
Cử tri tín nhiệm bầu ông làm đại diện ba khóa Quốc hội. Cả ba khóa hoạt động sôi động với nhiều cung bậc cảm xúc, tâm huyết, trí tuệ dốc lòng phục vụ nhân dân. Điều đó khiến ông luôn chắt chiu cơ hội với ý kiến sâu sắc mỗi vấn đề đặt ra. Từ góc nhìn của nhà nghiên cứu lịch sử, từ quyền lợi của người dân, những ý kiến phản biện hay kiến nghị giải pháp ông luôn thuyết phục người nghe. Và có lẽ đó là câu trả lời vì sao ông trở nên thân quen, gần gũi với nhân dân và cử tri đến thế.
Trải qua gần 3 nhiệm kỳ, vị ĐBQH này có những cái nhìn khá xuyên suốt về hoạt động trong lập pháp, giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước. Khi liên hệ thực hiện bài viết, phóng viên xin ông chia sẻ câu chuyện để lại suy ngẫm riêng tư trong suốt thời gian là ĐBQH. Ông không muốn nói về mình. Và câu chuyện chỉ xoay quanh đến hoạt động nghị trường.
Qua 3 nhiệm kỳ ông trực tiếp chứng kiến rất nhiều thay đổi của hoạt động QH. Từ Khóa XI, QH họp tại Ba Đình sau đó chuyển sang họp tại Hội trường Bộ Quốc phòng và đến giờ là cơ ngơi khang trang. Tuy nhiên, theo ông, phần quan trọng hơn chính là những hoạt động của QH đã có những bước tiến mới.
Ông đánh giá: “Có thể nói trong sinh hoạt QH, với 3 chức năng lớn, đối tác quan trọng nhất chính là Chính phủ. Tôi cho là nhiệm kỳ này có những yếu tố tương đối mới. Hoạt động QH đã từng bước thúc đẩy quá trình làm luật mạnh mẽ hơn, không khí dân chủ so với các kỳ trước. Phương thức hoạt động đã để nhiều người phát biểu hơn”. Tuy nhiên, theo ông, hoạt động QH lẽ ra đã có thể tốt hơn nhưng vẫn có những cái “phanh” vô hình khiến cho hoạt động của QH còn có những hạn chế nhất định.
Nói về những trăn trở của mình đối với hoạt động QH, ông Quốc chia sẻ câu chuyện bấm nút biểu quyết. Ông cho biết, còn một số vấn đề chưa thực sự bảo đảm tính công khai, minh bạch. Và theo ông, điều đó liên quan mật thiết với việc “bấm nút” trên nghị trường. Ông cho rằng, lẽ ra việc “bấm nút” chỉ là sự cải tiến về công nghệ nhưng bấm nút lại trở thành chuyện chưa minh bạch... Theo ông, việc bấm nút không phải là bỏ phiếu kín, những người cần xem vẫn được xem và Luật đã quy định là công khai. Và việc đại biểu thể hiện quan điểm còn để người dân và cử tri giám sát đối với vị đại biểu của mình đã bầu ra. Và chính cử tri sẽ quyết định số phận đại biểu của các ĐBQH.
Nhìn ra cách biểu quyết của các nước trên thế giới, ông cho rằng nhiều nước sử dụng hình thức “bấm nút” thì sẽ kèm theo bảng tên hiện trên màn hình và có hệ thống đèn báo ai đồng ý, ai không. Hay như ở nước Anh, khi biểu quyết vấn đề nào đó tại QH, họ luôn có 2 cửa. 1 cửa cho người đồng ý và cửa cho người không đồng ý. Ai lựa chọn phương án nào thì đi ra cửa đó ký vào biên bản. Biên bản này sẽ được trưng bày tại hành lang QH.
Ông cho rằng, với cách “bấm nút” như hiện tại báo chí không biết quan điểm của ai cụ thể ra sao. Theo ông Quốc, có nhiều đại biểu cũng có chung quan điểm việc bỏ phiếu điện tử chỉ là công cụ kỹ thuật cho dạng hình bỏ phiếu công khai và cần công khai hóa việc này để cho biết đại biểu nào thể hiện quan điểm cụ thể ra sao về các vấn đề của đất nước.
Phương thức thảo luận tổ cũng để lại cho ông nhiều băn khoăn. Về lý thuyết thì việc thảo luận tổ là nhiều người được nói hơn, nhưng vấn đề là việc tổng hợp như thế nào mới là quan trọng. Có một số ý kiến là phát biểu ở tổ nhưng không thấy được tiếp thu. Theo ông, việc tổng hợp các ý kiến tại họp tổ vẫn còn khiếm khuyết và điều đó cũng hạn chế ý kiến đại biểu.
Kết thúc cuộc trò chuyện ngắn ngủi, ông cho biết mình còn một băn khoăn nữa là các phát biểu tại phiên họp toàn thể. Hình thức này ngày càng được nhiều người quan tâm và nó được nối dài bằng truyền thông. Và đương nhiên đại biểu nào cũng có tâm lý được thể hiện trước công chúng nhất là các phiên trực tiếp. Tuy nhiên, thời lượng các phiên họp này còn rất hạn chế và luôn kết thúc đúng vào khuôn giờ hành chính trong khi nhiều phiên họp vẫn còn rất nhiều ý kiến muốn phát biểu.
Đại biểu nhân dân