Khung quốc gia được áp dụng tại các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, các cơ quan của Đảng ở Trung ương và địa phương, các cơ quan của Quốc hội, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao và các tổ chức chính trị - xã hội. Các cơ quan, tổ chức khác có thể tham khảo để triển khai áp dụng.

07 nguyên tắc cốt lõi

Khung quốc gia xác lập 7 nguyên tắc cốt lõi, chuyển từ tư duy “quản lý hành chính” sang “quản trị phát triển”. Trong đó, nguyên tắc đầu tiên, đó là: Quản trị dựa trên kết quả – mọi hợp phần phải hướng tới hiệu quả thực chất, có thể đo lường, nâng cao mức độ hài lòng của người dân, doanh nghiệp.

Các nguyên tắc khác, gồm: Lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành dựa trên dữ liệu theo thời gian thực; vận hành thông minh và tự động hóa trên cơ sở ưu tiên ứng dụng Trí tuệ nhân tạo (AI First); phân cấp, phân quyền mạnh mẽ trên nền tảng số; Lấy người dùng làm trung tâm với hệ sinh thái dịch vụ hợp nhất; bảo đảm an toàn thông tin, an ninh mạng là yêu cầu tiên quyết, xuyên suốt; thúc đẩy phát triển dữ liệu mở, nâng cao tính minh bạch, trách nhiệm giải trình và đổi mới sáng tạo.

Ngoài ra, các nguyên tắc thiết kế hiện đại như API mở, Security by Design, Modular Design, Cloud First, AI First, DataCentric được nhấn mạnh để bảo đảm khả năng tích hợp, mở rộng, thích ứng công nghệ mới như AI, Blockchain, IoT, dữ liệu lớn, 5G/6G…

Cấu trúc 4 lớp, phân định rõ vai trò, trách nhiệm của các cơ quan

Kiến trúc tổng thể của Mô hình được thiết kế theo các lớp chức năng từ dưới lên, bao gồm 4 lớp. Sự phân lớp này giúp phân định rõ vai trò, trách nhiệm của các cơ quan và bảo đảm các thành phần có thể được phát triển độc lập nhưng vẫn tương thích và kết nối chặt chẽ với nhau.

Lớp 1: Hạ tầng số và an ninh mạng dùng chung là lớp nền tảng vật lý và logic, cung cấp các tài nguyên cơ bản và kết nối an toàn cho toàn hệ thống chính trị, gồm Trung tâm dữ liệu quốc gia, mạng truyền số liệu chuyên dùng, mạng thông tin diện rộng của Đảng, nền tảng điện toán đám mây, nền tảng phòng vệ mạng quốc gia, hệ thống chứng thực chữ ký số chuyên dùng công vụ, cùng các kết nối đặc thù cho vùng sâu, vùng xa.

Lớp 2: Dữ liệu và nền tảng lõi là lớp trung tâm, có vai trò quan trọng của Mô hình, nơi dữ liệu được tạo ra, lưu trữ, chia sẻ và xử lý thành tri thức. Dữ liệu trong các cơ sở dữ liệu (CSDL) phải được chuẩn hóa, bảo đảm nguyên tắc “đúng, đủ, sạch, sống, thống nhất, dùng chung”.

Lớp này gồm: Các CSDL quốc gia, chuyên ngành; Nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu Quốc gia (NDXP); Nền tảng chia sẻ, điều phối dữ liệu của Trung tâm dữ liệu quốc gia (NDOP); Nền tảng trao đổi giao diện lập trình ứng dụng quốc gia (V-APEX); Nền tảng định danh và xác thực điện tử; Nền tảng phân tích dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo dùng chung (Nền tảng AI)…

Lớp 3: Ứng dụng và nghiệp vụ dùng chung bao gồm các hệ thống ứng dụng, nền tảng số phục vụ các nghiệp vụ chung, xuyên suốt trong toàn hệ thống chính trị, được xây dựng trên nguyên tắc dùng chung để tránh trùng lặp, lãng phí như: Cổng Dịch vụ công Quốc gia; Cổng dữ liệu quốc gia; Trục Liên thông văn bản quốc gia; Hệ thống thông tin phục vụ chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; Hệ thống thông tin báo cáo quốc gia; Nền tảng họp trực tuyến quốc gia; Nền tảng quản lý cán bộ, công chức, viên chức quốc gia…

Lớp 4: Kênh tương tác và đo lường hiệu quả là lớp giao diện, nơi người dùng (cán bộ, công chức, viên chức, người dân, doanh nghiệp) tương tác với hệ thống và là nơi hiệu quả của toàn bộ Mô hình được đo lường. Các giao diện tương tác chính như Cổng Dịch vụ công Quốc gia, VNeID, dashboard điều hành, hệ thống KPI theo thời gian thực giúp lãnh đạo ra quyết định dựa trên dữ liệu.

Lộ trình 3 giai đoạn: Nền tảng – Tích hợp – Thông minh hóa

Việc triển khai Khung quốc gia được chia làm 3 giai đoạn. Trong đó, giai đoạn ngắn hạn (2025-2026) – Nền tảng: Hoàn thành các hạ tầng và nền tảng lõi (Trung tâm Dữ liệu Quốc gia, NDXP, NDOP, Nền tảng định danh và xác thực điện tử...); kết nối các nền tảng quốc gia; chuẩn hóa dữ liệu và ban hành Khung kiến trúc số cấp bộ, cấp tỉnh và các cơ quan. Tập trung chuẩn hóa, tích hợp và đưa các cơ sở dữ liệu, ứng dụng quốc gia, ngành, địa phương về vận hành trên nền tảng chung.

Giai đoạn trung hạn (2027-2028) – Tích hợp: Xây dựng và vận hành các nền tảng/nghiệp vụ chuyên ngành theo chuẩn kiến trúc quốc gia.

Giai đoạn dài hạn (2029-2030) – Tối ưu và Thông minh hóa: Khai thác dữ liệu toàn diện, phát triển ứng dụng trên nền tảng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn; hoàn thiện hệ sinh thái số ngành, địa phương và quốc gia; cung cấp dịch vụ thông minh, liền mạch, hướng tới Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số phát triển bền vững./. (dangcongsan.vn)