghị tập huấn lần thứ Nhất do các chuyên gia trong nước và chuyên gia đến từ Ban Thư ký IPU ở Geneva, Thụy Sỹ thuyết trình.
Riêng về phần nội dung, Tiểu ban Nội dung đã phối hợp với Ban Thư ký IPU để tham mưu, đề xuất, hoàn thành báo cáo đề dẫn các chủ đề trao đổi các phiên họp và hoạt động sẽ diễn ra trong khuôn khổ Đại hội đồng IPU-132. Dự kiến, IPU-132 sẽ xem xét thông qua hai dự thảo Nghị quyết: Nghị quyết về Định hình cơ chế mới về quản trị nguồn nước: thúc đẩy hành động của Nghị viện về vấn đề nước và Nghị quyết về an ninh mạng. Là nước chủ nhà, Việt Nam đã và đang tích cực, chủ động chuẩn bị nội dung, xây dựng dự thảo Nghị quyết, gửi Ban Thư ký IPU xem xét. Ngoài ra, ViệtNam còn đề xuất một số chủ đề để nghị viện các nước thành viên xem xét thảo luận tại Đại hội đồng IPU-132 như: Phụ nữ và các quyền về kinh tế; Việc làm bền vững và quyền con người; Quyền của người khuyết tật và quyền con người...
- Và để chuẩn bị cho phần nội dung trình Đại hội đồng IPU-132 xem xét, thảo luận, cụ thể là việc xem xét dự thảo Nghị quyết về Định hình cơ chế mới về quản trị nguồn nước thông qua việc tổ chức Tọa đàm Xây dựng cơ chế mới về quản lý nguồn nước...?
- Tọa đàm Xây dựng cơ chế mới về quản lý nước - những vấn đề liên quan là bước đi đầu tiên phục vụ Đoàn ĐBQH Việt Nam tham gia đóng góp ý kiến tại các phiên thảo luận, xem xét thông qua dự thảo Nghị quyết về quản trị nguồn nước tại Đại hội đồng IPU-132. Tiếp sau cuộc Tọa đàm này, hôm nay, 12.12, Viện tổ chức Hội thảo Quốc hội với việc định hình cơ chế mới về quản trị nước. Đây là Hội thảo có quy mô lớn hơn, tập trung vào các kiến nghị hoàn thiện nội dung chính sách, pháp luật, cơ chế quản lý nước. Thông qua các cuộc tọa đàm, hội thảo như vậy nhằm cung cấp thêm cho ĐBQH nước ta thông tin về lý luận, thực tiễn giải pháp liên quan đến việc hỗ trợ xây dựng cơ chế mới về quản trị nguồn nước, rút ra những bài học kinh nghiệm để định hình cơ chế mới về quản trị nguồn nước tại Việt Nam. Đồng thời, các hoạt động này cũng là dịp để ĐBQH đóng góp ý kiến, trao đổi, cam kết những hành động cần thiết để cùng thống nhất quan điểm, hành động của Việt Nam trước việc khai thác và sử dụng có hiệu quả nguồn nước trên thế giới.
- Chủ đề của cuộc Tọa đàm trực tiếp phục vụ cho việc Đại hội đồng IPU-132 xem xét thông qua dự thảo Nghị quyết về định hình cơ chế mới về quản trị nguồn nước. Cụ thể những nội dung được trao đổi, thảo luận tại Tọa đàm là gì, thưa Viện trưởng?
- Nước là nguồn tài nguyên thiên nhiên quý giá của nhân loại và là một trong những trọng tâm của quá trình phát triển bền vững. Quản lý, khai thác, sử dụng và bảo vệ nguồn nước từ lâu đã trở thành nội dung quan trọng ở các diễn đàn quốc tế, khu vực cũng như ở mỗi quốc gia, dần trở thành mục tiêu, tôn chỉ cho nhiều cơ chế hợp tác vùng, liên vùng và liên lục địa trên thế giới và trong khu vực. Trước sức ép của quá trình phát triển kinh tế và gia tăng dân số, tài nguyên nước đang đứng trước nguy cơ suy thoái và cạn kiệt. Trong khi đó, tình trạng quản lý, khai thác và sử dụng nguồn nước ở các quốc gia và Việt Nam đều đặt ra nhiều vấn đề cần quan tâm, giải quyết mới có thể khai thác, sử dụng có hiệu quả nguồn tài nguyên này.
Ở nước ta, hơn 60% lượng nước bề mặt có nguồn gốc từ quốc gia khác. Mặc dù đã có nhiều nỗ lực, nhưng thời gian qua, một nửa dân số ViệtNamvẫn chưa có đủ nước sinh hoạt. Quá trình phát triển KT-XH cũng ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng, trữ lượng nguồn nước. Nhu cầu về nước ngày càng tăng dẫn đến việc khai thác, sử dụng tài nguyên nước ngày càng nhiều, nước sạch đang ngày một khan hiếm. Việc khai thác sử dụng quá mức nguồn nước dưới đất diễn ra ở nhiều nơi, gây cạn kiệt tài nguyên và có những tác động không nhỏ đến môi trường như: tình trạng hạ thấp mực nước ngầm gây sụt lún đất, tình trạng nhiễm mặn, ô nhiễm nước đang ngày càng gia tăng... Thực tế đó, yêu cầu ViệtNamcũng như nhiều quốc gia trên thế giới phải có khung pháp lý đủ mạnh để khai thác hợp lý, sử dụng hiệu quả và bền vững nguồn tài nguyên nước. Công tác quy hoạch, chiến lược bảo vệ phải có tầm nhìn xa tính đến tác động của biến đổi khí hậu.
Do vậy, cuộc tọa đàm vừa qua đã tập trung phân tích, đánh giá tổng quan về hệ thống điều ước, Công ước quốc tế liên quan đến quản trị nguồn nước, thực trạng khuôn khổ pháp lý về quản lý nước ở Việt Nam và những vấn đề đặt ra; thực trạng và phương hướng tăng cường công tác quy hoạch hệ thống thủy lợi nhằm phục vụ công tác quản lý, sử dụng có hiệu quả nguồn nước; thực trạng, phương hướng tăng cường công tác quy hoạch không gian nhằm quản lý hiệu quả tài nguyên nước, đồng thời phòng, chống tác hại do nước gây ra; thực trạng chính sách thuế, phí, lệ phí trong việc khai thác sử dụng tài nguyên nước và hướng hoàn thiện; thực trạng, phương hướng hoàn thiện hồ chứa nhằm quản lý, sử dụng có hiệu quả tài nguyên nước; thực trạng và phương hướng tăng cường công tác quy hoạch, điều tra cơ bản tài nguyên nước phục vụ quản lý nước; tình trạng biến đổi khí hậu và những yêu cầu, đòi hỏi đối với việc đổi mới cơ chế quản lý tài nguyên nước.
- Từ nay đến khi diễn ra Đại hội đồng IPU-132, thời gian không còn nhiều. Tiểu ban Nội dung sẽ tiếp tục có những hoạt động gì để phục vụ cho việc Việt Nam đăng cai thành công Đại hội đồng IPU-132, thưa Viện trưởng?
- Tiểu ban Nội dung sẽ tiếp tục hoàn thiện các dự thảo Nghị quyết về an ninh mạng và Nghị quyết về cơ chế quản lý nước. Các kết quả thảo luận của tọa đàm, hội thảo về cơ chế quản lý nước do Viện Nghiên cứu lập pháp vừa tổ chức là một trong những hoạt động nhằm đóng góp tích cực hoàn thiện nội dung dự thảo Nghị quyết, hoặc làm tài liệu tham khảo cho các đại biểu trong quá trình tham dự Đại hội đồng IPU-132. Bên cạnh đó, Tiểu ban Nội dung còn gấp rút chuẩn bị các vấn đề tiếp xúc, bàn thảo đa phương tại IPU-132 cũng như giúp Ban chỉ đạo cấp Nhà nước IPU-132 chuẩn bị nội dung tiếp xúc song phương giữa ViệtNamvới các nước dự Đại hội đồng IPU-132. Trong đó có Tọa đàm ViệtNamvới các phái đoàn liên minh châu Âu đặt ra từng nội dung bàn thảo riêng như: ViệtNam- Anh; ViệtNam- Pháp; Việt Nam- Đức...
- Với tâm thế chủ động, tích cực chuẩn bị cho Đại hội đồng IPU-132 của Việt Nam, có cơ sở để tin tưởng về một kỳ Đại hội đồng thành công, thưa Viện trưởng?
- Như Chủ tịch QH, Trưởng Ban Chỉ đạo cấp Nhà nước về IPU-132 Nguyễn Sinh Hùng đã từng khẳng định, việc tổ chức Đại hội đồng IPU-132 là cơ hội tốt để quảng bá hình ảnh đất nước và con người Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế với bạn bè quốc tế. Đây cũng là hoạt động ngoại giao nghị viện quan trọng trong năm 2015, tạo dấu ấn về vai trò, vị thế của QH Việt Nam, thể hiện những đổi mới trong hoạt động nghị trường, không khí dân chủ và sự tin tưởng của nhân dân đối với các quyết sách của QH. Thông qua sự kiện, sẽ một lần nữa cho thấy và khẳng định hình ảnh đất nước và con người Việt Nam là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, thể hiện sự chủ động, tích cực hội nhập quốc tế của QH Việt Nam. Một trong những điểm nhấn tại IPU-132 là Việt Namđã chủ động đề xuất chủ đề của Đại hội đồng: Nghị viện và việc thực hiện Chương trình phát triển bền vững sau 2015. Chủ đề này nhận được sự tán thành cao của IPU, đặc biệt trong bối cảnh năm 2015 là năm cộng đồng quốc tế tổng kết tiến trình thực hiện các Mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ của Liên Hợp Quốc và chuẩn bị bước vào giai đoạn thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững sau năm 2015. Năm 2015 - thời điểm tích cực để các Nghị viện thể hiện rõ vai trò, tiếng nói và quan điểm của mình.
- Xin cám ơn Viện trưởng!
Người đại biểu nhân dân
